Logo Polskiego Radia
PAP
Jarosław Krawędkowski 30.06.2018

Rząd uszczelnia faktury: od 1 lipca Jednolite Pliki Kontrolne dla wszystkich firm

Od 1 lipca br. wszyscy podatnicy prowadzący księgi podatkowe i dowody księgowe za pomocą programów komputerowych będą musieli przekazywać na żądanie urzędu skarbowego dodatkowe pliki JPK. Chodzi o dane o fakturach, księgach rachunkowych, czy stanie magazynów.

Jak podało MF, dzięki JPK_VAT w ciągu kilku miesięcy br. sprawdzono ok. 383 mln faktur. Bez JPK zajęłoby to kilka lat, o ile w ogóle byłoby możliwe. 

Dotychczas obowiązek JPK dotyczył tylko dużych firm. Teraz obejmie również te najmniejsze

− To uprawnienie organu podatkowego, które dotychczas dotyczyło tylko dużych podmiotów. Pozostali podatnicy mogli skorzystać z dwuletniego okresu przejściowego na dostosowanie swoich systemów, który kończy się 30 czerwca 2018 r." - informuje dyrektor departamentu nadzoru nad kontrolami w MF, Przemysław Krawczyk.

Obowiązek obejmie m.in. osoby wynajmujące mieszkania

Jak czytamy w opracowaniu PwC, obowiązek ten będzie dotyczyć zarówno firm, jak też osób, które np. mają dochody z wynajmu mieszkania, a nie prowadzą de facto działalności gospodarczej i nie będzie on zależny od comiesięcznego obowiązku przesyłania danych z ewidencji VAT w formie JPK_VAT" - zwrócono uwagę.

W planach dalsza dygitalizacja sprawozdawczości

W opracowaniu PwC wskazano, ze 1 października 2018 r. rozpocznie się dalszy etap digitalizacji procesu składania rocznych dokumentów finansowych, co powinno doprowadzić do generalnego obowiązku sporządzania sprawozdań finansowych w postaci elektronicznej JPK przez wszystkie podmioty zobowiązane do ich sporządzenia.

Natomiast już od 2019 roku powinno rozpocząć się przesyłanie danych z kas rejestrujących (kas fiskalnych) do Centralnego Repozytorium Kas w sposób ciągły, zautomatyzowany i bezpośredni, w postaci elektronicznej, czyli w założeniu JPK.

Dodano, że wypowiedzi przedstawicieli Ministerstwa Finansów wynika, że planowana jest już od 2019 roku likwidacja standardowych deklaracji VAT i zastąpienie ich jedynie comiesięcznym JPK_VAT.

Czas na przekazanie danych będzie nie krótszy niż trzy dni

Od 1 lipca br. organy podatkowe, jeśli będą planowały prowadzenie czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub celno-skarbowej, będą mogły się zwrócić do podatników o przekazanie danych wg ustalonego formatu.

− Czas na przekazanie danych będzie nie krótszy niż trzy dni. Podatnicy będą mogli przekazać dane za pomocą aplikacji do wysyłki danych, za pomocą której wysyłają już dane dotyczące ewidencji VAT lub na nośniku danych za protokołem - tłumaczy Krawczyk.

Według niego przekazanie danych wg ustalonego formatu znacząco przyśpieszy prowadzone postępowanie, a także - w przypadku przekazania ich poprzez aplikację do wysyłki - pozwoli w ogóle uniknąć konieczności wizyty w urzędzie lub przyjmowania kontrolujących w siedzibie firmy.

Obowiązek przekazywania danych w formie JPK obejmie ok. 2,5 mln podatników

− W dobie powszechnego wykorzystywania programów komputerowych obowiązek ten, który jednocześnie jest też udostępnieniem podatnikom nowej formy wymiany informacji z organami podatkowymi, może potencjalnie dotyczyć ok. 2,5 mln podatników. (...) Dotychczas obowiązek prowadzenia i przekazywania ewidencji VAT w formie elektronicznej objął ok. 1,7 mln podatników podatku od towarów i usług" - zaznaczył dyrektor.

