Logo Polskiego Radia
Jedynka
Marlena Borawska 20.04.2011

Węgierska konstytucja to konstytucja jednej partii (wideo)

Jarosław Giziński ("Newsweek"): Źle się stało, że konstytucja została przyjęta bez udziału opozycji i bez większej dyskusji społecznej.
Giziński Jarosław w studiu JedynkiGiziński Jarosław w studiu Jedynki fot. W.Kusiński/PR

Szef działu zagranicznego tygodnika "Newsweek" stwierdził, że konstytucja jest dokumentem, który nawet w sytuacji ostrego konfliktu politycznego i takiej przewagi sił rządzących jak na Węgrzech wymaga szerszej dyskusji.

Natomiast wysłanie przez partię rządzącą kilku tysięcy ankiet z pytaniami dotyczącymi tego, co ma się znaleźć w konstytucji, to zdaniem gościa Jedynki decydowanie za mało. Według Jarosława Gizińskiego nowa konstytucja Węgier jest konstytucją Fidesu przyjętą dla zwolenników Fidesu.

Gościa "Sygnałów dnia" nie dziwi fakt, że na temat tej konstytucji krytycznie wypowiedziały się Niemcy i szef ONZ Ban Ki Mun. – Można oczywiście powiedzieć, że jest to wtrącanie się w wewnętrzne sprawy, ale pewne opinie wyrazić możemy – mówił Giziński.

Zdaniem dziennikarza to, że Europa niezbyt entuzjastycznie zareagowała na nowy węgierski dokument, wynika raczej ze sposobu jego przyjęcia. W opinii Jarosława Gizińskiego treść konstytucji jest konserwatywna i odwołuje się do wartości jednej strony politycznej na Węgrzech.

Węgierski parlament przyjął nową konstytucję głosami rządzącej centroprawicy Fidesz-KDNP, która ma dwie trzecie miejsc w parlamencie. Część opozycji zbojkotowała głosowanie, część głosowała przeciwko nowej ustawie zasadniczej.

Na mocy nowej konstytucji nazwa kraju będzie zmieniona z Republiki Węgierskiej na Węgry. W preambule zapisano odwołania do chrześcijańskiej tradycji kraju. Czynne i bierne prawo wyborcze będą mieli etniczni Węgrzy mieszkający poza krajem, jeśli wystąpią o przyznanie obywatelstwa. Konstytucja zwiększa uprawnienia prezydenta, który będzie miał prawo rozwiązać parlament i ogłosić nowe wybory, o ile rząd nie zatwierdzi budżetu do kwietnia każdego roku.

Nowa konstytucja rozszerza zakres spraw wymagających zgody dwóch trzecich członków parlamentu w takich dziedzinach jak emerytury, podatki i ustawa dotycząca banku centralnego. Narodową walutą pozostaje euro; jego zmiana wymaga także zgody dwóch trzecich składu parlamentu. W konstytucji jest również zapis o ochronie instytucji małżeństwa, jako związku kobiety z mężczyzną i o ochronie życia poczętego. Z czterech do pięciu lat wydłużono kadencję władz lokalnych.

Rozmawiał Krzysztof Grzesiowski.

>>> Przeczytaj pełny zapis rozmowy

(mb)

Aby wysłuchać całej rozmowy, wystarczy wybrać "Jarosław Giziński" w boksie "Posłuchaj" w ramce po prawej stronie. Tam również nagranie wideo rozmowy.

"Sygnałów Dnia" można słuchać w dni powszednie od godz. 6:00.

"Sygnały Dnia" na antenie TVP HD codziennie (oprócz niedziel) dwukrotnie: o godz. 7.15 i o 8.15.

Przebieg rozmów można też śledzić na naszej stronie. Wystarczy kliknąć boks Sygnały Dnia Transmisja wideo w prawym, górnym rogu strony.