Logo Polskiego Radia
Trójka
Ewa Dryhusz 20.05.2012

Zapiski o znikającym krajobrazie

– W końcu kiedyś będziemy musieli usiąść razem przy stole i znaleźć sposób na życie obok siebie, we współpracy – mówi Raja Shehadeh, autor książki "Palestyńskie wędrówki".
Fragment okładki książki Palestyńskie wędrówkiFragment okładki książki "Palestyńskie wędrówki"fot. materiały prasowe

Gość Dariusza Rosiaka w "Raporcie o stanie świata" tłumaczy, że przed porozumieniami z Oslo istniało znacznie więcej przestrzeni dla porozumienia między Palestyńczykami i Izraelczykami.

– Po Oslo komunikacja między obu narodami jest ograniczona w ogromnym stopniu, dlatego tak łatwe staje się demonizowanie drugiej strony. To jest złe dla naszej przyszłości, a przyszłość to wspólne życie. Nie ma innej możliwości – przekonuje Raja Shehadeh, palestyński prawnik i pisarz, autor książki "Palestyńskie wędrówki". To czasem polityczny, czasem liryczny zapis destrukcji Zachodniego Brzegu Jordanu, która – jego zdaniem - jest skutkiem osadnictwa żydowskiego na tym terenie.

/

Dariuszowi Rosiakowi pisarz opowiadał o początkach swoich wędrówek po wzgórzach Zachodniego Brzegu w późnych latach 70., gdy osiedla izraelskie już istniały, ale nie było ich jeszcze w okolicach Ramli i nie miały tak destrukcyjnego wpływu na krajobraz, jak w okresie późniejszym. - Wzgórza były dostępne, bezpieczne, można było z ogromną przyjemnością po nich spacerować. Potem pojawiły się osiedla i drastycznie zmieniły topografię tego miejsca - opowiada gość Trójki. Inne drogi dla armii, inne dla Izraelczyków, inne dla Palestyńczyków przecięły krajobraz gęstą siecią, a szybki napływ osadników odcisnął swoje piętno na przyrodzie.

– Dla izraelskiego rządu i zwolenników osadnictwa niezmiernie ważne było przekonanie opinii publicznej, że odbywa się ono zgodnie z prawem. Tymczasem Zachodni Brzeg, Strefa Gazy i Wschodnia Jerozolima od 1967 stanowią terytoria okupowane, a według prawa międzynarodowego państwo okupujące nie ma absolutnie żadnego prawa osiedlania własnej ludności na terenach okupowanych – podkreśla Raja Shehadeh.

Podpisanie porozumień z Oslo sprawiło, że Izraelczycy założyli, że strefa C, która stanowi 60 proc. Zachodniego Brzegu nigdy nie zostanie zwrócona Palestyńczykom. – To pozwoliło na zmianę myślenia Izraelczyków o swojej przyszłości na tych terytoriach, a światu pozwoliło uwierzyć, że sytuacja została rozwiązana. Konflikt został pogłębiony, a nie rozwiązany - przekonuje gość "Raportu o stanie świata".

Dlaczego polityka Izraela wobec Palestyńczyków jest zagrożeniem dla demokracji w tym kraju, posłuchaj całej rozmowy w audycji "Raport o stanie świata – 19 maja 2012".

W audycji także:

- W przyszłym tygodniu wybory prezydenckie w Egipcie - pierwsze w pełni demokratyczne wybory w historii tego kraju.15 miesięcy po obaleniu dyktatury w kraju panuje chaos, sondaże niewiele wyjaśniają, a armia wcale nie jest chętna oddać władzę. Pierwszy raz w historii tego kraju na kilka dni przed wyborami nikt nie wie, kto będzie rządził Egiptem. Sam ten fakt jest przełomem. Jaka będzie egipska demokracja po 23 maja, gdy odbędzie się pierwsza tura wyborów prezydenckich? – na to pytanie odpowiada Michał Żakowski z redakcji międzynarodowej Polskiego Radia.

- W lipcu wybory w Meksyku, trwa kampania przed wyborami - znaczona kolejnymi ofiarami wojny gangów narkotykowych. Zbrodnie nabierają coraz bardziej barbarzyńskiego charakteru, a politycy są bezsilni. O przyszłości kraju mówi dr Urszula Ługowska z Instytutu Iberystyki UW.

- Proces "Rzeźnika z Srebrenicy", Radko Mladica, wstrzymany bezterminowo. Czy to kompromitacja międzynarodowego systemu wymiaru sprawiedliwości? I co o tym myślą Serbowie, którzy w niedzielę wybierają prezydenta? - opowiada Wojciech Stanisławski z "Rzeczpospolitej", znawca Serbii.

- Facebook wszedł na giełdę z przytupem. Czy ta biznesowa fiesta może trwać wiecznie? To już coś więcej niż zwykły portal społecznościowy, to styl życia, sposób na zawieranie przyjaźni, czy okaże się dobrym sposobem na zarobienie pieniędzy oraz ile jest rzeczywiście wart? – sprawdza Agata Kasprolewicz z redakcji międzynarodowej Polskiego Radia.
"Raport o stanie świata" na antenie Trójki w każdą sobotę o godz. 15.05.

(ed)