Więcej o otwarciu nowej siedziby Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia >>>
Trzy utwory tego koncertu są wyrazem protestu przeciw terrorowi historii. VIII Kwartet (1960) Szostakowicza – choć oficjalnie dedykowany „pamięci ofiar wojny i faszyzmu” – jest na wskroś osobisty. Daje upust przeżytemu cierpieniu, ale też autoironii (Szostakowicz miał powiedzieć, że „na okładce można by napisać – poświęcone pamięci autora tego kwartetu”). W pięciu skontrastowanych częściach aż roi się od autocytatów, w których skupia się groza lat minionych. Całość spaja czterodźwiękowy motyw „D-Es-C-H” – dźwiękowa sygnatura Szostakowicza.
Reportaż Piotra Wojciechowskiego o "dostrajaniu się" NOSPR do nowej siedziby >>>
Węgier István Márta (ur. 1952) wybrał się w roku 1973 do Rumunii, gdzie zamieszkał na krótko w niewielkiej wiosce Turk, wśród Węgrów mówiących osobliwym, archaicznym językiem. Nagrał ich pieśni i opowieści. Po powrocie wysłał swym gospodarzom zdjęcia i podziękowania. Odpowiedź (po rumuńsku) brzmiała: „Nie wracaj tu więcej”. Służby państwowe nakazały całej rodzinie opuścić wioskę. Pozostałych mieszkańców poddano represjom. „Doom. A sigh” („Przeznaczenie. Westchnienie”) na taśmę i kwartet, napisane w roku jesieni ludów (1989), wykorzystuje nagrania zrobione w Turk.
Minister kultury Małgorzata Omilanowska o nowej siedzibie NOSPR: oszlifowana bryła antracytu w szkatule wspominającej Nikiszowiec >>>
Krzysztof Meyer (ur. 1943) należy do tych, którzy wciąż mierzą się z wielką tradycją muzyki europejskiej – z jej narracyjnym rozmachem i najwyższym kunsztem warsztatowym. Spośród kompozytorów polskich nikt inny nie kultywuje tradycji kwartetu smyczkowego z taką konsekwencją.
Steve Reich (ur. 1936) jest nowojorczykiem. Zamachy wrześniowe znał nie tylko z przekazów medialnych. Gdy nadarzyła się okazja – było nią zmówienie Kronos Quartet na utwór z nagranymi wcześniej głosami – zdecydował się wykorzystać dokumenty służb ochrony powietrznej, straży pożarnej, relacje świadków, śpiewy modlitewne. „WTC 9/11” wykorzystuje też nagranie dwóch dodatkowych kwartetów smyczkowych. Muzyka oplata się wokół dźwięków mowy, rytmizowanej w pętlach powtórzeń. Elegia ta zrodzona została z powściągliwości i prostoty. Skrót WTC oznacza także (jak słyszymy w utworze) „world to come” („świat przyszłości”).
Na transmisję z Katowic w "Filharmonii Dwójki" zapraszają Przemysław Psikuta i Marcin Majchrowski. A w przerwie zapraszamy na rozmowę z członkami Kwartetu Śląskiego oraz Krzysztofem Meyerem.
Program:
Krzysztof Meyer XIV Kwartet smyczkowy (prawykonanie)
Dymitr Szostakowicz VIII Kwartet smyczkowy c-moll op. 110
István Márta – Doom. A Sigh na taśmę i kwartet smyczkowy
Steve Reich – WTC 9/11 na taśmę i kwartet smyczkowy
Wyk. Kwartet Śląski (Szymon Krzeszowiec - skrzypce, Arkadiusz Kubica - skrzypce, Łukasz Syrnicki - altówka, Piotr Janosik – wiolonczela), Marcin Trzęsiok - prowadzenie cyklu
2 października (czwartek), godz. 19.30-21.30, wprowadzenie o 19.00
***
Wybitny krytyk architektury Joseph Rykwert ocenia nową siedzibę NOSPR >>>
W "Filharmonii Dwójki" transmitować będziemy także kolejne koncerty Festiwalu Otwarcia:
- 3 i 4 października zagoszczą w Katowicach słynni Wiedeńscy Filharmonicy, którzy w czwartek dadzą koncerty symfoniczny , a dzień później przedstawią się jako mistrzowie kameralistyki;
- 5 października dzieła Pawła Szymańskiego i Leszka Możdżera zaprezentują Orkiestra Kameralna Miasta Tychy AUKSO, Camerata Silesia, perkusiści NOSPR oraz słynny jazowy pianista.
materiały promocyjne/mm/bch