Podczas Kongresu Kultury Polskiej w Krakowie, we wrześniu ubiegłego roku, została wyartykułowana potrzeba zmian – m.in. autonomii twórczości i instytucji kultury, niezależnego od ministerstwa finansowania kultury, znalezienia dodatkowych pieniędzy na kulturę oraz ich merytorycznej dystrybucji, powołania nowych Instytutów.
Minął rok – czy dzisiaj mamy poczucie sukcesu czy porażki?
O bilansie ostatniego roku w polskiej kulturze Hanna Maria Giza rozmawiała ze swoimi gośćmi: prof. Dorotą Folga-Januszewską, historykiem i krytykiem sztuki, Jerzym Kornowiczem, prezesem Związku Kompozytorów Polskich, Maciejem Nowakiem, dyrektorem Instytutu Teatralnego, i ministrem kultury Bogdanem Zdrojewskim.
Zgromadzeni w studiu goście zgodnie stwierdzili, że Kongres był ważnym i inspirującym początkiem zmian: pewne pytania zostały postawione, pewne problemy poruszone (np. kwestie praw autorskich, statusu instytucji muzealnych), uruchomiły się – tak po stronie rządowej, jak i obywatelskiej – nowe, istotne mechanizmy działania. Kongres był jak alert, stanowił czas definiowania kulturowej wspólnoty, stworzył przestrzeń do wielu ciekawych konfrontacji – mówili rozmówcy Hanny Marii Gizy.
Minister Zdrojewski opowiadał o przygotowaniach do Kongresu, o samym jego przebiegu, jak i etapie trzecim, najważniejszym: analiz rekomendacji, realizacji postulatów. To, co najważniejsze było na Kongresie i po nim – powiedział minister – to przekonanie, ze kultura się liczy.
W dyskusji nie pominięto oczywiście problemu finansowania kultury. Nadrabiamy zaległości wielu lat, jeśli chodzi o wydatki na kulturę w Polsce – mówił Bogdan Zdrojewski, podkreślając, jak istotne jest to, by przekonać wszystkich, że inwestycje kulturalne przynoszą wymierne korzyści, budują siłę państwa, są zyskowne. Kultura kształtuje pewną jakość cywilizacyjną – dodawał Jerzy Kornowicz, zaś Maciej Nowak przypominał o znaczeniotwórczym potencjale tkwiącym w kulturze.
Dorota Folga-Januszewska przywołała wciąż nierozwiązany problem zmian kulturowych spowodowanych nowymi technologiami, mówiła również – podobnie jak pozostali rozmówcy – o wadze edukacji kulturowej, którą należałoby kierować nie tylko do młodzieży, ale i do ludzi starszych.
W dyskusji poruszono także takie kwestie, jak: spadek poziomu czytelnictwa wśród Polaków, działalność nowo powstałego Instytutu Muzyki, (nie)obecność sztuki nowoczesnej w myśleniu o kulturze w Polsce, potrzeba długoterminowej polityki kulturalnej.
Zapraszamy do wysłuchania audycji.