Logo Polskiego Radia
IAR
Filip Ciszewski 21.04.2017

Magdalena Abakanowicz nie żyje. Rzeźbiarka miała 86 lat

Zmarła polska rzeźbiarka Magdalena Abakanowicz - poinformowała Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie. Jej nazwisko znajduje się we wszystkich leksykonach sztuki współczesnej. Miała 86 lat, żyła i tworzyła w Warszawie.
Posłuchaj
  • Dyrektor warszawskiej Zachęty Hanna Wróblewska wspomina Magdalenę Abakanowicz (IAR)
  • Rektor Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie prof. Adam Myjak o śmierci Magdaleny Abakanowicz: ubył nam wielki autorytet (IAR)
  • Minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński: to ogromna strata dla polskiej kultury (IAR)

Magdalena Abakanowicz urodziła się w 1930 roku w Falentach pod Warszawą. Była absolwentką warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, a także sopockiej Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych. Następnie od 1965 do 1990 roku była wykładowcą Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu, a od 1979 roku była profesorem tej uczelni.

Początkowo tworzyła monumentalne gwasze, pełne barw, fantastycznych roślin i stworzeń. Szybko odeszła od malarstwa i zajęła się tkaniną, starając się nadać jej trójwymiarowość. W latach 60. wypracowała własną, indywidualną technikę, aranżując autonomiczne, rzeźbiarskie, monumentalne prace, odnoszące się do szeroko pojętej tożsamości człowieka. Zostały nazwane od jej nazwiska "abakanami". Z czasem duże, figuralne kompozycje przestrzenne powstawały także z wykorzystaniem innych materiałów, jak kamień, drewno i brąz.

W 1965 roku artystka została nagrodzona za "abakany" złotym medalem na Biennale w Sao Paulo, co było początkiem jej światowej kariery. Międzynarodową pozycję artystki ugruntowały prace z lat 70. - cykl "Alteracje", obejmujący serie: "Głowy", "Plecy", "Postaci siedzące" oraz cykl "Embriologia", który wzbudził ogólny aplauz na Biennale w Wenecji w 1980 roku.

W kolejnych latach wystawiała rysunki węglem z serii "Korpusy", "Twarze" i "Głowy", a także prace malarskie. Lata 80. i następne, to czas tworzenia wielkich realizacji przestrzennych na wolnym powietrzu. Częstym ich elementem są zwielokrotnione sylwetki ludzkie, stojące w pewnym porządku. Przykładem jest dzieło "Nierozpoznani", które tworzy 112 postaci odlanych z żeliwa. 

Artystka miała ponad 100 zagranicznych wystaw. Prace Magdaleny Abakanowicz można podziwiać w kilkudziesięciu muzeach świata, między innymi w Centre Georges Pompidou w Paryżu, Metropolitan Museum w Nowym Jorku oraz Museum of Modern Art w Kioto.

Była laureatką wielu wyróżnień i odznaczeń, otrzymała między innymi Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Order Sztuki i Literatury oraz wyróżnienie nowojorskiego Centrum Rzeźby w 1993 roku. Miała też tytuły doktora honoris causa, między innymi Royal College of Art w Londynie, Massachusetts College of Art w Bostonie oraz Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi.

fc