Logo Polskiego Radia
polskieradio.pl
Bartosz Chmielewski 26.05.2011

Leżeli w łóżku na rzecz pokoju

w 1969 roku John Lennon i Yoko Ono usiłowali zwrócić uwagę mediów na sprawy pokoju na świecie, wylegując się przez siedem dni w hotelowym łóżku w Montrealu.

Cała akcja związana była z szumem medialnym wywołanym zaślubinami Beatlesa z awangardową japońską artystką Yoko Ono. Para postanowiła wykorzystać zainteresowanie dziennikarzy i przekuć je w promocję pokoju na świecie - temat wówczas gorący, w związku z nasilającymi się w wielu krajach antywojennymi nastrojami i protestami wywołanymi zbrojną interwencją Stanów Zjednoczonych w Wietnamie.

26 maja 1969 roku, świeżo zaślubieni John Lennon i Yoko Ono, w recepcji montrealskiego hotelu im. Królowej Elżbiety pobrali klucze do pokoju nr 1738, w którym rozpoczęli swój głośny łóżkowy happening.

Była to ich druga akcja z cyklu "Bed-In for Peace". W marcu ekscentryczna para w podobny sposób usiłowała zainteresować ideą pacyfizmu światowych przywódców przebywając w hotelu w Amsterdamie. W Kanadzie artyści po raz kolejny nad wezgłowiem łoża wywiesili białe transparenty z napisami "Hair Peace" i "Bed Peace".

"Nie ma lepszej alternatywy dla przemocy niż pozostanie w łóżku i zapuszczenie włosów" - mówił w jednym z wywiadów Lennon.

Niczym aniołowie rozpoczęli przyjmowanie pokojowych audiencji ubrani w białe szaty. Wszystkich, którzy liczyli na sensację, czyli publiczny seks nowożeńców przed kamerami i tym razem spotkał zawód. John i Yoko oddawali się wraz ze swoimi gośćmi długim dyskusjom o pacyfizmie. Wśród zaproszonych do wzięcia udziału w akcji znaleźli się m.in. słynny propagator LSD Timothy Leary, popularni komicy Tommy Smothers i Dick Gregory oraz rysownik Al Capp. Z hotelowych pokojów, do których przenosili się John i Yoko, relację na bieżąco prowadzili reporterzy kanadyjskiego radia.

Kulminacyjnym punktem kanadyjskiego odcinka akcji "Bed-In for Peace" było wspólne wykonanie i nagranie nowej piosenki Lennona "Give Peace a Chance", której tekst powstał w wyniku pytania jednego z dziennikarzy o celowość całego przedsięwzięcia. Lennon odpowiedział: - Wszystko, co chcemy powiedzieć, to dajcie szansę pokojowi.

W nagraniu utworu, które miało miejsce 1 czerwca w pokoju 1742, wzięli udział między innymi wspomniani wyżej goście oraz Petula Clark i Allen Ginsberg. Utwór szybko stał się antywojennym hymnem, śpiewanym najpierw przez protestujących przeciwko wojnie w Wietnamie, potem przez pacyfistów na całym świecie.

Łóżkowy protest Lennona i Ono, choć nie zbawił świata, stał się jedną z lepszych reklam dla idei pokojowego rozwiązywania konfliktów i jako wydarzenie rangi światowej zyskał walor popkulturowy. Forma "Bed-in" znalazła wielu naśladowców i odniesień.

W 1992 roku pierwszą akcję z tego cyklu upamiętniła holenderska artystka Marijke van Warmerdam, która wraz ze swoimi partnerem powtórzyła happening w tym samym amsterdamskim hotelu, w którym w 1969 roku zamieszkali pionierzy leżącej walki o pokój.

Z kolei władze Montrealu upamiętniły kanadyjski epizod akcji w 2010 roku instalacją w przestrzeni miejskiej zatytułowaną "Give Peace a Chance". Na stopniach specjalnych schodów w parku Mont Royal, artystki Linda Covit i Marie-Claude Séguin, umieściły tytuł pacyfistycznego hymnu Lennona w 40. różnych językach.