Logo Polskiego Radia
Trójka
migrator migrator 06.03.2008

40 rocznica marca 1968

Rok 1968 przeszedł do historii jako symbol buntu młodzieży. W Polsce miał on jednak inny niż na świecie charakter.

Zdjęcie ze sceny Teatru Narodowego „Dziadów” Mickiewicza pod pretekstem ich antyradzieckiego wydźwięku oraz późniejsze represje sprawiły, że tysiące młodych ludzi zaprotestowało przeciwko złu. Byli wśród nich studenci, a także uczniowie i robotnicy. Żądali przywrócenia spektaklu, zaprzestania represji, złagodzenia cenzury a z czasem także reform społecznych i ekonomicznych. W kilkunastu miejscowościach doszło do strajków, wieców i manifestacji. W dziesiątkach innych pojawiały się ulotki i napisy na murach.

Protest został brutalnie stłumiony. Ponad dwa i pół tysiąca osób aresztowano, setki skazano na kilkuletnie wyroki. Tysiącom studentów uniemożliwiono kontynuowanie nauki, z uczelni wyrzucono wielu wybitnych wykładowców. Ich miejsce zajęli awansowani z racji wierności ówczesnej władzy tak zwani „marcowi docenci”. Na Marzec '68 przypadł także szczytowy moment kampanii antysemickiej, rozpętanej przez komunistyczne władze. Jej efektem była kompromitacja Polski na arenie międzynarodowej. Ponad 13 tysięcy osób pochodzenia żydowskiego zmuszono do emigracji.

Ruch marcowy został po kilku tygodniach złamany. W tym czasie młode pokolenie po raz pierwszy w swoim świadomym życiu przekonało się, że władza kłamie. Dlatego też ten zryw połączył ludzi różnych opcji ideowych i politycznych. Od połowy lat 70. staną się oni siłą napędową ruchu opozycyjnego i będą aktywnie uczestniczyć w przemianach prowadzących do odzyskania wolności. (źr.: www.ipn.gov.pl)

W piątek, 7 marca będziemy wspominać te wydarzenia na antenie - po 7, po 9, po 10, po 11, op 13, po 14, po 17 i po 18. W sobotę - 8 marca - poświęcimy wydarzeniom marcowym pierwszą godzinę Śniadania w Trójce, a w niedzielę o 13.30, w Scenie Teatralnej Trójki premiera słuchowiska Krzysztofa Beśki "Orient-Express" w reżyserii Janusza Zaorskiego. Zapraszamy!


Polskie Radio objeło patronat nad interaktywnym portalem edukacyjnym Instytutu Pamięci Narodowej http://www.marzec1968.pl/ zawierającym kompendium wiedzy na temat wydarzeń marca 1968 roku.