- Dziś 3 maja, 229. rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Prezydent Andrzej Duda wygłosił na tę okoliczność orędzie do narodu
- W swoim wystąpieniu prezydent Andrzej Duda mówił o współczesnym znaczeniu świąt trzech pierwszych dni maja we współczesnej Polsce
- Prezydent wspomniał polski etos pracy, przypomniał o fladze Polski jako o symbolu łączącym Polaków w Polsce i za granicą
- Nawiązał do historycznych losów majowej konstytucji. Mówił, że Stronnictwo Patriotyczne "dążyło do odnowy ustroju politycznego i społecznego Rzeczypospolitej tak, aby wzmocnić państwo i umożliwić jego przetrwanie wbrew zakusom mocarstw ościennych"
- Prezydent Andrzej Duda zwrócił także uwagę, że stabilizacja jest potrzebna także dziś, w "obecnym, trudnym czasie"
W swoim wystąpieniu prezydent Andrzej Duda przypomniał o potrzebie ładu i jedności, "jakie chroni konstytucja". ocenił że "trzy pierwsze dni maja to święta narodowe, które odnoszą się do wartości najistotniejszej dla tożsamości narodowej nas, Polaków".
Orędzie prezydenta Andrzeja Dudy na 3 maja 2020 roku
Radujemy się ze wspólnych osiągnięć
- Odwołują się do symboliki i historii ojczystej, ale wyrażają system wartości naszej wspólnoty, który jest ponadczasowy. Pierwszy dzień maja poświęcony jest pracy. Pracy, która stanowi fundament pomyślności narodu. To przez nią budujemy dostatek naszych rodzin i umacniamy bezpieczeństwo państwa. Pamiętajmy, że to święto wykorzystywał do swojej propagandy reżim komunistyczny, chociaż nie szanował pracy Polaków. Przeciwko totalitarnemu zniewoleniu i wyzyskowi zaprotestowali nasi rodacy w Poznaniu w 1956 roku, domagając się chleba i wolności, a wielki ruch Solidarności, zainspirowany nauczaniem papieża Polaka, Jana Pawła II, przywrócił właściwe znaczenie słowu "praca" i docenił jej godność - mówił prezydent Andrzej Duda.
Konstytucja 3 maja - dzieło oświeconych monarchistów
Ocenił, że współcześnie święto 1 maja jest "uczczeniem codziennego trudu naszej wspólnoty". - Bo my, Polacy, jesteśmy narodem wyjątkowo pracowitym. Dzięki własnym wysiłkom odnieśliśmy wielki sukces gospodarczy, pomnażając wspólny dorobek. Nowy etap na tej drodze budowania naszej pomyślności rozpoczął się 16 lat temu, kiedy nasz kraj wstąpił do UE. Od tamtej pory udało nam się bardzo wiele dokonać. Polska pod względem zamożności zaczęła nawet wyprzedzać część krajów Zachodu, które o wiele dłużej od nas należą do Wspólnoty. Jednocześnie ogromnie wzrósł poziom życia naszego społeczeństwa, a przez minione pięć lat, dzięki wielkim programom społecznym, takim, jak Rodzina 500+, trzynasta emerytura i wielu innym, podział dochodu narodowego stał się wreszcie bardziej sprawiedliwy. Tego dnia radujemy się więc z naszych wspólnych osiągnięć, bo jest się czym cieszyć - wskazał Andrzej Duda.
Święto flagi
Prezydent mówił też o święcie flagi, przypadającym 2 maja, który jest także dniem Polonii i Polaków za granicą. - Przypomina on o znaczeniu symboli narodowych i państwowych dla budowania naszej polskiej wspólnoty, która jednoczy Polaków w kraju i na całym świecie. Osobiście zawsze czuję wielką dumę i radość, kiedy mam okazję rozdawać flagi moim rodakom w Polsce lub za granicą. Bo gdziekolwiek żyjemy, wszędzie gromadzimy się pod biało-czerwonymi barwami, aby wspólnie uczcić łączące nas więzi tożsamości, dziedzictwa, wartości, aspiracji i dążeń. W naszych dziejach niejednokrotnie doświadczyliśmy losów wygnańców i emigrantów. Znamy goryczy tułaczki na obczyźnie i osłabienia, jakie niesie narodowi rozproszenie. Tym lepiej potrafimy docenić i tym większą wagę przywiązujemy do jedności i łączności. Jesteśmy wspólnotą i zarazem chcemy działać dla wspólnego dobra: w wolnej Rzeczypospolitej - ocenił.
