Logo Polskiego Radia
Polskie Radio
migrator migrator 29.01.2008

HISTORIA SZTUKI: Afgańskie korzenie farb olejnych

Już w VII w. używali ich malarze, którzy pokryli swoimi dziełami ściany jaskiń w afgańskim Bamjan.

Farby olejne, uważane przez nas za wynalazek późnośredniowiecznych i renesansowych europejskich mistrzów pędzla, są w rzeczywistości dużo starsze. Już w VII w. używali ich malarze, którzy pokryli swoimi dziełami ściany jaskiń w afgańskim Bamjan. Przekonuje nas o tym analiza próbek, jakie pobrano w grotach.

Bamjan było wówczas buddyjskim centrum religijnym. Około 650 r. artyści zapełnili ściany grot przedstawieniami Buddy siedzącego w pozycji kwiatu lotosu, ale i sylwetkami zwierząt, np. małp lub mitycznych stworów. Ponieważ widoczne są tutaj wpływy wielu kultur, w tym chińskiej i indyjskiej, naukowcy podejrzewają, że tworzyli je artyści poruszający się Jedwabnym Szlakiem.

Getty Conservation Institute z Los Angeles przebadał 53 próbki farb pobrane ze ściennych malowideł. W 19 z nich znalazł pozostałości oleju. - Różne rodzaje oleju były użyte z tak zaawansowaną techniką, że czułam się, jakbym patrzyła na włoskie obrazy z XIV-XV w. - mówiła dziennikarzom Yoko Taniguchi, ekspert biorący udział w badaniach. – To niesamowite, że tak stary przykład użycia techniki olejnej można spotkać w centralnej Azji.

Farby olejne mogły być szerzej znane w tym rejonie w VII w. Nie wiemy jednak jeszcze, czy dotarły do Europy ze wschodu, czy też były niezależnym wynalazkiem Europejczyków.

Na podstawie: IOL