Logo Polskiego Radia
PolskieRadio24.pl
Maciej Machcewicz 18.02.2021

Stanisław Mackiewicz - wybitny publicysta, słaby polityk

18 lutego 1966 roku zmarł Stanisław Cat-Mackiewicz. Deklarował poglądy konserwatywne, czuł się monarchistą, ale sympatyzował z Józefem Piłsudskim.

Stanisław Cat-Mackiewicz był związany z czterema miastami. Urodził się w Petersburgu, gdzie spędził wczesną młodość. Później przez 17 lat był redaktorem gazety "Słowo" w Wilnie. Był to główny okres jego wpływów i działań publicystycznych. Napisał 21 książek, 55 broszur i ponad 3 tys. artykułów.

Deklarował poglądy konserwatywne, czuł się monarchistą, ale sympatyzował z Józefem Piłsudskim. Poparł zamach majowy. Krytyka polityki Józefa Becka zaprowadziła Mackiewicza wiosną 1939 roku do obozu w Berezie Kartuskiej.

W latach 1940-1956 działał w Londynie. Tu nastąpił szczyt jego działalności politycznej. Należał do czołowych przedstawicieli opozycji rządu emigracyjnego, zwalczał gabinety Władysława Sikorskiego i Stanisława Mikołajczyka. W 1954 roku emigracyjny prezydent August Zaleski, powierzył Mackiewiczowi tekę premiera i ministra spraw zagranicznych Rządu RP na Uchodźstwie.

W 1956 roku Stanisław Cat-Mackiewicz wypowiedział słynne słowa: "Polska jest Polską" i jako jeden z nielicznych emigracyjnych polityków wrócił do kraju. Ostatni okres życia spędził w Warszawie, skupiając się przede wszystkim na twórczości historyczno-literackiej.

Wybitny publicysta czy mało poważny polityk?

- Obawiam się, że nie da się mówić o Mackiewiczu wyłącznie jako o polityku albo wyłącznie jako o publicyście. To było bardzo silnie powiązane - zaznaczył dr Jerzy Jaruzelski na wstępie w audycji Andrzeja Sowy z cyklu "Na historycznej wokandzie".


Posłuchaj
17:17 stanisław cat-mackiewicz___f 25407_tr_0-0_10333183240ee3b7[00].mp3 Audycja Andrzeja Sowy z cyklu "Na historycznej wokandzie". O politycznych dokonaniach Stanisława Cata-Mackiewicza dyskutują dr Janusz Osica i dr Janusz Jaruzelski. (PR, 2.04.82).

 

- Mackiewicza gubiły proroctwa, które szybko dały się konfrontować z realiami. Służył Polsce bezinteresownie, ale także anachronicznie i w moim przekonaniu bezużytecznie. Nie rozumiał istoty nowoczesnej Polski - mówił dr Janusz Osica, występujący w audycji w roli oskarżyciela.

- We wszystkich tych okresach jednej rzeczy Mackiewiczowi zarzucić nie można, że nie cenił tego, co uważał za polską rację stanu. Był to człowiek bezspornie ideowy. Miał swoją wizję Polski, interesu narodowego i wedle tego zawsze postępował - ripostował antenowy obrońca dr Janusz Jaruzelski, autor książki "Mackiewicz i konserwatyści".

Jakie były polityczne dokonania Stanisława Mackiewicza dla Polski? Posłuchaj sporu historyków.

mjm