To był dzień, którego się nie zapomina - wspomina 11. marca 1990 roku ambasador Litwy w Polsce, Egidijus Meilunas. Przed 20 laty Rada Najwyższa Republiki Litewskiej proklamowała akt "O przywróceniu niepodległości państwa litewskiego".
W Wilnie z udziałem prezydenta Lecha Kaczyńskiego odbędą się dziś uroczystości 20. rocznicy odzyskania niepodległości.
Egidijus Meilunas wspomina, że kiedy ogłoszono akt niepodległości, Litwini byli niezwykle szczęśliwi. Jednak wielu po 50-letniej okupacji sowieckiej nie dowierzało, że Litwa stała się znowu niepodległa.
Ambasador Litwy podkreśla, że Litwini zawsze będą pamiętali polskie zaangażowanie w proces odzyskiwania niepodległości. Egidijus Meilunas przypomina o związkach Sajudisu i "Solidarności" oraz o pomocy, jakiej polscy opozycjoniści udzielali litewskim demokratom.
Egidijus Meilunas podkreśla zarazem, że niepodległość przywrócili Litwie nie tylko działacze demokratyczni, ale cały naród. Ambasador podkreśla, że przywrócenie niepodległości było powrotem do wielkich historycznych tradycji.
Łączą nas z Litwą współczesne więzy
W uroczystościach 20. rocznicy odzyskania niepodległości Litwy weźmie udział prezydent Lech Kaczyński.
Jak mówi minister w Kancelarii Prezydenta Mariusz Handzlik, zaproszenie Lecha Kaczyńskiego na uroczystości to dowód na to, że Litwini pamiętają o polskim zaangażowaniu w proces przywracania niepodległości. Mariusz Handzlik przypomina, że w 1990 roku Polacy spontanicznie poparli niepodległość Litwy. Teraz w geście podziękowania prezydent Litwy Dalia Grybauskaite zaprosiła na rocznicowe uroczystości Lecha Kaczyńskiego.
W uroczystościach wezmą również udział między innymi prezydenci Łotwy, Estonii, Słowenii i Finlandii.
Podczas uroczystości rocznicowych w litewskim Sejmie prezydent Kaczyński wygłosi przemówienie, w którym poruszy najważniejsze wątki współpracy polsko-litewskiej. Po uroczystościach rocznicowych Lech Kaczyński spotka się z prezydent Litwy Dalią Grybauskaite.
Mariusz Handzlik podkreśla, że Polskę oprócz historii łączą z Litwą współczesne więzy. Między innymi prowadzimy 3 ważne strategiczne projekty gospodarcze związane z budową elektrowni atomowej w Ignalinie, mostu energetycznego oraz z rafinerią w Możejkach.
Państwo litewskie powstało w 13. wieku. W 14. stuleciu ówczesne Wielkie Księstwo Litewskie było największym państwem w Europie. W 1386 roku weszło w związki z Polską, które przeszły w 1569 roku w trwałą unię realną - Unię Lubelską.
W latach 1795-1918 Litwa znajdowała się pod władzą rosyjską. W 1918 roku powstała niepodległa Republika Litewska, która w 1940 roku została pod przymusem przekształcona w republikę Związku Radzieckiego. 50 lat później, 11 marca 1990 roku, Litwa ogłosiła deklarację niepodległości.
rr, Informacyjna Agencja Radiowa (IAR)