Dowódca V Wileńskiej Brygady AK w czasie II wojny światowej - major Zygmunt Szendzielarz, ps. Łupaszka - został w 1950 roku skazany na wielokrotną karę śmierci (w sumie osiemnaście wyroków śmierci). Po 62 latach ustalono, dzięki pracom kierowanym przez prof. Krzysztofa Szwagrzyka, miejsce spoczynku.
Serwis specjalny Polskiego Radia poświęcony majorowi "Łupaszce">>>
Reżyser słuchowiska "Osiemnaście śmierci majora Łupaszki" mówił w Dwójce o swoich wieloletnich zainteresowaniach postacią legendarnego żołnierza. - Gdy prof. Szwagrzyk rozpoczął pracę na warszawskich Powązkach, uznałem, że należy zrealizować materiał o tej spektakularnej i od wielu lat wyczekiwanej historii – opowiadał Mariusz Malec, podkreślając, jak ważne jest, by opowiedzieć o tym procesie "przywracania godności".
W rozmowie również o tym, dlaczego Żołnierze Wyklęci to "delikatny temat", o kluczowych punktach w biografii majora Łupaszki i o tym, jak opowiedzieć historię bohatera, przywołując... "18 powodów, dla których warto żyć".
***
W słuchowisku "Osiemnaście śmierci majora Łupaszki" wystąpili:
Jako major Zygmunt Szendzielarz „ŁUPASZKA” - Marcin Hycnar
oraz:
Maria Pakulnis - Matka Zygmunta
Adam Bauman - Rudolf, brat Zygmunta/ Wachmistrz „MAKS”/ Podporucznik „ZYGMUNT”
Tomasz Borkowski - Ułan, Leon Beynar „NOWINA”/ P.JASIENICA/ Szef CWK/ Strażnik
Tadeusz Borowski - Pułkownik „WILK”/ Podpułkownik „POHORECKI”/ Dyrektor więzienia
Wiktoria Gorodeckaja - Mistrzyni ceremonii/ Kobieta/ Wilniuczka
Marek Lewandowski - Generał Władysław Anders/ Podpułkownik „MŚCISŁAW”/ Pułkownik MBP Józef Różański
Andrzej Mastalerz - Podporucznik „WIKTOR”/ ZASTĘPCA’39/ Szperacz/ podchorąży „LUFA”
Aleksandra Prykowska - Lidia Lwow-Eberle „LALA”/ Narzeczona
Modest Ruciński - Marian, brat Zygmunta/ Porucznik „Ronin”/ Porucznik „Młot”
Mateusz Rusin - Szwoleżer, Podporucznik „Bury”/ Podchorąży „Żelazny”/ Kazik
Henryk Talar - Major Christiansen
Wiktor Zborowski - Partyzant/ Kościuszkowiec/ Policjnat litewski 2/ Oficer Kob
Ilja Zmiejew - Dowódca partyzantki sowieckiej/ Oficer Smiersza/ Policjant litewski 1/ Oficer NKWD/ Partyzant ukraiński
Wojciech Żołądkowicz - „ŻBIK”/ Rotmistrz „TATAR”/ Podporucznik „KITEK”/ OFICER UB 2/ Major WIDAJ
oraz
Felek Matecki,
i Franciszek Pieczka
Muzyka: Karima Martusewicza w wykonaniu kompozytora oraz Dariusza Bafeltowskiego i Tomasza Nowaka
Realizacja akustyczna Andrzeja Brzoski
Scenariusz i reżyseria Mariusza Malca
