Katastrofa polskiego samolotu pod Smoleńskiem jest głównym tematem niedzielnych i internetowych wydań europejskich dzienników.
Po 70 latach Katyń staje się symbolem nowej polskiej tragedii - pisze włoski dziennik "Avvenire". Śledzący wydarzenia w Polsce od narodzin "Solidarności" Luigi Geninazzi, kreśli na jego łamach sylwetkę polityczną tragicznie zmarłego prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Komentator zauważa, że najbardziej antyrosyjski przywódca w całej środkowo-wschodniej Europie ginie na pokładzie starego sowieckiego tupolewa, który służył jeszcze za rządowy samolot, co - jak podkreśla - jest zupełnie niewiarygodne.
"Bolesny cios dla Polaków"
Publicysta brytyjskiego "Guardiana" Denis McShane zwraca uwagę, że nigdy wcześniej we współczesnej historii Europy nie doszło do tak nagłej śmierci elity jednego kraju. "Polacy będą musieli odpowiedzieć na pytanie dlaczego prezydent wraz z delegacją złożoną z najważniejszych osób w kraju lecieli na uroczystości 20-letnim tupolewem" - czytamy w gazecie.
Publicysta dodaje, że należy wyjaśnić także kto podjął decyzję o lądowaniu w Smoleńsku.
"Guardian" przyznaje, że choć Lech Kaczyński miał wielu przeciwników, to na pewno był polskim patriotą i zawsze starał się bronić honoru swojego kraju.
"Jego tragiczna śmierć jest bolesnym ciosem dla wszystkich Polaków i przyjaciół Polski" - pisze Denis McShane. Równocześnie zwraca uwagę, że być może spowoduje ona zgodę w polsk-rosyjskich stosunkach. "Śmierć polskich elit na rosyjskiej ziemi stała się teraz wspólną tragedią, która dla obu narodów powinna oznaczać zakończenie odwiecznej niechęci" - czytamy w "Guardianie".
Francuskie media koncentrują się na trzech kluczowych pytaniach dotyczących tragedii w Smoleńsku - analizują stan lotniska, samolotu prezydenckiego oraz decyzji pilota o lądowaniu.
Rozgłośnia France Info przytoczyła wypowiedź, z której wynikało, że lotnisko wojskowe w Smoleńsku to pod względem wyposażenia, obiekt pozbawiony nowoczesnych rozwiązań umożliwiających naprowadzanie samolotu lądującego w trudnych warunkach atmosferycznych.
Stacje telewizyjne zastanawiają się, dlaczego polski pilot kilkakrotnie podchodził do lądowania ignorując ostrzeżenia z wieży kontrolnej.
Minuta ciszy przed meczem Realu i Barcelony
Informacje o katastrofie, zdjęcia z miejsca tragedii i relacje zajmują piewrsze miejsce we wszystkich hiszpańskich dziennikach. Zdaniem hiszpańskich komentatorów, wczorajsze wydarzenie jest największą tragedią w Polsce od II wojny światowej.
Informacje o katastrofie zamieściły na czołówkach nawet dzienniki sportowe, które przypominiały, że wieczorny mecz Realu Madryt z FC Barcelona rozpoczął się minutą ciszy, a madryccy zawodnicy grali z czarnymi opaskami na rekawach.
Polska straciła elity
Słowacki dziennik "SME" w artykule "Polska straciła elitę swojego kraju" pisze, że Polaków czekają tragiczne przedterminowe wybory prezydenckie.
Prezydent, który atakował otwarcie Rosję, zginął właśnie w tym kraju, który tak surowo upominał. Być może ten symboliczny wymiar tragedii spoi oba narody - czytamy w gazecie.
Dziennik "SME" przyznaje, że Lech Kaczyński był politykiem kontrowersyjnym. Równocześnie słowacka gazeta podkreśla, że był wielkim patriotą i zyskał szacunek walcząc w komunizmem.
"Przeklety Katyń"
Dziennik "Pravda" w artykule "Przeklęty Katyń" stawia pytanie o przyczyny tragedii pod Smoleńskiem. Przytacza słowa doświadczonego pilota rosyjskich tupolewów, który uważa, że przyczyną katastrofy mógł być błąd pilota. "Jeśli nie udaje się wylądować w tak trudnych warunkach piloci nie powinnii powtarzać manewru po raz trzeci" - powiedział dziennikowi pilot Vladimir Klein.
Austriacki dziennik "Die Presse" sugeruje, że przyczyną katastrofy mógł być błąd pilota. Gazeta podkreśla, że w katastrofie zginęli niemal wszyscy przywódcy armii i stawia pytanie dlaczego lecieli jednym samolotem. Zdaniem dziennika, winne są absurdalne przepisy. "Die Presse" pisze rownież o ponad 30 poważnych awariach tupolewów w ciągu 30 lat.
Kwiaty pod pomnikiem gen. Bema
Węgierski dziennik "Magyar Hirlap" pisze, że tysiące mieszkańców stolicy złożyło kwiaty i zapaliło znicze pod pomnikiem generała Bema w Budapeszcie. Dziennik podkreśla, że wstrząśnięci Węgrzy przychodzili pod pomnik spontanicznie.
