Elias Canetti. Migawki z Marrakeszu

Ostatnia aktualizacja: 18.02.2014 20:50
- Canetti pokazuje, że towar na marokańskim rynku nie jest zwykłym towarem, lecz pretekstem do rytuału, w którym cena jest tajemnicą - o podróżniczej książce szwajcarskiego pisarza, ukazującej oblicze Maroka sprzed pół wieku, opowiadała w Dwójce prof. Barbara Surowska.
Audio
  • Elias Canetti. Migawki z Marrakeszu (Notatnik Dwójki)
Handel na jednym z placów Marrakeszu, kwiecień 2007 r. Czy coś zmieniło się od czasów, które opisuje Elias Canetti?
Handel na jednym z placów Marrakeszu, kwiecień 2007 r. Czy coś zmieniło się od czasów, które opisuje Elias Canetti? Foto: Marijan Murat/PAP/DPA

"Głosy Marrakeszu. Zapiski po podróży" to zbiór opowiadań dokumentujących wyprawę Eliasa Canettiego do Maroka w roku 1954. Książka, która po raz pierwszy ukazała się w 1968 roku, jest poetyckim zapisem spacerów po Marrakeszu, mieście położonym w południowej części tego afrykańskiego kraju.

"Canetti krąży po arabskich i żydowskich dzielnicach miasta, oddycha jego osobliwymi zapachami, obserwuje targujących się sprzedawców na bazarach i sprzedawczynie pachnącego chleba, wsłuchuje się w slumsach w głosy niewidomych, żebrzących czy pozbawionych języka kalek, zdumiewa się na widok twarzy biednych Żydów w mellah, staje się świadkiem najbardziej intymnych sytuacji, spostrzega różnorodne złośliwości, nędzę i prostytucję, a tropi tę jedną tylko tęsknotę – za lepszym życiem" - pisał o tej książce szwajcarski pisarz François Bondy.

Do najpiękniejszych opowiadań zawartych w "Głosach Marakeszu" goszcząca w "Notatniku Dwójki" germanistka prof. Barbara Surowska zaliczyła "Wybór chleba". Canetti opisuje w nim rytuał sprzedawania pieczywa, który w Maroku zamienia się erotyczną grę między kobietą a mężczyzną. - W wystawianych na straganach przez kobiety bochenkach chleba było coś nagiego i wabiącego. Sprzedawczynie, które miały zakryte całe ciało i widać im było tylko oczy, przekazując mężczyznom chleb, wytwór własnych rąk, przekazywały im jakby część siebie. To scena pełna godności i czułości - opowiadał gość Witolda Malesy.

Profesor Surowska podkreślała symboliczne znaczenie towarów sprzedawanych przez marokańskich handlarzy. - Te przedmioty są przez nich postrzegane w specyficzny sposób, odmienny od naszej europejskiej perspektywy. One są wytworem ludzkich rąk, przez co mają dodatkową, pozamaterialną wartość...

Elias Canetti to urodzony w Bułgarii niemieckojęzyczny szwajcarski pisarz. Popularność zdobył w latach 60. i 70. W 1981 roku za swój literacki dorobek został uhonorowany Nagrodą Nobla.

Więcej o jego podróżniczym zbiorze "Głosy Marrakeszu" w nagraniu audycji "Notatnik Dwójki".

Audycję przygotował Witold Malesa.

bch/mc

Zobacz więcej na temat: Maroko
Czytaj także

165 metrów papierów. Archiwum paryskiej "Kultury"

Ostatnia aktualizacja: 28.01.2014 17:20
– Jerzy Giedroyc co najmniej od lat 70. zdawał sobie sprawę, że bez udziału archiwistów "Kultura" niedługo zatonie w nawale papierów – mówiła w Dwójce Maria Wrede, kierownik projektu Inwentarz Archiwum Instytut Literackiego "Kultura".
rozwiń zwiń
Czytaj także

Podróżniczy dekalog Nicolasa Bouviera

Ostatnia aktualizacja: 29.01.2014 21:01
"Wszędzie tam, gdzie żyją ludzie, tam przeżyje podróżnik” - to myśl, którą Nicolas Bouvuier kierował się podczas swoich słynnych wypraw. O jego książce "Oswajanie świata", nazywanej "biblią podróżników", opowiadała w Dwójce Małgorzata Szymańska.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Eryka Mann - niezależna nawet we własnych błędach

Ostatnia aktualizacja: 12.02.2014 17:00
- Wybory sprowadzały ją niekiedy na manowce, lecz zawsze były to wyłącznie jej decyzje. Nikt nie mógł jej niczego narzucić - mówiła w Dwójce prof. Katarzyna Jedynakiewicz-Mróz, autorka biografii najstarszej córki Tomasza Manna pt. "Zawsze pod prąd".
rozwiń zwiń