Logo Polskiego Radia
PolskieRadio 24
Mateusz Rekłajtis 03.03.2014

Polacy ratujący Żydów podczas Zagłady

Kto ratuje jedno życie, ratuje cały świat – głosi sentencja z Talmudu zdobiąca medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Najnowsza wystawa „Z narażeniem życia – Polacy ratujący Żydów podczas Zagłady” w Muzeum Historii Żydów Polskich” prezentuje Polaków ratujących – przede wszystkim tych odznaczonych przez Instytut Yad Vashem w Jerozolimie tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.
Polacy ratujący Żydów podczas Zagładyflickr/Hélio Dias
Posłuchaj
  • 03.03.2014: „Wystawę charakteryzuje pozytywne przesłanie, bez komunikacyjnej przemocy”

Heroiczna postawa ocaliła kilkadziesiąt tysięcy polskich Żydów

Ratowanie Żydów w realiach okupowanej przez Niemców Polski było szczególnym wyzwaniem i wiązało się z narażeniem życia własnego i bliskich. Czas hitlerowskiej okupacji nie jest jednak okresem czarno-białym.

– Wystawa czasowa, związana z Dniem Pamięci o Sprawiedliwych, opowiada o różnych postawach Polaków wobec Żydów. Wystawa powstała z inicjatywy MSZ, pierwotnie w języku angielskim, z myślą o prezentowaniu jej na świecie, w różnych polskich placówkach dyplomatycznych, by szerzyć wiedzę o Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Jej celem jest podróżowanie, wśród polonii, ale nie tylko – mówią Goście PR24: Klara Jackl i Joanna Król, kuratorki wystawy.

Cmentarze, getta, obozy – Polska oczami młodych Izraelczyków

– Wystawa jest elementem propozycji programowej także dla młodych ludzi. Najważniejsza jednak będzie wystawa główna, która będzie pokazywała 1000 lat historii Żydów polskich – to, że społeczność żydowska mieszkała na tych terenach praktycznie od początków historii Polski. Ale będzie także poruszony temat Zagłady. Z tym tematem łatwiej jest się mierzyć przez historie Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, historie ratujących. Wystawa pozwoli się zmierzyć również z czynami haniebnymi: szmalcownictwa, donosicielstwa czy ludobójstwa. Przetwarzamy te historie w różnego rodzaju programy edukacyjne. Młodzież izraelska ma warsztaty z młodzieżą polską. Przez temat ratowania łatwiej im znaleźć płaszczyznę porozumienia. Dzięki wystawie młodzież zagraniczna pozna też bogatą historię Polski – mówi Joanna Król.

Żywych świadków jest coraz mniej

Od 2007 roku udało się udokumentować ponad 600 historii z ponad 400 wywiadów. Świadkowie tragicznych, ale i tych bohaterskich, wydarzeń w naturalny sposób od nas odchodzą.

– Rozmawiamy z bliskimi tych ludzi, coraz częściej są to już historie z drugiej ręki. Zdarza się też, że trudno jest namówić Sprawiedliwego – te wspomnienia są dla nich wciąż strasznym przeżyciem. Dla niektórych zaś ma to wymiar terapeutyczny – chcą się dzięki temu w jakiś sposób „oczyścić” – wyjaśnia Klara Jackl.

Polski wernisaż wystawy odbędzie się 6 marca 2014 r. w Muzeum Historii Żydów Polskich podczas obchodów Europejskiego Dnia Pamięci o Sprawiedliwych. Od 7 do 24 marca wystawa będzie dostępna dla zwiedzających. Wystawa stała będzie czynna od 28 października.

PR24/ Anna Alfut

tagi: Żydzi