Krawczyk zapewnił, że system resortu finansów jest przygotowany na przyjęcie dodatkowych plików. Dlatego - uważa dyrektor - przedsiębiorcy, w tym również najmniejsi nie powinni mieć żadnych problemów. Większość z nich, podatnicy VAT, ma obowiązek miesięcznego raportowania na początku 2018 r. "W lipcu br. dla wielu przedsiębiorców nie będzie to nic nowego" - ocenił Krawczyk.

Od lipca małym firmom przy JPK ma pomagać rozszerzona aplikacja e-mikrofirma

Przypomniał, że działa już aplikacja e-mikrofirma, którą MF udostępnia bezpłatnie, ma ona ułatwiać spełnienie obowiązków związanych z JPK VAT. Pozwala ona tworzyć ewidencję i generować pliki JPK_VAT.

−Chcemy od lipca rozszerzyć jej funkcjonalność o możliwość wystawiania, przesyłania faktur i tworzenia ewidencji fakturowej. Wszyscy podatnicy, którzy prowadzą już ewidencję VAT i korzystają lub będą chcieli skorzystać z naszego oprogramowania, będą więc mogli bardzo szybko wystawiać JPK_FA na żądanie. Te nowe funkcjonalności pojawią się w aplikacji e-mikrofirma w lipcu. Będziemy o tym informować na stronie internetowej MF (www.mf.gov.pl) - poinformował dyrektor.

Ministerstwo spodziewa się, że zainteresowanie przedsiębiorców JPK_FA i innymi strukturami wzrośnie pod koniec czerwca. Alternatywą do wysłania JPK_FA będzie możliwość zgrania pliku np. na pendrive lub płytę CD i przekazanie w taki sposób danych urzędnikom.


− Obecnie nie jest planowane są kolejne rozszerzenia struktury JPK na żądanie, jednak nie można wykluczyć, że w przyszłości zajdzie potrzeba aktualizacji bądź dokonania zmian przy przekazywaniu JPK" - dodał dyrektor.

JK można podpisywać Profilem Zaufanym

Szef Krajowej Administracji Skarbowej Paweł Cybulski zwrócił uwagę, że JPK można podpisywać tzw. Profilem Zaufanym, płatnym podpisem kwalifikowanym lub danymi autoryzującymi. Ta ostatnia metoda to rozwiązanie przejściowe - wygaśnie od 1 stycznia przyszłego roku.

Dlatego wiceminister apelował do przedsiębiorców, by zakładali Profil Zaufany, ale nie zwlekali z tym na koniec roku.

Dzięki JPK przeanalizowano prawie 383 mln faktur

Dane MF pokazują, że dzięki JPK_VAT resort finansów przeanalizował 382,9 mln faktur zakupowych, wykrywając 121,4 tys. faktur, które wymagają wyjaśnienia. Wystawiło je ponad 41 tys. podmiotów, a łączna kwota VAT z tych faktur to prawie 183,4 mln zł. Zdaniem przedstawicieli MF bez JPK_VAT sprawdzenie takiej liczby faktur zajęłoby pracownikom administracji skarbowej kilka lat, jeżeli w ogóle byłoby możliwe.

"Co miesiąc otrzymujemy 100 mln faktur. Bez zastosowania automatycznych technik analitycznych, Big Data, informacja zawarta w nich byłaby bezużyteczna" - ocenił dyrektor departamentu analiz w MF Leszek Syguła.

PwC: JPK istotnym elementem walki z szarą strefą, jego potencjał jest dużo większy

Obowiązek raportowania Jednolitym Plikiem Kontrolnym (JPK) jest istotnym elementem uszczelniania systemu podatkowego, fiskus wykorzystuje go do wykrywania fałszywych faktur, niemniej potencjał do wykorzystania tego narzędzia jest dużo większy - wynika z analizy PwC.

Podkreślono, że JPK daje też możliwość podatnikom na wykazanie się tzw. należytą starannością.