To właśnie pod pomnikiem Bema rozpoczęło się węgierskie antysowieckie powstanie w 1956 roku - przypomina dziennik dodając, że "prezydent Kaczyński był na Węgrzech politykiem niezwykle popularnym". Węgrzy łączą się w bólu z narodem polskim - pisze "Magyar Hirlap" przypominając słowa prezydenta Laszlo Solyoma, który powiedział, ze Lech Kaczyński "był prawdziwym przyjacielem Węgrów".
Holenderskie media szeroko opisują tragedię pod Smoleńskiem. Kreśląc sylwetkę Lecha Kaczyńskiego podkreślają, że był indywidualistą i kontrowersyjnym politykiem.
Warszawski korespondent "NRC Handelsblad" Stéphane Alonso napisał w wydaniu internetowym gazety, że Lech Kaczyński poświęcił całe swoje życie oddawaniu sprawiedliwości weteranom wojennym i ofiarom komunizmu.
"De Volkskrant" w artykule „Od dziecięcej gwiazdy filmowej do prezydenta" przypomina działalność antykomunistyczną Kaczyńskiego. „De Telegraaf" wybija tłustym drukiem informację, że pilot zignorował polecenia kontrolerów lotu. Gazeta sugeruje, że mógł być pod presją prezydenta, który chciał zdążyć na uroczystości w Katyniu.
Jedność wśród Polaków
Katastrofa prezydenckiego samolotu w Smoleńsku jest na pierwszych stronach wszystkich głównych gazet w Stanach Zjednoczonych. Amerykańska prasa pisze o jedności Polaków po tragedii, ale również o wyzwaniu dla stosunków polsko-rosyjskich.
Dziennik "Washington Post" pisze o dziesiątkach tysięcy Polaków, którzy ze świecami wyszli na ulice Warszawy, by wyrazić żal i okazać swój patriotyzm. Gazeta dokładnie opisuje okoliczności katastrofy i sporo miejsca poświęca przypomnieniu Amerykanom co stało się w Katyniu 70 lat temu. "Washington Post" cytuje brytyjskiego eksperta Jamesa Sherr'a, który twierdzi, że Rosja musi być bardzo otwarta podczas śledztwa w sprawie przyczyn katastrofy. Jeśli tak się nie stanie to pojawią się podejrzenia i zaczną się rozpowszechniać teorie spiskowe.
W swojej relacji z Warszawy, dziennik "New York Times" pisze o jedności, jaka zapanowała wśród Polaków, jedności przypominającej okres po śmierci Jana Pawła II. Gazeta twierdzi jednak, że katastrofa jest kolejnym wyzwaniem dla skomplikowanych stosunków polsko-rosyjskich. "New York Times" przypomina, że Lech Kaczyński leciał wczoraj do Katynia, gdyż nie został zaproszony przez Kreml na obchody 70 rocznicy zbrodni katyńskiej ponieważ był uważany przez Moskwę za bardziej nieprzyjaznego polityka od Donalda Tuska.
"Cała Europa, cały świat jest w szoku"
Wszystkie dzienniki radiowe i telewizyjne w Belgii, oraz internetowe wydania gazet, na czołówkach umieszczają wiadomość o tragedii narodowej w Polsce. Obszerne relacje informują o katastrofie lotniczej w której zginął prezydent Lech Kaczyński wraz z żoną, oraz ponad 90. osobami - wiceministrami, parlamentarzystami, wysokimi rangą wojskowymi, duchownymi, kombatantami, członkami załogi.
Francuskojęzyczna telewizja RTL poświęciła prawie połowę 40-minutowego, głównego wydania wiadomości katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem. Były reportaże z miejsca wypadku i z polskich miast pogrążonych w żałobie. „Cała Europa, cały świat jest w szoku" - tymi słowami rozpoczęły się wiadomości w niderlandzkojęzycznej telewizji VRT. A w nich również kilkunastominutowe doniesienia o tragedii i ukazany symboliczny jej wymiar, powiązanie z obchodami 70. rocznicy zbrodni katyńskiej. „Tam z rozkazu Stalina rozstrzelana została polska elita", „zginęło ponad 20 tysięcy polskich oficerów" - informowali opinię publiczną belgijscy korespondenci.
O zbrodni katyńskiej piszą też gazety w internetowych wydaniach. Komentator dziennika „Le Soir" napisał, że teraz z Katyniem będą się kojarzyć dwa dramaty w historii Polski.
W związku z tragiczną śmiercią prezydenta i kilkudziesięciu najważniejszych osób życia politycznego, komentator „Le Soir" wieścił też bezprecedensowy kryzys w państwie, ale pozostałe gazety piszą o stabilności, ciągłości władzy i przejęciu obowiązków przez marszałka Sejmu.
Dzienniki wspominają też Lecha Kaczyńskiego, większość przedstawia go jako katolika, konserwatystę, którego prezydenturę cechowało hasło „sprawiedliwość, solidarność i uczciwość".
to, Informacyjna Agencja Radiowa (IAR)