Logo Polskiego Radia
PolskieRadio 24
Mateusz Rekłajtis 03.05.2017

Konstytucja 3 Maja. Rzeczywiście była nowoczesna?

Gościem Polskiego Radia 24 był prof. Piotr Ugniewski z Muzeum Historii Polski. Ekspert na naszej antenie mówił o tym, jakim dokumentem była Konstytucja 3 Maja. Czy ten dokument, uznawany dziś za wyjątkowy akt, naprawdę był przełomowy?
Fragment obrazu Jana Matejki Uchwalenie Konstytucji 3 majaFragment obrazu Jana Matejki "Uchwalenie Konstytucji 3 maja" wikimedia.commons

Jak wskazywał gość Polskiego Radia 24, Konstytucja 3 Maja m.in. utrzymywała status quo w kontekście praw chłopów. Dokument nie gwarantował najniższym stanom I Rzeczpospolitej takich samych praw, co szlachcie.

– Krytycy konstytucji już w XVIII wieku podnosili tę kwestię (…). Brak zrównania praw poszczególnych klas nie podważa jednak wysokiej oceny tego aktu – podkreślał prof. Paweł Ugniewski. – Autorzy ustawy zasadniczej nie chcieli wylać dziecka z kąpielą. Chodziło o to, by przeprowadzić reformy o charakterze ustrojowym, politycznym. To było najważniejsze – dodawał.

W ocenie prof. Piotra Ugniewskiego, poprzez brak zrównania praw, autorzy konstytucji chcieli uniknąć oporu szlachty wobec tego dokumentu. – Radykalne rozwiązania w odniesieniu do chłopów wzbudziłyby niezadowolenie – wskazywał historyk.

Konstytucja 3 Maja zniosła m.in. system wolnych elekcji królów i liberum veto oraz wprowadziła zasadę monarchii dziedzicznej. 

Więcej w rozmowie z prof. Piotrem Ugniewskim.

Polskie Radio 24/mp

_________________

Data emisji: 03.05.17

Godzina emisji: 15.31