Afganistan. Sowiecka agresja w 1979 roku

12 grudnia 1979 roku Biuro Polityczne ZSRR podjęło decyzję o sowieckiej interwencji w Afganistanie.

Afgański chaos

Wszystko zaczęło się w połowie lat 70. XX wieku. Zamach stanu pozwolił przejąć władzę komunizującym oficerom, co przy braku reakcji świata zachodniego, oznaczało wejście Afganistanu w sowiecką sferę wpływów. Bezwzględna i brutalna walka na szczytach władzy, toczona między dwoma frakcjami partii komunistycznej doprowadziła do sowieckiej interwencji. W 1979 roku radio moskiewskie informowało: "Nowe władze zwróciły się do Związku Sowieckiego o wszechstronną pomoc i rząd sowiecki zgodnie z układem z grudnia ubiegłego roku przychylił się do tej prośby".

W Kabulu osadzono całkowicie wiernego ZSRR Babraka Karmala. Wprowadzane przez niego socjalistyczne reformy spotkały się z oporem tradycyjne i feudalnego społeczeństwa afgańskiego.

Z muszkietem na czołgi

Przeciwko najsilniejszej ówcześnie armii lądowej świata stanęli mudżahedini, uzbrojeni nieraz w XIX wieczne muszkiety, pamiętające brytyjsko-afgańskie wojny kolonialne. Afgańczycy wykorzystując górzyste ukształtowanie terenu oraz nieoficjalną pomoc Stanów Zjednoczonych, mimo katastrofalnych strat trwali w oporze przez blisko 10 lat. Trwali i doczekali się zwycięstwa.

Przyczyną sowieckiej klęski była determinacja całego narodu afgańskiego. – Sowieci wojnę afgańską wygrali militarnie, ale przegrali politycznie – mówił na antenie PR prof. Paweł Wieczorkiewicz.

Spektakularna klęska i wycofanie wojsk sowieckich w 1989 roku było sygnałem dla krajów zachodnich. Do tej pory Związek Sowiecki nie cofał się nigdy i nigdzie, w myśl zasady, że socjalizm tworzy się na ziemi, którą zdepcze gąsienica sowieckiego czołgu.

mjm/im