Lee "Scratch" Perry - Maken wspomina artystę w "Strefie Dread"

29 sierpnia na Jamajce odszedł niezwykły artysta i twórca reggae Lee "Scratch" Perry. - To znaczący dla mnie artysta i dla całej światowej muzyki, nie tylko reggae, bo przecież współpracował z różnymi wielkimi. Inspirował największe tuzy, zmienił bieg historii muzyki, stworzył nowe gatunki. Świat powinien o nim pamiętać - mówi dziennikarz.
Lee Scratch Perry i Maken
Lee Scratch Perry i MakenFoto: arch.pryw.
O Audycji

- Audycja w całości poświęcona jest wyjątkowemu artyście, twórcy i producentowi, ekscentrycznemu i wizjonerskiemu człowiekowi, którego poznałem i z którym miałem wielką przyjemność spędzić trochę czasu. Inspirował mnie przez całe moje dorosłe życie - mówi Maken.


Lee Scratch Perry i Maken Lee "Scratch" Perry i Maken

Historia zaczęła się w 1936 roku, w górach Jamajki, gdzie urodził się Perry. Jego afrykańscy przodkowie trafili do pracy na plantacjach trzciny cukrowej. Jego matka urodziła go jako nastolatka, rozstała się z jego ojcem, zarabiała na życie jako służąca lub przy zbiorach trzciny. Jak pisze Rafał Księżyk w Dwutygodniku: - Nocami jednak matka stawała się Królową Ettu, prowadziła tancerzy w ceremoniach wywodzących się z kultury Yorubów, w których transowy taniec, śpiew i ofiary ze zwierząt miały komunikować wiernych z duchami. To była jedna z najważniejszych lekcji, które przyswoił Lee. Jak mawiał Sun Ra: "Na tym świecie mogę być nikim, ale w innym wymiarze jestem Ra". Jako nastolatek Lee stał się gwiazdą potańcówek, gdzie bawiono się przy amerykańskim rhythm & bluesie.

Lee "Scratch" Perry "People funny boy"


Aquarium in Dub - Lefty Rudeboy & Lee Scratch Perry 1200.jpg
Lefty Rudeboy połączył legendę rosyjskiego reggae i jamajskiego wizjonera

Lee był nawet kierowcą traktora, był mistrzem domina, ale pewnego dnia, jak wspomina: "kiedy przerzucałem kamienie zacząłem słyszeć dźwięki, gdy kamienie się zderzały, słyszałem słowa. Te słowa brzmiały King - stone, "król kamień". Dla Perry’ego była to przepowiednia, zgodnie z którą powinien wyruszyć do jamajskiej stolicy Kingstone. Wtedy narodził się Chicken Scratch.

Zaczęło się w 1965 roku, potem Lee założył swoją wytwórnię Upsetter. W 1968 roku stworzył numer "People Funny Boy". - Singiel podbił nie tylko Jamajkę, sprzedał się w kilkudziesięciu tysiącach egzemplarzy i spowodował, że Lee sprowadził sobie z Wielkiej Brytanii jaguara i żył jak pan - opowiada Maken. Był to też początek małej rewolucji w muzyce. Perry wraz ze swoim zespołem The Upsetters stali się czołowymi propagatorami jamajskiej muzyki na całym świecie, a eksperymentując z samplami i remiksowaniem dał podwaliny pod gatunek dub.

Lee "Scratch" Perry - interview at Strefa Dread, Czwórka, 9-09-2019 promo spot


Lee "Scratch" Perry był pierwszym producentem, który odkrył wielki talent Boba Marleya i odpowiada za produkcję jego pierwszych dwóch albumów. - On zmienił sposób myślenia i rozumienia muzyki u tego człowieka, który miał się stać królem reggae. Lee Perry powiedział "Grałem rolę proroka, Marley grał rolę króla. Wynieśliśmy muzykę getta do rangi proroka i króla". Dodawał również "ja byłem nauczycielem, Marley był uczniem", Marley zawsze przyznawał, że bez Lee Perry’ego nie byłby tym, kim był. I myślę, że historia reggae, gdyby nie to spotkanie, mogłaby wyglądać zupełnie inaczej - opowiada dziennikarz Czwórki. Muzyk współtworzył również płyty takich artystów jak The Congos, był również inspiracją dla twórców innych gatunków.

Lee Scratch Perry i Maken
Lee Scratch Perry i Maken

Lee Perry zmarł w wieku 85 lat. - Do końca był żywotnym człowiekiem, jeszcze dwa dni przed śmiercią wrzucał radosne posty na Facebooka, nikt chyba za bardzo nie spodziewał się jego odejścia, ale przeżył swoje życie jak Superman - mówi Maken.

Posłuchaj drugiej godziny audycji 

***

Tytuł audycji: Strefa Dread

Prowadzi: Mirosław "Maken" Dzięciołowski

Data emisji: 31.08.2021

Godzina emisji: 22.05

aw

Playlista