Od 1 marca br. handel w niedziele będzie ograniczany - do dwóch niedziel w miesiącu w 2018 roku i jednej niedzieli w miesiącu w 2019 r. Od 2020 r. będzie obowiązywał zakaz handlu w niedziele z pewnymi odstępstwami.
To oznacza, że już od 11 marca (druga niedziela tego miesiąca) nie zrobilimy zakupów w większości sklepów.
Prezydent: ustawa ograniczająca handel w niedzielę przywraca normalność
Ustawa ograniczającą handel w niedziele przywraca normalność i jest faktycznym pokazaniem wewnątrzspołecznej, polskiej solidarności - powiedział we wtorek prezydent Andrzej Duda tuż przed podpisaniem ustawy.
Prezydent chwali „etapowość” wprowadzania ustawy
− Mądre podejście, bo ustawa nie zakazuje natychmiast handlu w każdą niedzielę miesiąca. Ten zakaz jest wprowadzany etapami: dwie niedziele w miesiącu - po 1 marca, kiedy ustawa wejdzie w życie do końca 2018 roku; później trzy niedziele w roku 2019 i pełny zakaz handlu w niedzielę dopiero w 2020 roku. A więc będzie to nadchodziło stopniowo. Mam nadzieję, że dzięki temu ta zmiana będzie łatwiej przyjęta i ten okres przejściowy będzie pewnym amortyzatorem dla tej zmiany - powiedział prezydent.
Prezydent: ustawa wprowadza normalność
Jak dodał, ustawa przewiduje cały szereg wyłączeń: i co do dni, i co do branż, w których ta działalność jest prowadzona.
− Wierzę w to, że w ten sposób przywracamy normalność. Wierzę w to (...) przyzwyczaimy się do tego, tak, jak jest w innych krajach Unii Europejskiej. Tak, jak jest w Niemczech, czy w Austrii, gdzie sklepy są zamknięte w niedziele. Nie handluje się w niedziele w wielkich i średnich sklepach. Małe sklepiki prowadzone przez rodziny, przez indywidualnych właścicieli będą mogły funkcjonować, jeżeli sami (właściciele - PAP) będą tą działalność prowadzili, jeśli taka będzie ich wola. Natomiast tam, gdzie pracownicy są zatrudniani w handlu, tam niedziela ma być dniem wolnym od pracy, tak, aby mogli oni spędzić czas z rodziną - tłumaczył prezydent.
Jak podkreślił, wierzy, że ta ustawa daje możliwość wyrównywania szans dzieciom, aby miały jednakowy kontakt ze swoimi rodzicami, tak jak te dzieci, których rodzice nie muszą pracować w niedziele. "Mamy ustawę, która jest faktycznie pokazaniem takiej naszej wewnątrzspołecznej, wewnątrzpolskiej solidarności" - podkreślił.
Szef "S": czekaliśmy długo na ograniczenie handlu w niedziele
− Na ten dzień czekaliśmy długo, szczególnie blisko 1,2 mln pracowników handlu - tak szef Solidarności Piotr Duda ocenił podpisanie przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawy ograniczającej handel w niedziele.
Piotr Duda brał udział we wtorkowej uroczystości podpisania ustawy ograniczającej handel w niedziele w Pałacu Prezydenckim.
− Na ten dzień czekaliśmy długo, a szczególnie czekali pracownicy w handlu, a jest ich prawie 1 mln 200 tys. pracujących (...) To wielki krok do przodu w kierunku cywilizacji, jeśli chodzi o Prawo pracy, jeśli chodzi o pracowników, traktowanie ich w sposób podmiotowy a nie przedmiotowy - podkreślił szef Solidarności.
Ustawa to obywatelski projekt, poparta podpisami
Duda dodał, że w ostatnich 28 latach to trzeci przygotowany z udziałem Solidarności obywatelski projekt ustawy, który "przeszedł całą procedurę" - od zawiązania komitetu, zebrania podpisów, przejścia całej drogi parlamentarnej - do podpisu prezydenta. Przypomniał, że chodzi o ustawę z 2005 roku o emeryturach górniczych, ustawę z 2010 roku wprowadzającej wolne od pracy Święto Trzech Króli. Ostatnią jest podpisana we wtorek przez prezydenta ustawa ograniczająca handel w niedziele.
Szef "S" podziękował prezydentowi Andrzejowi Dudzie oraz wszystkim posłom, którzy głosowali za przyjęciem tych rozwiązań. "Tym którzy nie głosowali za tym projektem - szczególnie totalnej opozycji - podziękują w odpowiednim monecie pracownicy w handlu, a my im w tym pomożemy" - dodał.
Przewodniczący Duda radzi przedsiębiorcom: nie obchodźcie nowych przepisów
Duda zwrócił się też do tych przedsiębiorców, którzy "starają wytężać swoją energię i umysły, żeby obchodzić te przepisy", by skupili się na poprawie warunków pracy swoim pracownikom, by dać im "konkretne podwyżki". "Bo, czy wam się to podoba czy nie, ustawa została podpisana, wejdzie w życie. Wspólnie z Inspekcją Pracy będziemy pilnować tego, aby te przepisy były przestrzegane" - powiedział.
Duda zapowiedział, że Solidarność będzie dążyła do dalszych zmian w Kodeksie Pracy, który mówi "niedziele i święta są wolnymi dniami od pracy - by zweryfikować ten katalog i spróbować, by kolejne grupy (zawodowe - PAP) też mogły świętować i być z rodzinami w ten ważny dzień".