- Wreszcie, święto 3 maja: to jeden z tych dni w naszym polskim kalendarzu, kiedy szczególnie uświadamiamy sobie olbrzymią wartość, jaką dla narodu ma własne, suwerenne państwo. Wspominamy patriotyczny zryw naszych przodków i poprzedników,którzy o schyłku XVIII wieku podjęli dzieło naprawy RP. Pozostawili nam, potomnym, testament ideowy zawarty w konstytucji z 1791 roku, pierwszej w Europie i drugiej na świecie, a zarazem zawarty w działaniach podjętych dla wzmocnienia struktur państwa, jego siły militarnej, gospodarczej, społecznej - przypomniał.
Prof. Żurawski vel Grajewski: od Sejmu niemego Polska była pod protektoratem rosyjskim
Polska w "rodzinie państw Europy"
- Jednocześnie 3 maja to też święto Maryi Królowej Polski, które Kościół Katolicki ustanowił w 1923 roku w odpowiedzi na oczekiwania naszych przodków po odzyskaniu niepodległości przez Rzeczpospolitą Polską. To symbol dziedzictwa duchowego ponad 30 pokoleń naszego narodu,. Polskość zrosła się z Chrześcijaństwem już od chrztu księcia Mieszka, który 1054 lata temu dał początek naszej historii narodowej i państwowej - mówił Andrzej Duda. - Wraz z przyjęciem chrześcijaństwa Polska weszła do rodziny państw i narodów Europy, przyjmując jej podstawowe zasady społeczne: solidarność, równość i miłosierdzie - dodał.
>>> [CZYTAJ TAKŻE] Historyk o Konstytucji 3 Maja: naród znalazł siły, które potrafiły przełamać okres zastoju
Prezydent przypomniał także o historii i burzliwych losach Konstytucji 3 Maja. - Obchodzimy dzisiaj 229. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Była ona owocem wielkiej pracy Stronnictwa Patriotycznego, które dążyło do odnowy ustroju politycznego i społecznego Rzeczypospolitej tak, aby wzmocnić państwo i umożliwić jego przetrwanie wbrew zakusom mocarstw ościennych. Godziło to wówczas w wiele interesów, sprzecznych z dobrem ojczyzny. Dlatego konstytucja została obalona. Zdrajcy sprzymierzyli się z obcymi mocarstwami przeciw własnemu państwu, przeciw własnemu społeczeństwu. Pamiętamy, że tamta ustawa rządowa powstawała wśród zażartych sporów. Przeciwnicy konstytucji negowali nie tylko jej zasady, lecza samą legalność - zauważył.
Burzliwe losy majowej konstytucji
"Teraźniejszość nie istnieje bez przeszłości". Prof. Anna Łabno o polskiej konstytucji
- Zdrajcy powtarzali kłamstwo o nieważności w kółko i wszędzie. Ale dziś trudno byłoby znaleźć kogoś, kto potwierdziłby że racja była po tamtej stronie. Historia pozytywnie oceniła dzieło 3 maja, jako swoisty testament I RP mówiący o konieczności zjednoczenia całego narodu w budowaniu dobra wspólnego, podejmowaniu dlań wyrzeczeń, braniu odpowiedzialności za własne państwo. Ponad wszelką wątpliwość, konstytucję uchwalono w imię niepodległości. Myślimy o tym w dniu 3 maja, jako obywatele Polski - dziś na powrót wolnej, suwerennej, opartej na własnej konstytucji, która wszystkich obowiązuje. Myślimy o tym w szczególnym czasie trwających obchodów stulecia jubileuszu odzyskania niepodległości oraz obrony i odbudowy odrodzonej II RP. Wreszcie, myślimy o tym, gdy nasz kraj zmaga się z nieznanym od dawna zagrożeniem, z zarazą, ze światową epidemią koronawirusa. Właśnie w tym obecnie trudnym czasie potrzebujemy ładu, porządku i jedności - które chroni i zabezpieczenia konstytucja - po to, aby państwo mogło dalej sprawnie przeciwdziałać epidemii, broniąc bezpieczeństwa obywateli, zarówno w wymiarze zdrowia i życia, jak też w wymiarze gospodarczym, zachowania miejsc pracy, wsparcia polskich przedsiębiorstw - argumentował.
