Logo Polskiego Radia
Jedynka
Agnieszka Szałowska 04.01.2014

Włodzimierz Tetmajer - polityk odważny, prawdziwy Gospodarz z "Wesela"

- Był człowiekiem wielu talentów, ale przede wszystkim - i tak został zapamiętany - był wielkim politykiem. Apelował do zaborców o odtworzenie polskiej państwowości - mówił w Jedynce dr Janusz Domański.
Włodzimierz Tetmajer był ekspertem delegacji polskiej na konferencji pokojowej w Paryżu w 1919. W Weselu Wyspiańskiego został w uwieczniony jako Gospodarz. Nz. aktorzy Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie: Henryk Sobiechart jako Gospodarz (L) oraz Włodzimierz Wysocki jako WernyhoraWłodzimierz Tetmajer był ekspertem delegacji polskiej na konferencji pokojowej w Paryżu w 1919. W "Weselu" Wyspiańskiego został w uwieczniony jako Gospodarz. Nz. aktorzy Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie: Henryk Sobiechart jako Gospodarz (L) oraz Włodzimierz Wysocki jako WernyhoraPAP/Mirosław Trembecki
Posłuchaj
  • Dr Janusz Domański o osobie i działalności Włodzimierza Tetmajera (Sygnały dnia/Jedynka)
Czytaj także

Uchwałę w sprawie uczczenia pamięci Włodzimierza Przerwy-Tetmajera w 90. rocznicę jego śmierci jednomyślnie podjął polski Sejm. Za podjęciem uchwały głosowało 429 posłów, wszyscy obecni. - Wszyscy nieżyjący, którzy weszli do panteonu wielkich ludzi już nie dzielą. Bardziej dzielą żyjący - skomentował tę jednomyślność dr Janusz Domański, prezes Fundacji im. Karola Eugeniusza Lewakowskiego.

Portret
Portret Włodzimierza Tetmajera autorstwa
S. Wyspiańskiego, 1899.
Fot. Wikipedia/publ.dom.

Gość "Sygnałów dnia" przypomniał, że Tetmajer służył Polsce zarówno, jako członek Komitetu Narodowego Polskiego, jak i poseł do parlamentu wiedeńskiego. - Wtedy nie lada odwagi trzeba było, by wygłosić przemówienie i apel do zaborców o odtworzenie państwowości polskiej. Zrobił to Tetmajer, narażając się oczywiście, ale to uczynił - mówił dr Domański.

Włodzimierz Tetmajer urodził się 31 grudnia 1861 roku, a zmarł 26 grudnia 1923 w Krakowie. Był malarzem, pisarzem, posłem Polskiego Stronnictwa Ludowego, bliskim współracownikiem Piłsudskiego i Witosa.

HISTORIA - serwis specjalny portalu PolskieRadio.pl >>>>

- Był niekonwencjonalny zarówno w polityce, jak i sprawach osobistych. Ożenił się z włościanką i przeżył z nią życie inspirowany przez wartości ludowe - przypomniał w radiowej Jedynce. Ten aspekt życia polityka został uwieczniony przez Stanisława Wyspiańskiego w słynnym dramacie "Wesele", gdzie Tetmajer występuje jako Gospodarz.

W zachowaniu Włodzimierz prezentował ogromny autentyzm, do dziś jednak pozostaje w cieniu sławnego brata przyrodniego - poety Kazimierza Przerwy-Tetmajera. Dr Domański przyznał, że w Polsce dotąd nie poświęcano dużo uwagi popularyzacji osoby polityka i artysty. - To powinno się zmienić dzięki tej uchwale, a także dzięki temu, że mamy rok Oskar Kolberga, który nazywany był pozytywnie tetmajerowskim, czyli pozytywnie chłopomańskim - dodał.

Alegoria
Alegoria Umarłej Polski (1909), polichromie Włodzimierza Tetmajera można oglądać w katedrze św. Mikołaja w Kaliszu. Fot. Wikipedia/publ.dom

 

Fundacja im. Karola Eugeniusza Lewakowskiego od 2001 roku przyznaje Nagrodę im. Włodzimierza Tetmajera dla ludzi działających na rzecz kultury polskiej i naszego dziedzictwa narodowego.

Rozmawiał Daniel Wydrych.

"Sygnały dnia" na antenie Jedynki od poniedziałku do soboty między godz. 6.00 a 9.00. Zapraszamy!

(asz)