Rafalska: w sprawie wolnych niedziel wypracowaliśmy kompromis
− Niedziela została przywrócona rodzinie, w trakcie prac nad ustawą wypracowaliśmy kompromisowe rozwiązanie - mówiła minister pracy Elżbieta Rafalska podczas uroczystego podpisania ustawy ograniczającej handel w niedziele.
− Panie Prezydencie bardzo dziękuję za podpis. Na ten moment przez wiele miesięcy czekały polskie rodziny i pracownicy. Chcemy w ten sposób przywrócić niedziele rodzinie, żeby niedziela przybrała swój pierwotny sens i można było ją należycie świętować - powiedziała Rafalska.
Minister zaznaczała, że obecnie rodziny cierpią na deficyt czasu. Wolna niedziela będzie więc oznaczała wspólne spędzanie czasu z dziećmi czy rodzinne uprawianie turystyki i sportów, uczestniczenie w kulturze.
Szefowa resortu pracy podkreśliła, że droga do tego rozwiązania prawnego była "długa i bolesna", ale został wypracowany kompromis. Przypomniała też, że
stanowisko rządu było "umiarkowane i kompromisowe, i mówiące o tym, że trzeba rozważnie do tego tematu podejść i analizować uwagi zgłaszane przez wszystkie strony".
"Adresuję prośbę do wszystkich, by ten kompromis szanować, cenić, że mieliśmy sporo czasu, żeby się oswoić, mówię także do tych, którzy byli przyzwyczajeni do niedzielnych zakupów, żeby zaakceptować to rozwiązanie, które jest społecznie oczekiwanym, solidarnościowym rozwiązaniem, z którego będziemy zadowoleni" - powiedziała Rafalska.
W 2018 r. ustawa przewiduje dwie handlowe niedziele – pierwszą i ostatnią w miesiącu
Ustawa z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz niektóre inne dni, przewiduje, że od 1 marca 2018 r. w każdym miesiącu będą dwie niedziele handlowe - pierwsza i ostatnia.
.
W 2019 r. tylko jedna handlowa niedziela - ostatnia w miesiącu
Od 1 stycznia 2019 roku będzie to tylko jedna niedziela w miesiącu - ostatnia, a od 1 stycznia 2020 roku będzie obowiązywał zakaz handlu we wszystkie niedziele z wyjątkiem siedmiu w roku.
Od 2020 r. zakaz handlu w każdą niedzielę, oprócz tych przed świętami Bożego Narodzenia, Wielkanocy i cztery dodatkowo
Od 2020 roku wolne od handlu będą tylko: dwie niedziele handlowe przed świętami Bożego Narodzenia, jedna przed Wielkanocą i cztery dodatkowo - ostatnie niedziele: stycznia, kwietnia, czerwca oraz sierpnia.
Praca w Wigilię i Wielką sobotę w sklepach do 14.00
Ponadto - jak zapisano w ustawie - w Wigilię Bożego Narodzenia oraz w sobotę bezpośrednio poprzedzającą Wielkanoc handel będzie możliwy tylko do godz. 14.
Handel w niedziele dozwolony w: piekarniach, cukierniach, kwiaciarniach, stacjach paliw, sklepach z prasą i biletami, w placówkach pocztowych
W ustawie przewidziano katalog włączeń obejmujący placówki, w których będzie można prowadzić handel w niedziele. Dozwolony on będzie m.in.: w piekarniach, cukierniach, na stacjach paliw płynnych, w kwiaciarniach, w sklepach z pamiątkami, w sklepach z prasą, biletami komunikacji miejskiej, wyrobami tytoniowymi, placówkach pocztowych.
W niedziele handel dozwolony także: na dworcach PKP, lotniczych, w środkach komunikacji miejskiej
Zgodnie z regulacjami, w niedziele zrobimy także zakupy m.in. w placówkach handlowych na dworcach, w portach lotniczych, w strefach wolnocłowych, w środkach komunikacji miejskiej.
W sezonie letnim dozwolony handel w niedziele częściami do maszyn rolniczych
Przewiduje się także, że w okresie od 1 czerwca do dnia 30 września każdego roku kalendarzowego handel będzie mógł się odbywać w placówkach handlowych prowadzących handel częściami zamiennymi i maszynami rolniczymi.
Zakaz handlu w niedziele nie będzie także obowiązywał na terenach rolno-spożywczych rynków hurtowych oraz w placówkach prowadzących skup zbóż, buraków cukrowych, owoców, warzyw lub mleka surowego.
Z zakazu wyłączone sklepy prowadzone przez właścicieli we własnym imieniu i na własny rachunek (zakaz dla placówek franczyzowych)
Właściciel sklepu będzie mógł otworzyć go w niedzielę, gdy sprzedaż będzie prowadził osobiście, "we własnym imieniu i na własny rachunek". Wyeliminowano w ten sposób sklepy franczyzowe.
Ustawa przewiduje kary finansowe za łamanie zakazu
Ustawa przewiduje karę grzywny za złamanie zakazu handlu w niedziele w wysokości od 1 tys. zł do 100 tys. zł, a nawet - przy uporczywym łamaniu zakazu - karę ograniczenia wolności.
Projekt ustawy trafił do Sejmu jesienią 2017 r. jako inicjatywa obywatelska autorstwa Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej, w którego skład wchodzi m.in. NSZZ "Solidarność".
NRG, IAR, PAP, jk