Sam nie znaczyłem nic. Najważniejsza była moja misja.To jedna z wielu wypowiedzi Jana Karskiego, które znajdziemy w najnowszej publikacji Macieja Sadowskiego. Ukazująca się z okazji 100. rocznicy urodzin legendarnego emisariusza książka "Jan Karski. Fotobiografia" poprzez zdjęcia opowiada historię jego życia.
- Podczas jej tworzenia interesowało nas wszystko - opowiadał Maciej Sadowski. - W albumie oglądamy zdjęcia z czasów, kiedy Jan Karski był harcerzem, kiedy otrzymywał medal od Lecha Wałęsy, kiedy kochał, kiedy był z Polą Nireńską. To wszystko było ważne w życiu bohatera - podkreślał gość audycji "Wybieram Dwójkę".
>>Zobacz serwis specjalny: II wojna światowa<<
Zdjęcia Jana Karskiego opatrzone zostały cytatami pochodzącymi z jego książek, pism, wystąpień publicznych i rejestracji filmowych. Dzięki temu zabiegowi, zdaniem Sadowskiego, udało się uzyskać efekt silnego emocjonalnego powiązania między słowem, a obrazem: - On tu np. mówi o tym jak wszedł do getta i zobaczył ludzi siedzących na ulicy i miał wrażenie, że wszyscy wylegli na ulice, nie wiadomo dlaczego. Udało nam się znaleźć zdjęcie, które to przedstawia...
>>Zobacz serwis specjalny: Powstanie w gettcie<<
Narrację główną uzupełniają zdjęcia i teksty odnoszące się do kluczowych miejsc, wydarzeń i postaci, które zaważyły na losach Jana Karskiego.
***
Jan Karski był jednym z wielu kurierów Polskiego Państwa Podziemnego w czasie drugiej wojny światowej. Być może tym najważniejszym. W 1942 roku na prośbę działaczy żydowskiego podziemia wszedł dwukrotnie do warszawskiego getta oraz do obozu przejściowego w Izbicy Lubelskiej, skąd Niemcy wywozili Żydów do obozów śmierci w Bełżcu i Sobiborze. Te przerażające wizyty odmieniły jego życie, a koszmarne wspomnienia z tych dni zachował w pamięci na zawsze. O tragicznym losie Żydów, o ich zagładzie, opowiadał – apelując o pomoc -najwyższym przedstawicielom sił alianckich, m.in. prezydentowi USA Franklinowi D. Rooseveltowi, ministrowi spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii Antoniemu Edenowi oraz przedstawicielom środowisk politycznych i społecznych w Wielkiej Brytanii i USA. Jego starania nie przyniosły jednak żadnego skutku – los Żydów był przesądzony...
***
W audycji mówiliśmy też o wystawie w Galerii Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie "Pamięć. Rejestry i terytoria" - komentującej jedno z najważniejszych zagadnień współczesnej humanistyki – problem pamięci. Na ekspozycji można zobaczyć dokonania blisko 30 polskich artystów, którzy pamięć uczynili jednym z głównych tematów swojej sztuki.
Rozmawialiśmy też z Dariuszem Fedorem redaktorem naczelnym kwartalnika "Kontynenty". Duchowym patronem czasopisma jest Ryszard Kapuściński, a do grona jego autorów należą znani pisarze, nagradzani reporterzy, fotografowie i podróżnicy.
***
Nadaliśmy też relację z konferencji prasowej zorganizowanej w związku z odkryciem w amerykańskich archiwach nieznanego dokumentu katyńskiego.
bch