– Fala będzie, tak jak zawsze. I będzie duża – ocenia Rafał Chwedoruk, politolog z Uniwersytetu Warszawskiego. Według niego PiS nie przeprowadzi jednak kadrowych czystek na hurra.
Zmiany nie na hurra: najpierw bilans otwarcia, potem wymiana
– Zmiana będzie miała stopniowy charakter, ponieważ PiS będzie chciało potwierdzić wizerunek partii, która nie jest głodna obsadzania stanowisk swoimi ludźmi. PiS najpierw będzie próbowało stworzyć pewien bilans, a dopiero potem wprowadzać zmiany kadrowe. Będzie to więc działanie zrównoważone, mające na celu pokazać, że są tym drugim, bardziej rozważnym od swoich poprzedników biegunem – mówi Chwedoruk.
Na razie cisza przed burzą
Oczywiście politycy PiS na razie milczą w tej kwestii. – Nie wypowiadam się na ten temat – mówi Jarosław Sellin, a Paweł Szałamacha podkreśla, że zdecydowanie za wcześnie na jakiekolwiek spekulacje. Ale to tylko cisza przed burzą.
Kadrowa rewolucja w pół tysiącu spółek
Oprócz obsady stanowisk ministerialnych, PiS będzie również samodzielnie obsadzać stanowiska w spółkach skarbu państwa – a tych jest ponad pół tysiąca – oraz w kilkudziesięciu rządowych agencjach i instytucjach, którymi w większości kierują przedstawiciele starej władzy.
Zmiany jak zawsze pod hasłem: wymieniamy na profesjonalistów
I choć nie mówi się o tym wprost, państwowe spółki czy instytucje od lat traktowane są jako polityczne łupy i każde wybory wiążą się z falą dymisji, które odbywają się pod hasłem "wyrzucamy nieudaczników powołanych przez poprzednią ekipę i zastępujemy ich naszymi profesjonalistami".
Kandydaci muszą jednak wiedzieć jak skończą
– To jest powyborczy rytuał. Jednak każda osoba, która z nominacji rządu zdecyduje się na objęcie takiego stanowiska, musi wiedzieć, że dostaje je po trupie swojego poprzednika, i że w takim sam sposób z niego odejdzie – tłumaczy Chwedoruk.
Pracę stracą też dobrzy menadżerowie
Z punktu widzenia dotychczasowej praktyki nie będzie więc nic dziwnego w tym, że pracę stracą nawet ci menedżerowie, którzy całkiem dobrze sobie radzą.
Czy ktoś zastąpi Klesyka z PZU?
- Teoria mówi, że nie powinni, ale praktyka pokazuje co innego – mówi Maciej Grelowski, przewodniczący rady głównej Business Centre Club. W jego ocenie na wymianę nie zasługuje Andrzej Klesyk, prezes PZU. Usunięcie go ze stanowiska mogłoby okazać się dużym błędem. – To bardzo profesjonalny menedżer, na najwyższym poziomie, doceniany nie tylko w Polsce, ale i za granicą. Moim zdaniem byłoby naprawdę trudno go zastąpić – wyjaśnia.
Każda zmiana władzy oznacza karuzelę stanowisk
Dowodów na to, że politycy potrafią zakręcić kadrową karuzelą nie brakuje.
PiS w dwa lata wymienił 1,5 tys. menadżerów
Kiedy premierem był Jarosław Kaczyński (okres lipiec 2006-listopad 2007) – w niecały rok doszło ogółem do 1509 zmian kadrowych.
Za Tuska w 7 lat zmieniono ponad 6,4 tys. prezesów
To samo zresztą W pierwszej kadencji rządów Donalda Tuska (lata 2007-2011) doszło do wymiany pracowników na 3403 stanowiskach.
W drugiej – przerwanej we wrześniu 2014 nominacją premiera na przewodniczącego Rady Europejskiej – doszło do 2031 zmian.
Zmiany nie ominęły narodowych sreber, czyli największych spółek
Przykład z poprzednich rządów PiS? Krzysztof Skóra, członek PiS, posłem wówczas nie został, ale przejął fotel prezesa KGHM po Marku Szczerbaku. Zmienił się również m.in. szef PKO BP – Andrzeja Podsiadło zastąpił Sławomir Skrzypek.
Przykładów można by podawać więcej, jednak nie to jest najważniejsze.
Polacy przyzwyczaili się: zmiany kadrowe po wyborach są czymś normalnym
Jak przypomina Chwedoruk, żyjemy w kraju, w którym zmiany kadrowe po wyborach parlamentarnych na różnych szczeblach są czymś normalnym i w pewnym sensie uzasadnionym.
– Skoro partia rządząca ma swój plan działania, to musi mieć w instytucjach ludzi, którzy się z nim zgadzają i są gotowi do jego realizacji – mówi. – Dlatego nie powinniśmy rozliczać partii rządzących z tego, czy robią czystki – bo robić będą zawsze – lecz z tego, kogo i z jakiego powodu odwołują z danego stanowiska, i kto zajmuje ich miejsce – czy są to towarzysze partyjni o odpowiednich kompetencjach, przygotowaniu, wiedzy i doświadczeniu – podkreśla.
A zmiany na szczytach spółek niestety nie zawsze oznaczają wejście do zarządów osób związanych wcześniej z firmą lub choćby sektorem w którym działa. Przykładem chociażby powołanie w 2007 r. na prezesa PKN Orlen kolegi zmarłego tragicznie prezydenta Lecha Kaczyńskiego – Piotra Kownackiego.
Maciej Grelowski z BCC wierzy jednak w mądrość rządzących. – Spodziewałbym się istotnej zmiany ilościowej, ale nie jakościowej, gdyż osoby desygnowane na te stanowiska są coraz częściej wybierane w drodze konsultacji z doradcami personalnymi – podsumowuje.
Jolanta Miśków