Pierwsza z opcji zakłada dobrowolność, jednak brak deklaracji chęci pozostania w OFE, oznacza automatyczne przeniesienie do ZUS. Ponadto wybranie OFE wiąże się z rezygnacją z gwarantowanej minimalnej emerytury. Drugi wariant daje możliwość pozostania w OFE pod warunkiem płacenia dodatkowej, około 2 proc. składki. Trzeci, najbardziej radykalny scenariusz zakłada przejęcie przez rząd aktywów OFE i danie możliwości inwestowania w akcje.
- Wydaje mi się, że nie jest to w porządku, rząd powinien zaproponować realne warianty. Dobrowolność oznacza, że istnieje prawdziwy wybór, a nie pseudo-wybór, albo wybór jawnie zniechęcający do jednego z wariantów - twierdzi Ryszard Petru, przewodniczący Towarzystwa Ekonomistów Polskich.
Ryszard Petru foto: PR24/PJ
Każdy z trzech przedstawionych wariantów zmian w systemie emerytalnym dąży do likwidacji lub wygaszenia OFE. Dlaczego rząd chce zlikwidować system zaledwie 15 lat po jego powstaniu? Zdaniem Ryszarda Petru, reforma emerytalna ma pomóc ratować budżet w czasie recesji:
- W mojej ocenie nie chodzi tu tylko o emerytury. Z powodu głębokiego spowolnienia gospodarki znacznie zwiększył się deficyt budżetowy i dług publiczny. Rząd ma trudności z przygotowaniem budżetu na przyszły rok, więc chce przejść część funduszy i zaksięgować je jako rządowe, tym samym obniżając deficyt.W przeciwnym wypadku rząd dążyłby do korekty systemu, a nie do jego likwidacji.
Ideą dwuelementowego systemu emerytalnego było uodpornienie go na różne czynniki ryzyka. ZUS jest uzależniony od wpływów politycznych, a OFE bierze na siebie ryzyko rynku kapitałowego - inwestuje pieniądze w akcje i obligacje, więc ma stopę zwrotu, która może być wyższa lub niższa w różnych okresach. Likwidacja OFE oznacza przekazanie wszystkich funduszy instytucji, która zajmuje się wyłącznie pobieraniem i wypłacaniem pieniędzy.
- Obecnie jest coraz więcej emerytów, a coraz mniej osób płaci składki, w związku z tym powiększa się dziura między wydatkami a dochodami. Aby zabezpieczyć się przed tym ryzykiem powstały fundusze emerytalne, w których płatnicy na bieżąca odkładają część swojego wynagrodzenia. Dlatego uważam, że likwidacja OFE byłaby ogromnym błędem - mówił Ryszard Petru.
PR24