Logo Polskiego Radia
IAR
Tomasz Owsiński 28.10.2013

Frasyniuk o Mazowieckim: był dla nas jak ojciec

Nie żyje Tadeusz Mazowiecki, pierwszy niekomunistyczny premier po 1945 roku. Zmarł nad ranem - miał 86 lat.
Tadeusz Mazowiecki nie żyjeTadeusz Mazowiecki nie żyjePAP/archiwum/Leszek Szymański

- Ukształtował całe pokolenie ludzi, którzy walczyli o wolną Polskę - mówi Radiu Wrocław Władysław Frasyniuk. - Dla takich ludzi jak ja - wtedy 26-latków, robotników był jak ojciec. On nas kształtował do dorosłego życia. Wyjątkowy autorytet, którego nikt nie zastąpi. Nie sądzę, żeby znalazł się człowiek o takich wartościach i takiej cierpliwości - powiedział.

Tadeusz Mazowiecki nie żyje: serwis specjalny portalu PolskieRadio.pl >>>

Nie żyje Tadeusz Mazowiecki, pierwszy niekomunistyczny premier III RP. W 1989 roku został jedenastym premierem powojennej Polski, pierwszym spoza lewicy. Stworzył rząd koalicyjny z udziałem "Solidarności", PZPR, ZSL i SD. Rok później kandydował w wyborach prezydenckich. Zajął trzecie miejsce za Lechem Wałęsą i Stanem Tymińskim. Po porażce złożył dymisję gabinetu. Od 1991 do 1997 roku był posłem na Sejm.

Stan wojenny: serwis specjalny portalu PolskieRadio.pl >>>

Wcześniej, do 1955 roku Tadeusz Mazowiecki był związany z katolickim ruchem Pax, w latach 60. i 70. był posłem na Sejm PRL z ramienia katolickiej grupy Znak. Interpelował w sprawie wydarzeń marcowych 1968 roku.

W 1971 roku podjął nieudaną próbę powołania niezależnej komisji sejmowej do zbadania wypadków grudniowych na Wybrzeżu, za co nie został dopuszczony do ubiegania się o następną kadencję.
W 1976 roku związał się ściśle z ruchem opozycyjnym. W sierpniu 1980 stanął na czele Komisji Ekspertów, której zadaniem było wesprzeć strajkujących w Gdańsku robotników w rokowaniach z władzą.

Tadeusz Mazowiecki w Radiach Wolności. Nagrania archiwalne w serwisie specjalnym portalu PolskieRadio. pl >>>

Internowany 13 grudnia 1981 roku, przebywał w obozach do grudnia 1982. Po zwolnieniu współpracował z Lechem Wałęsą, uczestniczył w obradach "Okrągłego Stołu".
Był jednym z założycieli Unii Demokratycznej, następnie był związany z Unią Wolności. W 2005 roku uczestniczył w tworzeniu Partii Demokratycznej - demokraci.pl. Wchodził w skład rady politycznej PD - do 2006 był jej przewodniczącym.

Wujec wspomina Mazowieckiego: siła spokoju i chwyt buldoga>>>

Mariusz Błaszczak: Tadeusz Mazowiecki był postacią, która się wybijała>>>
Prof. Eisler o Mazowieckim: człowiek nieprzeciętny>>>

Tadeusz Mazowiecki urodził się 18 kwietnia 1927 roku w Płocku. Ukończył prawo na Uniwersytecie Warszawskim.

W latach 50. działał w stowarzyszeniu PAX, z którego został usunięty w 1955 roku za bunt przeciwko przewodniczącemu, Bolesławowi Piaseckiemu. Rok później założył warszawski Klub Inteligencji Katolickiej.

W 1976 podpisał się pod protestem przeciwko zmianom w konstytucji, utwierdzającym zależność od Związku Radzieckiego.

Tadeusz Mazowiecki był współtwórcą oraz redaktorem naczelnym katolickiego miesięcznika "Więź". Od 1981 do wprowadzenia stanu wojennego pełnił funkcję redaktora naczelnego "Tygodnika Solidarność".

W 1992 roku został ONZ-owskim sprawozdawcą konfliktu w byłej Jugosławii. Po trzech latach, jako jedyny wysoki funkcjonariusz ONZ, podał się do dymisji na znak protestu przeciw bierności wspólnoty międzynarodowej. Jest pierwszym Polakiem, który otrzymał order herbu Bośni - jedno z najwyższych odznaczeń Republiki Bośni i Hercegowiny, przyznawane osobom zasłużonym dla kraju.

Tadeusz Mazowiecki był członkiem PEN-Clubu, autorem książek i prac, między innymi książki "Druga twarz Europy". Otrzymał wiele nagród polskich i zagranicznych, w tym prestiżowe wyróżnienie "Premio Napoli" w dziedzinie prozy i publicystyki. Był członkiem Kapituły Orderu Orła Białego do 2007 roku, kiedy to odmówił ponownego złożenia oświadczenia lustracyjnego. Kilka lat temu "Gazeta Wyborcza" wyróżniła go jako "Człowieka Roku" oraz dodatkowo uhonorowała tytułem "Człowieka dwudziestolecia Gazety Wyborczej".

IAR, to