Od naszych podatków możemy odpisać 1 procent. Jednak ostatnio mamy do czynienia z fundacjami, które działały nie tak, jak byśmy oczekiwali. Jedna z nich padła ofiarą szefa, który wydawał środki również na swoje potrzeby (KidProtect), a teraz mówi się, że inna fundacja obracała pieniędzmi niezgodnie z intencjami darczyńców. Dlatego warto zajrzeć do sprawozdań, które takie organizacje zamieszczają na stronach ministerstwa pracy.
Czym jest organizacja pożytku publicznego? Jak wyjaśniał w Jedynce, Piotr Kontkiewicz, z ministerstwa pracy i polityki departamentu pożytku publicznego, to specjalna kategoria organizacji pozarządowej, która spełnia kryteria określone ustawą. Status organizacji pożytku publicznego jest nadawany przez sąd. Spośród kilkudziesięciu tysięcy stowarzyszeń i fundacji około ośmiu tysięcy organizacji pożytku publicznego jest uprawnionych do otrzymania 1 procenta z podatków. Jak mówił gość Jedynki, muszą one działać przejrzyście, i można zapoznać się z ich sprawozdaniami na stronie resortu pracy.
Organizacje pożytku publicznego mają i inne przywileje, oprócz 1 procenta. To zwolnienia z podatku dochodowego, od podatków od nieruchomości, od opłat skarbowych , od czynności cywilno-prawnych. Mogą również otrzymywać na szczególnych zasadach, także nieodpłatnie, nieruchomości skarbu państwa. Mogą ubiegać się o środki i dotacje ze skarbu państwa, ale dotyczy to również innych organizacji pozarządowych.
Podstawowym obowiązkiem jest składanie sprawozdania finansowego i merytorycznego. Są one potem upublicznione na stronie resortu pracy. Każdy może w nich sprawdzić wysokość zarobków członków zarządu i rady nadzorczej, można przeczytać, co organizacja zrobiła, na co wydała pieniądze i ile ich otrzymała. Gość Jedynki powiedział, że sprawozdanie musi być powszechnie dostępne, a jeśli organizacja nie umieści go na stronie ministra, traci swoje uprawnienia. Nie może wówczas znaleźć się na liście organizacji pożytku publicznego. – W tym roku z ponad 8000 organizacji pożytku publicznego, jedynie 7300 jest w wykazie uprawnionych – powiedział Piotr Kontkiewicz. Bez przejrzystości nie ma uprawnienia do 1 procenta podatku.
>>>Zapis całej rozmowy do przeczytania
Kontrole fundacji są dwojakie: planowane wcześniej na podstawie różnych kryteriów, albo doraźne, wynikające z niepokojących informacji w mediach lub przekazywanych przez obywateli.
Piotr Kontkiewicz w studiu radiowej Jedynki
Ile organizacji pożytku publicznego straciło swój status w ciągu ostatnich kilku lat? – Prawie 500 organizacji, w większości w związku z niewypełnieniem podstawowego obowiązku, niezłożeniem sprawozdań. Zdarzyły się i sytuacje takie, że członkowie zarządów byli skazani za przestępstwo popełnione umyślnie. Zdarzało się również, że organizacja prowadziła zbiórki bez stosownego zezwolenia. W takiej sytuacji też występowano do sądu, by pozbawić organizację statusu OPP – powiedział Kontkiewicz.
Aktualną listę organizacji, którym możemy przekazać 1 procent podatku znajdziemy na stronie ministerstwa pracy. Jest ona aktualizowana. – Wypisane tam organizacje mają status organizacji pożytku publicznego na 30 listopada i są uprawnione do otrzymania środków z 1 procenta podatku – powiedział Kontkiewicz.
O organizacjach pożytku publicznego opowiadał Piotr Kontkiewicz, z ministerstwa pracy i polityki departamentu pożytku publicznego.
Rozmawiał Krzysztof Grzesiowski
agkm