- Przez ostatnie dwa miesiące mieliśmy okazję zobaczyć i przekonać się, jak ważne jest dla nas państwo. Dzięki sprawnym i planowym działaniom wychodzimy obronną ręką z niezwykle trudnej sytuacji. Nadal lękamy się o swoje zdrowie, nadal stosujemy środki zapobiegające rozprzestrzenianiu się zakażeń i zachorowań. Wielu Polaków opłakuje teraz swoich bliskich. Ale widzimy także, że udało się nam ograniczyć rozmiary tej tragedii. I wierzymy, że idąc dalej tą samą drogą, zdołamy ustrzec się dramatu, którego doświadczają inne narody - wskazał Andrzej Duda.
Prezydent ocenił, że "pandemia niesie nie tylko zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi". - Wywiera też olbrzymi wpływ na nasze życie gospodarcze i społeczne. Duża część przedsiębiorstw i osób nie może teraz prowadzić swojej działalności. Przedwczorajsze Święto Pracy było dla wielu dniem bezczynnym nie pierwszym, tak jak bywa zazwyczaj, lecz kolejnym z rzędu: trzydziestym, czterdziestym, pięćdziesiątym. Wiele osób traci pracę lub obawia się o swoje źródło utrzymania. Również wielu z nas – zapewne większość – od sześciu, siedmiu tygodni nie widziało się ze swoimi bliskimi: rodzicami, rodzeństwem, dziadkami, kuzynami. Nie mogliśmy nawet spędzić razem Świąt Wielkanocnych, bo żeby zapobiec chorobie, musimy stosować zasadę ograniczania kontaktu z innymi ludźmi - argumentował.
Pokaż jak świętujesz. Akcja resortu kultury i Biura Programu "Niepodległa"
"Chcę dziś z serca podziękować"
- Wszystko to ma skutki dla naszej psychiki, odczuć, samopoczucia. Powoduje stres, wzmaga nerwowość i lęk. Także lęk o przyszłość. Z czego i jak będziemy żyć, kiedy epidemia się skończy? - zastanawia się dziś wielu Polaków. Dlatego wobec tej szczególnej i bardzo trudnej sytuacji potrzebujemy stabilności, bezpieczeństwa, spokoju i współpracy - zaapelował.
Andrzej Duda przyznał, że jest "pod głębokim wrażeniem tego, jak wspaniale Polacy zachowują się w obliczu pandemii". - Chcę dziś z serca Państwu za to podziękować. Jesteśmy narodem mądrym i dojrzałym. Jesteśmy słusznie dumni ze swoich osiągnięć. Kochamy wolność, chcemy korzystać ze swobód, rozwijać się, bogacić, cieszyć się własnym życiem. Ale gdy stanęliśmy przed tak wielkim wyzwaniem, z którym możemy uporać się tylko wspólnie, to zachowujemy się rozsądnie, jesteśmy zdyscyplinowani, mobilizujemy się i pomagamy sobie nawzajem w codziennych trudnościach - ocenił.
- Jestem pewien, że tak będzie też w kolejnych tygodniach i miesiącach - ile tylko czasu będzie potrzeba, by uchronić społeczeństwo przed najgorszymi skutkami epidemii. By to osiągnąć, musimy dalej działać razem. Potrzebujemy jedności i współpracy, a nie wrogości i konfliktu. Musimy razem patrzeć na wspólne dobro, a nie kierować się partykularnymi interesami. Potrzebujemy ładu i porządku, a nie destabilizacji i kłótni. Potrzebujemy zaufania i solidarności, a przede wszystkim - współpracy - zakończył swoje orędzie prezydent.
