Znowelizowane przepisy mają zastosowanie do osób, których dzieci urodziły się po 31 grudnia 2012 r.
Komu przysługuje zasiłek macierzyński
Urlop macierzyński trwa 20 tygodni w przypadku urodzenia 1 dziecka. Przy bliźniakach to już 31 tygodni. Z części tego urlopu można skorzystać jeszcze przed porodem.
– Z tym, że nie więcej niż 6 tygodni tego urlopu macierzyńskiego może przypadać przed przewidywaną datą porodu – mówi Elżbieta Fijor z Departamentu Zasiłków w centrali Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Zasiłek macierzyński przysługuje za okresy odpowiadające okresom: urlopu macierzyńskiego i urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego, urlopu ojcowskiego.
Ważne!
Zasiłek ten przysługuje objętym ubezpieczeniem chorobowym:
- pracownikom,
- członkom rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych,
- osobom wykonującym pracę nakładczą,
- osobom wykonującym pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia
- osobom prowadzącym pozarolniczą działalność oraz osobom z nimi współpracującym,
- osobom wykonującym odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
- osobom odbywającym służbę zastępczą,
- duchownym.
– Zasiłek macierzyński również przysługuje kobietom, które urodzą dziecko w trakcie ubezpieczenia chorobowego lub przebywania na urlopie wychowawczym oraz wtedy kiedy przyjmują one dziecko na wychowanie (w wieku do 7 roku życia). Zasiłek ten przysługuje także pracownicy, która jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę na czas określony, której umowa o pracę została przedłużona do dnia porodu – wyjaśnia Elżbieta Fijor z ZUS.
Po macierzyńskim jest jeszcze dodatkowy urlop
Już po wykorzystaniu w całości podstawowego urlopu skorzystać można z dodatkowego urlopu macierzyńskiego.
– I to zależy odpowiednio od ilości dzieci. Jeżeli jest urodzone 1 dziecko, to urlop wynosi do 6 tygodni, w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie – do 8 tygodni. Urlop ten może być udzielony jednorazowo rodzicowi lub w dwóch częściach – tłumaczy ekspertka ZUS.
Ważne!
Ten urlop macierzyński dodatkowy musi być wykorzystany bezpośrednio po wykorzystaniu podstawowego okresu urlopu.
Jest jeszcze urlop rodzicielski
– Po wykorzystanym okresie dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze, i pobierania za ten okres zasiłku macierzyńskiego, rodzice mogą ubiegać się o zasiłek macierzyński za okres tzw. urlopu rodzicielskiego. Ten urlop przysługuje w wymiarze 26 tygodni – dodaje Elżbieta Fijor.
Czy z urlopu macierzyńskiego może też skorzystać ojciec
Z podstawowego urlopu tylko w szczególnych przypadkach. Ale już z dodatkowego i rodzicielskiego – jak najbardziej tak. Co warto podkreślić, w przypadku 26-tygodniowego urlopu rodzicielskiego zarówno mama, jak i tata mogą jednocześnie korzystać z tego świadczenia.
– Ta zasada jest dość ważna, ponieważ nie ma takiej możliwości, jeżeli rodzice korzystają z dodatkowego urlopu. Natomiast na rodzicielskim mogą jednocześnie korzystać z tego urlopu, pamiętając że pełny wymiar tego urlopu nie może przekroczyć 26 tygodni – tłumaczy Elżbieta Fijor z ZUS.
Bardzo ważna kwestia: finanse
Zasiłek macierzyński za okres podstawowego urlopu i dodatkowego urlopu macierzyńskiego wynosi 100 proc. podstawy jego wymiaru.
– Natomiast za okres urlopu rodzicielskiego wynosi 60 proc. Jeżeli jednak pracownica złoży wniosek nie później niż 14 dni po porodzie, ale wystąpi o przyznanie urlopu podstawowego, dodatkowego i rodzicielskiego w pełnym wymiarze, to wtedy zasiłek macierzyński za okres tych urlopów wynosi 80 proc. podstawy wymiaru – podkreśla Elżbieta Fijor z Departamentu Zasiłków w centrali Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Krzysztof Rzyman/mb
Podstawa prawna:
Ustawa z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa w zakresie dotyczącym zasiłku macierzyńskiego. (Dz.U. z 2010 r. nr 77, poz. 512, z późn. zm.)