W ubiegłym roku zakładom pracy chronionej groziła likwidacja. Nowe przepisy zmniejszyły wysokość dofinansowania do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych w takich zakładach, a to stanowi poważny problem, tłumaczy Jan Zając, prezes Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych.
- Ten rynek zrobił się nierówny. Przedtem pojawiały się głosy, że należy zrównać rynek chroniony z otwartym, ponieważ dofinansowanie wspierające zatrudnianie osób niepełnosprawnych powinno być takie samo, ale zapomniano, że obowiązki spoczywające na zakładach pracy chronionej są o wiele większe niż na otwartym rynku. To spowodowało odwrócenie sytuacji. Mamy znowu nierówność traktowania podmiotów, w tym przypadku zakładów pracy chronionej, które nadal ponoszą zwiększone obowiązki – mówi Jan Zając.
Przed pracodawcami ważny wybór
Pracodawcy prowadzący zakłady pracy chronionej stoją obecnie przed bardzo ważnym wyborem, czy utrzymywać status zakładu pracy chronionej, czy przejść na otwarty rynek pracy.
- Wszystkie te firmy działają w warunkach ostrej konkurencji rynkowej. Muszą więc liczyć koszty. Jeżeli przedsiębiorcy obserwują, że przegrywają z konkurencją, z firmami otwartego rynku, rezygnują ze statusu zakładu pracy chronionej – mówi Jan Zając.
Coraz więcej zakładów pracy chronionej znika
Dlatego zakłady pracy chronionej znikają, dodaje Jan Zając.
- Tych firm jest coraz mniej. Niemniej jednak chcemy ten proces przerwać. Trzeba bowiem tworzyć miejsca pracy dla niepełnosprawnych. Rehabilitacja zawodowa jest jednym z najlepszych sposobów powrotu takich osób do społeczeństwa, do normalnego funkcjonowania, zarabiania pieniędzy, płacenia podatków, czyli bycia normalnym, typowym obywatelem. Jeśli się okaże, że ta grupa nie będzie miała zatrudnienia, to cały system zaczyna być wypaczony – podkreśla Jan Zając.
W Polsce jest ponad 3 mln osób niepełnosprawnych, w tym ponad 2 mln - w wieku produkcyjnym. Spośród nich pracuje 24 proc., czyli około 460 tysięcy, w tym 160 tysięcy w zakładach pracy chronionej. W 2014 roku było ich 1334. Piętnaście lat temu - prawie 4 tysiące i 218 tysięcy zatrudnionych.
Justyna Golonko, awi