Historia

Paweł Edmund Strzelecki. Na jego cześć nazwano w Australii pasmo górskie, dwa szczyty, jezioro i rzekę

Ostatnia aktualizacja: 20.07.2024 05:35
Wytworny i przystojny mężczyzna postanowił podbić świat. Badania, które przeprowadził na całym globie zapewniły mu nieśmiertelną sławę. – Był tym z nielicznych Polaków, którym udało się wyrwać poza polskie opłotki – słyszymy w archiwalnej audycji "Z ziemi polskiej". – Obok Chopina i Curie-Skłodowskiej był najwybitniejszym Polakiem XIX wieku.
Hrabia Paweł Edmund Strzelecki.
Hrabia Paweł Edmund Strzelecki. Foto: Narodowe Archiwum Cyfrowe

227 lat temu, 20 lipca 1797 roku, urodził się Paweł Edmund Strzelecki, polski podróżnik, geolog, geograf, badacz Australii.

Przyszedł na świat w Głuszynie pod Poznaniem (obecnie w granicach miasta). Jego ojciec był geografem. Sam Paweł Edmund Strzelecki nie posiadał wyższego wykształcenia, był samoukiem. Młody Strzelecki przez kilka lat zarządzał majątkami księcia Franciszka Sapiehy, zbierając pieniądze na swoje podróże. Po śmierci księcia otrzymał jego wielki majątek. Z kraju ostatecznie wyjechał na początku lat 30. XVIII wieku

– Był tym z nielicznych Polaków, którym udało się wyrwać poza polskie opłotki – słyszymy w audycji "Z ziemi polskiej" z 1988 roku. – Obok Chopina i Curie-Skłodowskiej był najwybitniejszym Polakiem XIX wieku.


Posłuchaj
25:14 Paweł Edmund Strzelecki.mp3 Paweł Edmund Strzelecki – dżentelmen odkrywa, aud. Małgorzaty Jańczak i Grażyny Wrońskiej z cyklu "Z ziemi polskiej". (PR, 29.11.1988)

Przeprowadził bardzo rozległe badania na wielu kontynentach. Najbardziej znane są te dotyczące Australii, ale nie poprzestał tylko na tym kontynencie. Badania geologiczne i mineralogiczne prowadził także w Ameryce Północnej, Meksyku i Ameryce Południowej, tym samym przyczyniając się do rozwoju gospodarczego tych krajów.

Strzelecki dokonał pierwszych pomiarów na ziemi australijskiej. Odkrył najwyższe pasmo Wielkich Gór Wododziałowych – Góry Śnieżne, a najwyższy szczyt Australii nazwał na cześć polskiego generała Górą Kościuszki.

Spenetrował też dolinę Latrobe, gdzie znajdują się jedne z największych na świecie pokłady węgla brunatnego, a także złoża ropy naftowej i złota. Opracował mapę geologiczną Nowej Południowej Walii i Tasmanii. Na jego cześć nazwano w Australii pasmo górskie, dwa szczyty, jezioro i rzekę.

W 1988 roku w Jindabyne w pobliżu Góry Kościuszki został odsłonięty pomnik Pawła Edmunda Strzeleckiego autorstwa Jerzego Sobocińskiego – symbol dumy narodowej i tęsknoty za ojczyzną.

mb

Czytaj także

505 lata temu wyruszyła wyprawa Ferdynanda Magellana

Ostatnia aktualizacja: 20.09.2024 05:40
Zamorskie wyprawy Europejczyków osiągnęły swoje apogeum na przełomie XV i XVI wieku. Żeglarze hiszpańscy i portugalscy opanowali cały świat. W gronie tych, którzy wypłynęli na podbój mórz i oceanów znalazł się Ferdynand Magellan.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Roald Amundsen. Pierwszy człowiek na biegunie południowym

Ostatnia aktualizacja: 18.06.2024 05:35
96 lat temu, 18 czerwca 1928 roku, w Arktyce zaginął Roald Amundsen, norweski badacz polarny, który jako pierwszy człowiek stanął na biegunie południowym.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Marco Polo – zrozumieć Chiny

Ostatnia aktualizacja: 15.09.2014 06:00
Marco Polo, najwybitniejszy europejski podróżnik średniowiecza, w 1271 wyruszył drogą lądową do Chin, gdzie spędził prawie 20 lat. Jego dzieło ”Opisanie świata” przez długie lata było głównym źródłem średniowiecznej geografii.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Maurycy Beniowski – awanturnik w podróży

Ostatnia aktualizacja: 10.10.2010 06:08
– O życiu Beniowskiego najwięcej wiadomo z jego własnych pamiętników, jednak większość badaczy przyjmuje, że puścił on wodze fantazji i że wspomnienia te należy przyjmować z przymrużeniem oka – podkreślała historyk dr Maria Czeppe.
rozwiń zwiń