Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

Jan Olszewski

"Noc teczek", czyli kulisy obalenia rządu Jana Olszewskiego

W nocy z 4 na 5 czerwca 1992 roku Sejm przegłosował wotum nieufności wobec rządu Jana Olszewskiego. Wtedy upadł pierwszy po II wojnie światowej rząd wyłoniony przez Sejm po całkowicie wolnych wyborach. Na długie lata pogrzebano też szansę na lustrację osób sprawujących funkcje publiczne. To właśnie strach przed "teczkami" stał się jedną z przyczyn odwołania pod osłoną nocy rządu premiera Olszewskiego. Dużą rolę odegrał w tej sprawie ówczesny prezydent Lech Wałęsa. Dopiero 25 lat po "nocnej zmianie" IPN potwierdził, że Wałęsa był tajnym współpracownikiem SB o pseudonimie "Bolek". Zobacz więcej na temat:  Antoni Macierewicz Lech Wałęsa Rzeczpospolita Waldemar Pawlak HISTORIA

Roman Zimand. Od piewcy komunizmu do zagorzałego antykomunisty

"Mentalnie znalazł się nie tylko poza takim czy innym «wypaczeniem» komunizmu, ale w ogóle poza komunizmem. Jego zerwanie miało charakter bezapelacyjny i było pozbawione wszelkich niedomówień, zamąceń czy dwuznaczności" – pisał o Romanie Zimandzie teoretyk literatury i krytyk literacki prof. Janusz Sławiński. Zobacz więcej na temat:  Roman Zimand komunizm PRL Poznań 1956 Władysław Gomułka odwilż 1956 marzec 1968 sierpień 80 opozycja demokratyczna stan wojenny literatura okrągły stół drugi obieg

31. rocznica ujawnienia tzw. list Macierewicza. Dlaczego odwołano rząd Jana Olszewskiego?

Minister spraw wewnętrznych rządu Jana Olszewskiego, Antoni Macierewicz, 4 czerwca 1992 r. przedstawił Sejmowi RP nazwiska 64 osób, które współpracowały z komunistyczną bezpieką. - To ogromna zasługa tych ludzi, że opublikowano te listy i w powszechnym odczuciu polskiego życia politycznego była to już sprawa, której nie da się zamieść pod dywan - mówi w Programie 1 Polskiego Radia dr Piotr Gontarczyk z Biura Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej. Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak historia Polski IPN Antoni Macierewicz

"Transformacja Polski do pełnej suwerenności ciągle trwa". Piotr Naimski o wydarzeniach z 1992 r.

- Warto popatrzeć na te trzydzieści kilka lat od upadku władzy komunistycznej, jako na proces rozpoczęty w połowie lat 80-tych. Było to przekształcenie systemów komunistycznych pomyślane jako kontrolowane przejście do innej formy sprawowania władzy przez tych samych ludzi - mówił w Polskim Radiu 24 Piotr Naimski, działacz opozycji w okresie PRL, współzałożyciel Komitetu Obrony Robotników. Zobacz więcej na temat:  Polskie Radio 24 POLSKA polityka Rosja Piotr Naimski Tadeusz Płużański

ANALIZA Liczył głosy, by obalić rząd Olszewskiego. Dzisiaj Tusk sprzeciwia się komisji badającej rosyjskie wpływy

W nocy z 4 na 5 czerwca 1992 r. upadł pierwszy po II wojnie światowej rząd wyłoniony przez Sejm po całkowicie wolnych wyborach. Przyczyną odwołania była sprawa lustracji ważnych postaci polityki z tamtego okresu. Jednym z reżyserów odwołania ówczesnego rządu był Donald Tusk. Dzisiaj lider Platformy Obywatelskiej jest stanowczym przeciwnikiem powołania komisji do spraw zbadania rosyjskich wpływów w Polsce. Zobacz więcej na temat:  POLSKA Lech Wałęsa polityka historia Polski

ANALIZA Tusk jest dumny z "Nocnej zmiany". Zapomina, że 4 czerwca był triumfem komuny i początkiem jego politycznych problemów

Obecnie szef PO, by zyskać politycznie, odwraca kota ogonem i przekonuje, że jest dumny z "Nocnej zmiany". Według niego ówczesny rząd był "ponurym spektaklem". W rzeczywistości jego słowa: "panowie, policzmy głosy", o czym Tusk zapomina, są symbolem triumfu komuny i pasma porażek politycznych samego Tuska. Zobacz więcej na temat:  POLSKA Donald Tusk

"Rząd, który starał się przeciąć pępowinę łączącą z PRL". Jacek Łęski o gabinecie Jana Olszewskiego

- Nie chodziło o samą lustrację, ale o wiele działań tego rządu, które miał przeciąć pępowinę z PRL. Na ile one skuteczne i realne, o to można się spierać, natomiast to, że takie działania rząd podjął, to jest pewne - mówił w Polskim Radiu 24 Jacki Łęski (TVP), który wraz z Adamem Borowskim, Gazeta Polska, który wraz mówił o wydarzeniach 1989 i 1992 r. Zobacz więcej na temat:  Polskie Radio 24 POLSKA polityka Rosja Magdalena Drohomirecka Adam Borowski

"Dzieło agentury sowieckiej". Krzysztof Wyszkowski o wydarzeniach 1992 r.

- Rząd Jana Olszewskiego to pierwszy niekomunistyczny rząd, i pierwszy wybrany w pełni demokratycznych wyborach. Rząd ten natychmiast zderzył się z przeciwnikami. Takim była znanym publicznie zdarzeniem, była wizyta Lecha Wałęsy w Moskwie w maju 1992 r. - mówił w Polskim Radiu 24 Krzysztof Wyszkowski, opozycjonista w czasach PRL. Zobacz więcej na temat:  Polskie Radio 24 POLSKA polityka Rosja Krzysztof Wyszkowski Kongres Polska Wielki Projekt 2023

Antoni Macierewicz: dzięki decyzjom rządu Jana Olszewskiego ocaliliśmy niepodległość Polski

- Rosjanie żądali, by dawne bazy zostały przekształcone w prywatne spółki, które miały być obsadzone właśnie przez rosyjskie służby specjalne. Na to rząd Jana Olszewskiego się nie zgodził i dzięki temu uratowaliśmy niepodległość - mówił w Polskim Radiu 24 Antoni Macierewicz z PiS-u. Zobacz więcej na temat:  Polskie Radio 24 Antoni Macierewicz Tadeusz Płużański polityka POLSKA