36:17 2020_09_11 21_09_55_PR1_Kulturalna_Jedynka.mp3 Kim był Tony Halik? (Kulturalna Jedynka)
Po wojnie przez ponad trzydzieści lat pracował jako korespondent amerykańskiej sieci telewizyjnej NBC. Do Polski wrócił dla Elżbiety Dzikowskiej, z którą poznał się w Meksyku i która z czasem stała się jego życiową partnerką.
- Myślę, że przede wszystkim kochał Polskę i to niezależnie od ustroju, w jakim była. Zawsze chciał mówić dobrze o swoim kraju. Byłam Polką, mówiłam po polsku, a on tego pragnął, więc to też miało duże znaczenie. Wydaje mi się, że niezależnie ode mnie chciałby spędzić resztę swojego życia w ojczyźnie. Ale przyczyniłam się do tego, bo powiedziałam, że "jeśli chcesz być ze mną, to tylko w Polsce" - opowiada Elżbieta Dzikowska, podróżniczka, reżyserka filmów dokumentalnych, autorka książek, audycji telewizyjnych i radiowych.
Podróżnik i dziennikarz
W 1976 roku z Elżbietą Dzikowską i Edmundo Guillénem dotarli do Vilcabamby. Wcześniej inne wyprawy dotarły do tego miejsca, ale ekspedycja Dzikowskiej, Guilléna i Halika była pierwszą, która dostarczyła dowody potwierdzające, że to właśnie miejsce jest legendarną stolicą Inków.
Tony Halik zajmował się tematami nie tylko typowo podróżniczymi, ale opowiadał też o ciemnych stronach Ameryki Łacińskiej m.in. o kartelach narkotykowych w Kolumbii.
- Był prezydentem Związku Dziennikarzy Zagranicznych w Meksyku na całą Amerykę Łacińską i musiał relacjonować to, co się w niej działo. Był chyba pierwszym dziennikarzem, który został dopuszczony do Fidela Castro i zrobił z nim na Kubie wiele wywiadów. Był też dziennikarzem politycznym - tłumaczy Elżbieta Dzikowska.
Programy nagrywali w domu
Przez ponad 20 lat prowadził z Dzikowską programy dla TVP: "Tam, gdzie pieprz rośnie", "Tam, gdzie rośnie wanilia", "Tam, gdzie kwitną migdały", "Tam, gdzie pachnie eukaliptus" oraz "Pieprz i wanilia". Zrealizował ok. 400 filmów dokumentalnych. Napisał 13 książek i wiele artykułów do gazet.
- Programy były nagrywane w naszym domu, a dokładnie w piwnicy, w Międzylesiu. Zmieniała się jedynie scenografia na ścianie, wieszane były różne artefakty i obrazy. Po bokach ławy stały 2 kamery i było mnóstwo monitorów i pracowników telewizji - zdradza Elżbieta Dzikowska. - Tony to był taki szalony kogut, który miał wielką fantazję, wspaniałą wyobraźnię… Między nami istniał pewien podział, tzn. mnie interesowały zabytki, cywilizacja i przyroda, natomiast Toniego zwierzęta i głównie Indianie, bo sam uważał się za białego Indianina - dodaje.
Źródło: MAYFLYpl/Zapowiedź filmu "Tony Halik"
Film "Tony Halik"
Jeszcze w tym miesiącu na ekrany kin wejdzie pełnometrażowy film dokumentalny "Tony Halik".
- Tony Halik był prawdziwym opowiadaczem historii. Jak każdy dobry narrator, aby zainteresować uwagę słuchaczy, musiał czasami coś podkoloryzować i ubarwić, aby opowieść była bardziej interesująca. Jego programy były bardzo autorskimi opowieściami o świecie, który widział i chciał zarejestrować przy pomocy kamery, aby potem to pokazać. Chciał też to opakowywać w pewną atrakcyjną formę. Jest to jego charakterystyczna cecha, a właściwie całej jego twórczości czy działalności z kamerą - wspomina Tonego Halika Marcin Borchardt, reżyser filmu "Tony Halik”.
Zdaniem Marcina Borchardt Tony Halik był niejednoznacznym bohaterem, a jego opisanie było dla reżysera ogromnym wyzwaniem.
***
Tytuł audycji: Kulturalna Jedynka
Prowadziła: Joanna Sławińska
Gość: Elżbieta Dzikowska (podróżniczka, reżyserka filmów dokumentalnych, autorka książek, audycji telewizyjnych i radiowych)
Data emisji: 11.09.2020
Godzina emisji: 21.46
DS