Na wtorkowym posiedzeniu Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego i niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra rozwoju, pracy i technologii. Projekt zakłada m.in. wprowadzenie do systemu prawa społecznych agencji najmu (SAN), czyli modelu pośrednictwa pomiędzy właścicielami mieszkań a osobami fizycznymi, których dochody lub sytuacja życiowa nie pozwala na wynajem mieszkania na zasadach komercyjnych.
Gminy będą miały nowe możliwości pomocy
- Proponowane rozwiązania przewidują narzędzia sprzyjające zaspokajaniu jednej z najważniejszych potrzeb każdego człowieka – potrzeby posiadania dachu nad głową – nawet w niełatwej sytuacji finansowej i w czasie pandemii - stwierdził cytowany w komunikacie MRPiT Gowin.
Jego zdaniem, zaoferowanie gminom nowych instrumentów umożliwiających rozszerzenie oferty mieszkań dostępnych np. dla młodych ludzi może przyczynić się również do stworzenia przyjaznej przestrzeni dla rozwoju rodziny i ograniczenia problemu demograficznego.
Wiceminister rozwoju Anna Kornecka dodała, że projektowany model SAN ma też na celu łagodzenie niekorzystnego wpływu epidemii na rynek najmu.
Możliwość dopłat do czynszów
Ministerstwo wyjaśniło, że dzięki gwarancji terminowego uiszczania czynszu, stabilnego użytkowania i utrzymania mieszkań w dobrym stanie technicznym oraz zwolnieniom podatkowym dla właścicieli z tytułu umowy z SAN, społeczne agencje najmu będą mogły wydzierżawiać mieszkania poniżej stawek rynkowych.
Pozwoli im to na wynajmowanie mieszkań osobom, które znajdują się w trudniejszej sytuacji życiowej i nie mogą sobie pozwolić na samodzielny najem lub zakup mieszkania. Dodatkowo najemcy mieszkań od SAN będą mogli ubiegać się o dopłaty do czynszu w ramach programu Mieszkanie na Start.
W Sejmie projekt wsparcia mieszkalnictwa. Będą nowe dopłaty do czynszów
Jak wskazał resort, model SAN pozwoli gminom zwiększyć ofertę mieszkaniową na swoim terenie bez konieczności ponoszenia przez nie wydatków na budowę mieszkań. To dlatego, że nawiązanie przez samorząd współpracy z SAN umożliwi wykorzystanie w tym celu istniejących już lokali, pozyskanych np. z komercyjnego rynku najmu. Zdaniem MRPiT, działalność SAN może przyczynić się ponadto do zwiększenia bezpieczeństwa i stabilności obrotu mieszkaniami na wynajem.
Długoletnia dzierżawa z gwarancją czynszu
Projekt ustawy określa podmioty uprawnione do prowadzenia działalności SAN i zasady działania w tej formule. Zgodnie z projektem, SAN-y będą specjalizować się w pozyskiwaniu mieszkań na rynku, głównie od osób fizycznych. Oferując długoletnią dzierżawę z gwarancją czynszu, będą mogły wynegocjować obniżenie stawki czynszu. Jak wskazują doświadczenia zagraniczne, obniżka może wynieść nawet ok. 20 proc.
Dodatkową zachętą dla właścicieli do wydzierżawiania lokali społecznej agencji najmu mają być zaproponowane w projekcie zwolnienia podatkowe, w tym zwolnienie z podatku VAT.
Kto może zostać społeczną agencją najmu?
Dzierżawione mieszkania będą mogły być wynajęte przez SAN osobom, których dochody lub sytuacja życiowa nie pozwalają na wynajem mieszkania na zasadach komercyjnych. Na zasadach ogólnych SAN będą mogły rozszerzyć swoją działalność o usługi socjalne kierowane do najemców potrzebujących wsparcia w trudnej sytuacji życiowej lub stabilności niezbędnej do rozpoczęcia samodzielnego, dorosłego życia (wychowankowie pieczy zastępczej, młode rodziny).
Społeczną agencją najmu będzie mógł zostać podmiot, który prowadzi dzierżawę lokali mieszkalnych lub budynków mieszkalnych jednorodzinnych od ich właścicieli. Chodzi także o wynajmowanie tych lokali lub budynków osobom fizycznym wskazanym przez gminę (spełniającym kryteria określone w uchwale rady gminy).
SAN będzie mogła utworzyć spółka, w której gmina dysponuje udziałem większościowym. Może być to także organizacja pozarządowa, jak stowarzyszenie lub fundacja, albo spółdzielnia socjalna, jako podmiot uprawniony do prowadzenia działalności pożytku publicznego. Warunkiem prowadzenia społecznej agencji najmu będzie przeznaczanie całości dochodów na działalność statutową SAN.
PAP, PR24, akg