Raz w miesiącu, dokładnie w pierwszą niedzielę, spotykamy się o godz. 14.00 by słuchać w ciemno. Słuchać, porównywać, dyskutować i wreszcie by eliminować, czasami nasze ulubione nagrania, bo słuchamy nie znając wykonawców. O tym kto podpisał się pod konkretnym wykonaniem dowiadujemy się w momencie gdy płyta odpada z gry.
Program składa się z czterech rund, w każdej z nich eliminujemy jedno lub dwa wykonania – to zależy od dyskusji w studiu. W rundzie czwartej, czyli w finale, powinny znaleźć się dwie interpretacje. I to z nich wyłaniamy zwycięzcę.
W trzecim Trybunale słuchaliśmy "Dydony i Eneasza" Henry’ego Purcella. Dlaczego? Po pierwsze tytuł ten często pojawiał się w Państwa propozycjach, a po drugie w Teatrze Wielkim w Łodzi zaplanowano w ten weekend (5-6.03) premierę nowej inscenizacji "Dydony i Eneasza" (wraz "Zamkiem Sinobrodego" Bartoka) w reżyserii Jacka Gąsiorowskiego i pod kierownictwem muzycznym Łukasza Borowicza. Nie często wystawia się dzieła Purcella w Polsce, dlatego też zwracając uwagę na łódzką premierę powracamy do nagrań.
"Dydona i Eneasz" to opera tragiczna w 3 aktach. Premiera odbyła się w 1689 w szkole dla dziewcząt w Chelsea Nie posiadamy szczegółowych informacji o okolicznościach powstania utworu i jego prapremierze. Nie jesteśmy nawet pewni czy wcześniej, przed wystawieniem w Chelsea, kompozycja nie była przypadkiem wykonana na dworze królewskim. Pierwsza ocalała partytura pochodzi dopiero w II połowy XVIII wieku.
"Dydona i Eneasz" to prawdziwy operowy hit. Liczba nagrań płytowych przekroczyła 40. W Trybunale słuchać będziemy sześciu, wybranych z szesnastu. Oto one (zwycięzców wyróżniono):
1. Dydona – Susan Graham, Belinda – Camilla Tilling, Eneasz – Ian Bostridge, Dama Dworu – Cecile de Boever, Czarownica – Felicity Palmer, Duch – David Daniels, European Voices, Le Concert d’Astrée, dyr. Emmanuelle Haim, nagranie: Metz – Francja 2003, Virgin 2003, reedycja 2009
2. Dydona – Simone Kermes, Belinda – Deborah York, Eneasz – Dimitris Tiliakos, Dama Dworu – Sofia Fomina, Czarownica – Oleg Ryabets, Duch – Valeria Safonowa, The New Siberian Singers (Chór Kameralny Nowosybirskiej Opery i Baletu), MusicaAeterna, dyr. Teodor Currentzis, nagranie: 2007 (w gmachu opery nowosybirskiej), Alpha 2008
3. Dydona – Janet Baker, Belinda – Norma Burrowes, Eneasz – Peter Pears, Duch – Timothy Everett, Czarownica – Anna Reynolds, Dama Dworu – Felicity Lott, klawesyn continuo – George Malcolm, Chór Opery Londyńskiej, Aldeburgh Festival Strings, dyr. Steuart Bedford, nagranie: Londyn 1975, Decca 1978, reedycja w kolekcji Double Decca 2001
4. Dydona – Lynne Dawson, Belinda – Rosemary Joshua, Eneasz – Gerald Finley, Dama Dworu – Maria Cristina Kiehr, Czarownica – Susan Bickley, Duch – Robin Blaze, Clare College Chapel Choir, Orkiestra Wieku Oświecenia, dyr. René Jacobs, nagranie Londyn 1998, Harmonia Mundi 2001
5. Dydona – Catherine Bott, Belinda – Emma Kirkby, Eneasz – John Mark Ainsley, Czarownica – David Thomas, Duch – Michael Chance, Dama Dworu – Julianne Baird, klawesyny – Nicholas Parle, Alastair Ross, Chór i Orkiestra Academy Of Ancient Music, dyr. Christopher Hogwood, nagranie: Londyn 1992, L’oiseau-lyre 1994, reedycja Decca 2005
6. Dydona – Janet Baker, Belinda – Patricia Clark, Eneasz – Raimund Herincx, Czarownica – Monica Sinclair, Duch – Dorothy Dorow, Dama Dworu – Eileen Poulter, klawesyn – Thurston Dart, The St Anthony Singers, English Chamber Orchestra, dyr. Anthony Lewis, nagranie: Londyn 1961, Decca 1962, reedycja Decca 2000
W pierwszej rundzie słuchaliśmy fragmentów aktu I: "Whence could so much virtue spring?" (Dydona) i "Fear no danger to ensue" (Belidna, Dama Dworu, Chór); w drugiej - całej pierwszej odsłony aktu II: sceny w jaskini (Chór, Czarownica, Dwie Wiedźmy); w trzeciej - "Stay Prince" z aktu II (Duch i monolog Eneasza): w finale – lamentu Dydony "When I am laid in earth" z aktu III.
W skład trzeciego Trybunału weszli: Dorota Kozińska, Kacper Miklaszewski i Piotr Kamiński (weteran francuskiego Trybunału, emitowanego we France Musique).
jacek.hawryluk@polskieradio.pl
