Logo Polskiego Radia
IAR
Paulina Jakubowska 26.07.2011

Jako jedyny w historii dostał Oskara i Nobla

Żaden mężczyzna nie jest na tyle zły, aby powiedzieć za swego życia prawdę o sobie - mawiał George Bernard Shaw.
George Bernard ShawGeorge Bernard Shawźr. Wikipedia/ Davart Company, New York City, USA

26 lipca mija 155. rocznica urodzin George'a Bernarda Shawa, irlandzkiego prozaika, dramaturga i myśliciela, laureata literackiej Nagrody Nobla.

Shaw zyskał sławę przede wszystkim jako autor "Pigmaliona" oraz często przywoływanych aforyzmów. Niemal wszystkie jego dzieła pokazują Anglię w krzywym zwierciadle, będąc przy tym wyrazem często radykalnych poglądów filozoficznych, politycznych i obyczajowych.

"Pigmalion" doczekał się dwóch filmowych ekranizacji - do pierwszej zrealizowanej w 1938 roku scenariusz napisał sam pisarz, i otrzymał za niego Oscara. Tym samym stał się jedynym twórcą w historii, uhonorowanym zarówno Oscarem jak i Nagrodą Nobla.

Drugą ekranizajcą był głośny musical George'a Cukora z udziałem Audrey Hepburn "My Fair Lady". Wśród innych znanych dzieł Shawa warto wymienić: "Ucznia diabła", "Cezara i Kleopatrę", "Świętą Joannę" czy "Dom serc złamanych". Dzięki przyjaźni z wieloma reżyserami, Shaw stworzył w początkach XX wieku scenę idei w londyńskim Royal Court Theatre, który przez długie lata był teatrem autorskim Shawa. Był też twórcą angielsko-skandynawskiego funduszu dla tłumaczy dzieł Augusta Strindberga. Na jego utworzenie przeznaczył pieniądze z nagrody Nobla otrzymanej w 1925 roku.

George Bernard Shaw urodził się 26 lipca 1856 w Dublinie. Cechą charakterystyczną jego twórczości jest błyskotliwy dialog oraz humor sytuacyjny. Shaw był jedną z największych indywidualności w historii światowej literatury i miał opinię outsidera, żyjącego w konflikcie ze społeczeństwem. Przyczynił się do tego szczególnie obszerny artykuł "Wojna z punktu widzenia zdrowego rozsądku", w którym nakłaniał do pacyfizmu i wyśmiewał ślepy patriotyzm Niemiec i Wielkiej Brytanii. Publikacja ta zyskała mu wrogów, a nawet spowodowała wykluczenie z Klubu Dramaturgów. W stworzonej na własny użytek filozofii, Shaw uwzględniał istnienie siły życiowej, która miała być bodźcem do osiągnięcia stanu nadczłowieczeństwa oznaczającego życie w harmonii. Bernard Shaw należy do chętnie cytowanych twórców, zaś jako mistrz ciętej riposty nazywany bywa Wielkim Kpiarzem. Do najczęściej przywoływanych jego "złotych myśli" należy ta autoironiczna o męskim rodzie: "Żaden mężczyzna nie jest na tyle zły, aby powiedzieć za swego życia prawdę o sobie". Zmarł 2 listopada 1950 w angielskiej wiosce Ayot St. Lawrence.