Z ogromnym żalem i smutkiem przyjęto w Europie wiadomość o odejściu Vaclava Havla - ostatniego prezydenta Czechosłowacji i pierwszego przywódcy Czech po upadku komunizmu, dramaturga, legendy czechosłowackiej opozycji, obrońcy praw człowieka.
Havel zmarł we śnie w nocy z soboty na niedzielę w swym wiejskim domu w Hradeczku, na pogórzu karkonoskim. Przy umierającym czuwała żona Dagmar.
Havla nie dało się uciszyć
Na wiadomość o śmierci Vaclava Havla brytyjski premier David Cameron powiedział, że Europa ma wobec niego wielki dług. Brytyjskie media przypominają postać zmarłego - mówiąc o nim jako o wielkim Czechu i wielkim Europejczyku.
- Havel poświęcil życie sprawie ludzkiej wolności. Przez lata komunizm próbował go złamać i zdławić jego głos, ale Havla nie dało się uciszyć - powiedział brytyjski premier.
BBC przypomina, że Vaclav Havel był jedną z czołowych postaci czechosłowackiej Karty 77, a potem, po aksamitnej rewolucji już jako prezydent ułatwił "aksamitny rozwód" - bezkonfliktowy podział federacji na dwa państwa.
"Guardian" na swojej stronie internetowej określa go jako jednego z ojców wschodnioeuropejskiego ruchu prodemokratycznego, który doprowadził do upadku muru berlińskiego.
Moralny wpływ na obywateli
Śmierć Vaclava Havla poruszyła również mieszkańców republik byłego Związku Radzieckiego. Rosyjscy komentatorzy określają Havla mianem wielkiego polityka i uczciwego człowieka.
Ludmiła Aleksiejewa - szefowa Moskiewskiej Grupy Helsińskiej w wywiadzie dla rozgłośni Echo Moskwy porównała Vaclava Havla z Andriejem Sacharowem. Zwróciła uwagę, że dzięki jego postawie Czesi i Słowacy w pokojowy sposób podzielili niegdyś wspólne państwo - Czechosłowację.
- On miał bardzo duży moralny wpływ na swoich współobywateli - mówi Aleksiejewa.
Wielki człowiek, wielki polityk
Rosyjski portal internetowy "Gazieta.Ru" pisze z kolei, że Havel był jednym z największych działaczy politycznych Europy. "Udało mu się przeprowadzić zakończone sukcesem reformy gospodarcze w postsocjalistycznym kraju, które nie były sprzeczne z ideami demokracji i humanizmu, propagowanymi przez Havla" - pisze Gazieta.Ru.
Aleksander Milinkiewicz - jeden z liderów białoruskiej opozycji powiedział, że wraz ze śmiercią Havla Białoruś straciła wielkiego przyjaciela.
- To była niezwyczajna osoba, człowiek kultury, wielki polityk, wielki Czech i człowiek Europy - mówi Milinkiewicz.
Europa traci swojego mędrca
"Wraz z odejściem Vaclava Havla Republika Czeska traci swojego wielkiego patriotę, Francja - przyjaciela, a Europa - jednego z ze swoich mędrców" - napisał francuski prezydent Nicolas Sarkozy w liście prezydenta Czech Vaclava Klausa.
Sarkozy podkreślił, że z "wielkim smutkiem i głębokim poruszeniem" przyjął wiadomość o odejściu legendy czeskiej opozycji. Złożył też Czechom w imieniu własnym i wszystkich swoich rodaków kondolencje z powodu śmierci Havla.
Osobny komunikat w związku ze śmiercią Havla wydał francuski premier Francois Fillon. Nazwał zmarłego m.in. "wielkim sumieniem Europy", "intelektualistą najwyższej rangi" oraz "ojcem współczesnej Republiki Czeskiej", który "przygotował przyjęcie swojego kraju do Unii Europejskiej".
Niemieccy politycy o Vaclavie Havlu
Kanclerz Niemiec Angela Merkel twierdzi natomiast, że zaangażowanie Vaclava Havla na rzecz wolności i demokracji pozostanie niezapomniane, podobnie jak jego wielkie człowieczeństwo.
- Zwłaszcza my, Niemcy, mamy mu wiele do zawdzięczenia - podkreśliła Merkel.
Minister spraw zagranicznych Guido Westerwelle stwierdził z kolei, że "oddaje hołd temu wielkiemu bojownikowi o demokrację i wolność. Jesteśmy w żałobie wraz z narodem czeskim".
Oficjalny komunikat wystosował także MSZ: "Był duszą rewolucji w Czechach. Bez niego i bez jego odważnych słów nie do pomyślenia byłby demokratyczny przełom w Europie Środkowej i Wschodniej".
Zobacz galerię: DZIEŃ NA ZDJĘCIACH>>>
mr