Skromne oficjalne delegacje, liczne atrakcje online. Wyjątkowe obchody Święta 3 Maja
Orędzie zamiast wystąpienia
Orędzie prezydenta Andrzeja Dudy zastępuje tradycyjne wystąpienie na Placu Zamkowym w Warszawie. W tym roku, z uwagi na panującą epidemię koronawirusa SARS-CoV-2, obchody rocznicy podpisania Konstytucji 3 Maja są kameralne symboliczne.
Prezydent Andrzej Duda wręczył dziś także najwyższe odznaczenia państwowe. Orderem Orła Białego odznaczeni zostali onkolog prof. Andrzej Kułakowski oraz ekonomista i historyk prof. Wojciech Roszkowski. - Panowie swoją obecnością i tym, za co otrzymujecie ten liczący sobie ponad 300 lat najważniejszy polski order, pokazujecie, że "jeszcze Polska nie zginęła" - mówił prezydent.
>>> [CZYTAJ WIĘCEJ] "W uznaniu znamienitych zasług". Prezydent wręczył Ordery Orła Białego
Prezydent przypomniał życiorysy odznaczonych i ich zasługi dla narodu polskiego. Mówił o zasługach prof. Kułakowskiego dla rozwoju polskiej onkologii i chirurgii onkologicznej. Przypomniał wkład odznaczonego lekarza w stworzenie polskiego ruchu amazonek i jego dorobek edukacyjny, oraz wysiłek włożony w kształcenie polskich lekarzy. Mówił także o zasługach prof. Wojciecha Roszkowskiego dla badania polskiej historii. Podkreślił, że w momentach przełomowych dla polskiej historii, jak akcesja do Unii Europejskiej, prof. Roszkowski dbał o "polskie sprawy tak, by były rzeczywiście polskie".
Apel o kultywowanie demokracji i państwa prawa
Prezydent Andrzej Duda wziął także udział w uroczystej mszy świętej w intencji ojczyzny, odprawionej o godz. 10 w warszawskiej archikatedrze św. Jana Chrzciciela. Eucharystii przewodniczył metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz. Hierarcha apelował w homilii o kultywowanie dojrzałej demokracji, ochronę państwa prawa i budowanie kultury i solidarność.
>>> [CZYTAJ TAKŻE] Narodowe Święto 3 Maja. Prezydent wziął udział we mszy św. za ojczyznę
W homilii przyznał, że cały świat, w tym także nasza ojczyzna przeżywa trudny, pełen udręki czas wywołany przez pandemię. - W tej nadzwyczajnej sytuacji najważniejsza jest troska o każdego człowieka, o jego zdrowie, o życie - podkreślił. Zwrócił także uwagę na wszystkich, którzy w czasach epidemii pomagają chorym. - Z wdzięcznością myślimy o braciach i siostrach, którzy niosą pomoc chorym osobom - zaznaczył.
Pierwsza w Europie, druga w świecie
Uchwalona 229 lat temu pierwsza polska ustawa zasadnicza zmieniła ustrój państwa na monarchię konstytucyjną. Ograniczyła znacząco demokrację szlachecką, odbierając prawo głosu i decyzji w sprawach państwa szlachcie nieposiadającej ziemi.
Dokument regulował zasady funkcjonowania władz państwowych oraz prawa i obowiązki obywateli Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Wprowadzał trójpodział władzy na: ustawodawczą (dwuizbowy parlament), wykonawczą (król) i sądowniczą. Wprowadził tron dziedziczny, likwidując wolną elekcją. Zniósł zasadę liberum veto, ustanawiając głosowanie większościowe.
Co 25 lat miał obradować Sejm nadzwyczajny i pracować nad poprawą konstytucji. Konstytucja gwarantowała tolerancję religijną. Zgodnie z jego zapisami, utrzymano poddaństwo chłopów wobec szlachty, jednak zostali oni wzięci pod ochronę państwa. Przyjęcie włościan "pod opiekę prawa i rządu krajowego" gwarantowały umowy zawarte przez nich z właścicielami ziemi.
mbl