Logo Polskiego Radia
Polskie Radio
migrator migrator 22.12.2008

Świąteczne zabawki

Nowa wystawa etnograficzna „Święta na ludowo” została otwarta w Kielcach w Muzeum Zabawek i Zabawy. Ekspozycja pokazuje jak wyglądały niegdyś świąteczne dekoracje w wiejskich domach.

Dziś nie wyobrażamy sobie Świąt Bożego Narodzenia bez choinki ubranej w kolorowe bombki i łańcuchy, obwieszonej róznobarwnymi lampkami. Kiedyś, i wcale nie było to tak dawno temu, bo jeszcze na początku XX wieku, głównym elementem świątecznego wystroju były słomiane pająki wieszane pod sufitem, o czym przypomina etnolog Magdalena Górecka, pracownik Muzeum Zabawek i Zabawy. Pod sufitem wieszano odwrócone do góry nogami czubki drzewek świątecznych lub gałązki jodłowe, obwieszone jabłkami, orzechami czy czosnkiem. Te „podłaźniki” nie pełniły jedynie funkcji dekoracyjnej, ich głównym zadaniem miało być odstraszanie duchów. Ważnym elementem tych przybrań były również „światy” – okrągłe, trójwymiarowe ozdoby wykonane z opłatka.

Obowiązkowym elementem wystawy musiała być szopka bożonarodzeniowa. Taka też znalazła się w Muzeum Zabawek i Zabawy. Zabawkowa szopka została ustawiona ze słomianych figur, a zmierzają do niej górale.

Ważnym elementem ekspozycji są także ludowe zabawki: oryginalne kołyski, bryczki z konikami, klepaki, aniołki, gwiazdki ze słomy wózki wykonane przez wybitnych zabawkarzy, tj. Stanisława Naroga, Jana Puka z Trześni k. Sandomierza, Teodora Bieguna z Żywca. Są one doskonałym przykładem, dziś nazwalibyśmy to, produkcji ekologicznej: wszystkie zabawki wykonane są z drewna, słomy.

Propozycja kieleckiego muzeum pokazuje alternatywę dla wszędobylskich ozdób choinkowych Made in China. Plastikowy kicz wypiera polskie tradycyjne ozdoby choinkowe. Wystawa ma na celu przypomnieć zapomniane tradycje i pozwolić zgłębić prostotę ludowych dekoracji bożonarodzeniowych i noworocznych, podkreśla Magdalena Górecka.

W muzeum z pewnością znajdziemy wiele inspiracji nie tylko, jak ubrać bożonarodzeniowe drzewko, ale również co pod tym drzewkiem w Wigilię mogą znaleźć nasi najbliżsi, i niewątpliwie będzie to oryginalny prezent gwiazdkowy.

Wystawę można oglądać w Muzeum Zabawek i Zabawy do 2 lutego przyszłego roku.


Świąteczny czas pracy w Muzeum.
Muzeum czynne dla zwiedzających w dniach:
24.12 i 31.12 w godz. 10.00-16.00
w dniach 27-28.12 w godz. 10.00-18.00.
Muzeum nieczynne w dniach 25.12, 26.12 oraz 1.01.2009.