Do niedawna o przestępstwach mówiono tylko w kontekście ścigania sprawców i łamania przez nich obowiązujących norm prawnych.
Teraz organy ścigania i wymiar sprawiedliwości większą uwagę poświęcają samym ofiarom. Kto w świetle obowiązujących przepisów uważany jest za poszkodowanego - o tym Ewa Sęk
Pokrzywdzony czy ofiara.
Sędzia Katarzyna Pawlicka: - Prawidłowe określenie jakiego używa kodeks to pokrzywdzony przestępstwem, jako osobę fizyczną lub prawną, której dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez przestępstwo.
W świetle prawa, żeby mówić o pokrzywdzonym musi dojść do przestępstwa.
Sędzia Katarzyna Pawlicka: - Problem może być przy takich czynach, które nie zawsze można zakwalifikować jako przestępstwo, np. pomówienie kogoś czy zniesławienie. Może się okazać, że jednak nie doszło do przestępstwa, ale uważa się, że jednak takie działania przestępcze na jej szkodę były.
To w sensie prawnym.
Brunon Hołyst – profesor prawa: - W sensie zaś psychologicznym, kryminologicznym, wiktymologicznym stosujemy określenie ofiara. To jest człowiek nieszczęśliwy, który jest ofiarą oszustwa, także matrymonialnego, bankowego. Osoba, która straciła życie albo zdrowie.
Często zdarza się, że pokrzywdzony nie zdaje sobie sprawy z tego, że jest ofiarą.
Krzysztof Kwiatkowski - minister sprawiedliwości: - Przecież mówimy o osobach poszkodowanych np. mobbingiem w pracy. Osobą poszkodowaną może być dziecko, które nie ma poczucia, że jest osobą poszkodowaną, w szczególności, jeśli tą osobą, która zachowuje się w sposób nieodpowiedni wobec dziecka jest osoba najbliższa.
Brunon Hołyst: - Znacząca jest także rola ofiary w genezie przestępstwa, czyli jest pewna grupa osób, która może stać się ofiarą przestępstwa ze względu na swoje cechy charakteru, na wykonywany zawód, na sytuację ekonomiczną. Jeśli np. ktoś demonstruje, że jest bardzo bogaty to z większym skutkiem stanie się ofiarą przestępstwa niż w sytuacji, gdy człowiek jest biedny i nie może być ofiara z motywów ekonomicznych.
Dlatego nasze zachowanie w pewnym stopniu warunkuje to, czy staniemy się ofiarami przestępstwa.
Brunon Hołyst: - Powinniśmy tak modyfikować nasze postępowanie, żebyśmy unikali jakichkolwiek nieszczęść i żebyśmy unikali sytuacji, które są groźne dla naszego życia, zdrowia czy mienia.
Minister Krzysztof Kwiatkowski chce, aby pokrzywdzony nie czuł się bezradny.
Krzysztof Kwiatkowski: - My mówimy – masz swoje prawa, ale także wskazujemy, podpowiadamy gdzie możesz się udać po pomoc.
Pierwszy krok to strona internetowa kampanii: www.pokrzywdzeni.gov.pl
Jeśli padli Państwo ofiarą przestępstwa - czekamy także na telefony. Na potrzeby kampanii uruchomiliśmy specjalny numer (22) 645 25 25.