W państwach zachodnich związki zawodowe stanowią znaczącą siłę w walce pracownika o swoje prawa. W Polsce związków coraz mniej i często postrzega się je jako relikt minionej epoki PRL. Z kolei młodzi ludzie nie widzą potrzeby zrzeszania się w ramach związku zawodowego.
– Istnieje duża nierównomierność, jeśli chodzi o branże, w których funkcjonują związki zawodowe. Z pewnością nie jest tak, że związki zawodowe są niepopularne lub mają problem z ucieczką ludzi ze swoich struktur. Problem jest obiektywny i po prostu w wielu miejscach ciężko jest należeć do organizacji pracowniczych – wyjaśniał w PR24 dr Filip Ilkowski, przedstawiciel Związku Nauczycielstwa Polskiego z UW.
Związek związkowi nierówny
O związkach zawodowych słyszymy przede wszystkim w chwili zaistnienia konfliktu na linii pracownik-pracodawca. Jednak pod wspólną nazwą znajdują się różne modele działania.
– Poprzez incydentalne zdarzenia stworzyłem sobie taki obraz, że mamy dwie kategorie związków i związkowców. Jedną nazywam autentyczną reprezentacją, a drugą dywersją i mistyfikacją realnej reprezentacji. Te mistyfikacje mają swoje establishmenty, populizm, elity. Mistyfikatorzy psują te autentyczne związki zawodowe – mówił Jacek Santorski, psycholog biznesu, Akademia Psychologii Przywództwa Szkoły Biznesu PW.
Związek zawodowy oczami młodych ludzi
Członków związków zawodowych utożsamia się głównie ze starszym pokoleniem. Młodzi ludzie często nie szukają możliwości pracowniczego zrzeszenia się, ale wszystko zależy od branży i formy zatrudnienia.
– Związki branżowe są moim zdaniem mniej zmistyfikowane czy upolitycznione. Jest tam pewien etos pracy i tam młodzi ludzie łatwiej odzyskują poczucie wspólnoty i dialogu ze starszymi kolegami, którzy wyciągają do nich rękę w pewnych sprawach – oceniał Jacek Santorski.
– W polskim ruchu związkowym powstają nowe związki, które zrzeszają młodych pracowników. Problem jest jednak o wiele bardziej złożony. W Polsce panuje wysokie bezrobocie, a szczególnie wśród młodych ludzi. Z tego względu jak już zdobędą pracę, to boją się o jej utratę i tego powodu w dużej mierze godzą się na mniej korzystne formy zatrudnienia. Często uniemożliwiają one nawet styczność ze związkiem zawodowym – tłumaczył w PR24 dr Filip Ilkowski.
PR24/Grzegorz Maj