W analizie opublikowanej w środę napisano, że system raportowania danych przez podatników w formie JPK funkcjonuje w Polsce już prawie 2 lata i obejmuje ok. 1,6 mln podmiotów. Jest on istotnym elementem uszczelniania systemu podatkowego w Polsce, dając administracji skarbowej kompleksowy zestaw informacji o danej firmie i dokonywanych przez nią transakcjach. Kluczowe w tym procesie są narzędzia do analizy otrzymywanych w plikach danych.

Jak JPK wykorzystuje Krajowa Administracja Skarbowa

PwC wyjaśnia, że Krajowa Administracja Skarbowa korzysta z Repozytorium JPK, w celu m.in. automatyzacji oceny ryzyka danego podatnika oraz jego kontrahentów, a także przy identyfikacji wierzytelności podatników na potrzeby stosowania środków egzekucyjnych bądź zabezpieczających. Natomiast Analizator JPK pozwala na automatyczną identyfikację rozbieżności w rozliczaniach VAT i uniemożliwia zaniżanie zobowiązań podatkowych lub zawyżanie kwoty VAT do zwrotu.

JPK coraz skuteczniejsze

Według ekspertów z PwC o skuteczności tych narzędzi świadczy rosnąca z miesiąca na miesiąc liczba podatników wykreślonych z rejestru podatników VAT po uprzednim sprawdzeniu ich raportów JPK_VAT.

− Dane z comiesięcznych plików JPK_VAT nabierają coraz większego znaczenia w walce z karuzelami podatkowymi i stanowią ważny element narzędzi informatycznych ukierunkowanych na identyfikację nieprawidłowości w rozliczeniach podatników. W pewnym uproszczeniu można nawet uznać, że po objęciu obowiązkiem raportowania JPK_VAT wszystkich podatników VAT od początku 2018 roku, system ten stanowi swego rodzaju Centralny Rejestr Faktur w polskim wydaniu" - mówi cytowany w komunikacie partner w PwC, lider zespołu ds. technologii podatkowych Marcin Sidelnik.

Jego zdaniem można uznać, że w zakresie rozwoju funkcjonalności i wykorzystania danych z JPK_VAT resort finansów osiągnął wiele. "Jeżeli chodzi o wykorzystanie innych struktur JPK, np. księgi rachunkowe (JPK_KR) czy wyciąg bankowy (JPK_WB) na potrzeby działalności administracji podatkowej, są one jak na razie stosowane w ograniczonym stopniu. Co prawda statystki wskazują, że organy podatkowe żądają od podatników ich przedłożenia, ale wciąż w niewielkim zakresie" - dodał Sidelnik.

Zaznaczył, że struktury te zawierają wiele wartościowych danych i ich szersze wykorzystanie, w powiązaniu z automatyzacją analizy tych danych, może istotnie podnieść efektywność kontroli podatkowej.

JPK może też pomagać podatnikom

Eksperci PwC podkreślają, że JPK to narzędzie do wykorzystania nie tylko przez administrację podatkową, ale też przez samych podatników. Dzięki niemu mogą wykazać się tzw. należytą starannością przed fiskusem, udowadniając, że przeprowadzili właściwe czynności sprawdzające uczciwość swoich kontrahentów nie tylko bezpośrednio przed zawarciem pierwszej transakcji, ale również w trakcie realizacji kolejnych.

Sidelnik zwrócił uwagę, że ważne jest również wykorzystanie informacji z JPK do analizy bieżących relacji handlowych podatników. "Na ich podstawie w szybki sposób można przeprowadzić automatyczne testy i wizualizację danych wskazujących na ryzyko dopuszczenia się nadużycia podatkowego przez kontrahenta. Ponadto, wizualizacja danych z JPK pozwala nie tylko na analizy dotyczące kwestii podatkowych, ale również analizy biznesowe, gdyż pliki JPK zawierają dane o wszystkich transakcjach sprzedaży i zakupu podatnika” – podkreślił.

NRG, PAP, jk