Polski kompozytor dwukrotnie wcześniej sięgał po tekst łacińskiej sekwencji "Dies Irae" - zawsze odwołując się do tragicznych wydarzeń historycznych. "Dies Irae" z 1967 roku dedykowane było ofiarom Auschwitz, a w 1984 rok fragment włączony został do "Requiem Polskiego". Trzecim impulsem stała się setna rocznica wybuchu I wojny światowej oraz zamówienie złożone przez Festiwal Flamandzki w Brukseli z myślą o wielkim koncercie "Thousand Voices for Peace".
Jak w wielu swoich późniejszych utworach, w "Dies illa" Krzysztof Penderecki dokonał wyboru i rekonfiguracji oryginalnego tekstu by wydobyć szczególnie dla niego istotne sensy. Spośród ośmiu części dzieła wyjątkowe wrażenie robią dwie przeznaczone na chór a capella.
Zupełnie inaczej tematyka eschatologiczna została ujęta w klasycznych już dziełach Gustava Mahlera i Johannesa Brahmsa. "Schicksalslied" ostatniego - skomponowane do tekstu Hölderlina, czołowego poety niemieckiego romantyzmu - to refleksja "pogańska". Monumentalny i konfesyjny zarazem wymiar mają Mahlerowskie "Kindertotenlieder", w warstwie literackiej stanowiące pożegnanie Friedricha Rückerta z dwójką jego zmarłych przedwcześnie dzieci.
Program:
Gustav Mahler Kindertotenlieder
Johannes Brahms Schicksalslied op. 54
Krzysztof Penderecki Dies illa
Wyk. Johanna Rusanen - sopran, Alexandra Petersamer, Agnieszka Rehlis - mezzosoprany, Liudas Mikalauskas - bas; Chór Filharmonii im. Karola Szymanowskiego w Krakowie (przygotowanie chóru - Teresa Majka-Pacanek), Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach, dyr. Alexander Liebreich
***
Na transmisję zapraszamy do Filharmonii Dwójki w piątek (3.04) w godzinach 19.00-22.30. Program poprowadzi Adam Suprynowicz.
mm/mc
