Logo Polskiego Radia
PAP
Sławomir Dolecki 30.07.2021

Śląsk chce budować wielkie magazyny energii. Jest pomysł na wykorzystanie nieczynnych szybów górniczych

Pogórnicze tereny i infrastruktura szybowa dawnych kopalń mają wielki potencjał, by służyć magazynowaniu energii, przy zastosowaniu najnowocześniejszych rozwiązań i technologii w tej dziedzinie - uważają twórcy koncepcji Śląskiego Systemu Magazynowania Energii.

Podczas spotkania w Ministerstwie Aktywów Państwowych instytucje zainteresowane udziałem w budowie systemu podpisały porozumienie i powołały wspólny Komitet Sterujący.

Togeair debata dzień 2 1200.jpg
TOGETAIR: transformacja energetyki jest nieunikniona. Rozpoczął się drugi dzień szczytu klimatycznego

Jego zadaniem będzie opracowanie szczegółowej koncepcji przedsięwzięcia i sposobu jego wdrożenia oraz przeprowadzenie analiz ekonomiczno-finansowych. Jeżeli uda się pozyskać finansowanie, w ciągu najbliższych 4-5 lat mają powstać dwie pilotażowe instalacje, wykorzystujące szyby dawnych kopalń.

Pomysł korzystny i rozwojowy

Inicjatywa stworzenia systemu magazynowania energii na terenach pogórniczych zrodziła się w Instytucie Techniki Górniczej Komag w Gliwicach. Oprócz dyrektora tej instytucji Dariusza Prostańskiego, pod porozumieniem podpisali się także prezes Spółki Restrukturyzacji Kopalń (SRK) Janusz Gałkowski oraz prezes Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej Janusz Michałek. Pomysł wspierają też Krajowy Sekretariat Górnictwa i Energetyki NSZZ Solidarność oraz regionalny samorząd.

Uczestniczący w debacie po podpisaniu porozumienia wiceminister aktywów państwowych Artur Soboń zapewnił o wsparciu resortu dla tego projektu, którego powodzenie - jak ocenił - sprawi, że wszystkie zaangażowane w to przedsięwzięcie strony będą wygrane.

- Wkład każdego z tych podmiotów jest kluczowy, aby pomysł na system magazynów energii mógł się udać, a jednocześnie jest korzystny i rozwojowy dla wszystkich tych jednostek. Wraz ze stroną społeczną i samorządem mamy komplet interesariuszy, którzy są beneficjentami tego projektu. Ostatecznie zaś głównym beneficjentem będzie polska energetyka i producenci, wytwarzający energię z odnawialnych źródeł - bo bez rozwoju magazynów energii gdzieś nastąpiłby kres rozwoju OZE - zauważył wiceminister, podkreślając, że rozbudowa OZE ściśle wiąże się z koniecznością rozwoju sieci dystrybucji energii oraz sposobów jej magazynowania.


Poprzemysłowych terenów będzie przybywać

Pogórnicze tereny w woj. śląskim zajmują ok. 3 tys. hektarów. To ponad 13 tys. rozmaitych działek, prawie 5 tys. budynków i przeszło 6 tys. innych budowli, w tym ok. 30 szybów.

Wraz z zamykaniem kolejnych kopalń, poprzemysłowych terenów będzie przybywać. Pomysłów na ich "zielone" zagospodarowanie było już wiele - od elektrowni szczytowo-pompowych w kopalnianych szybach, poprzez energetykę wiatrową i instalacje fotowoltaiczne na powierzchni, po wytwarzanie ogniw wodorowych.

Koncepcja Śląskiego Systemu Magazynowania Energii wykorzystuje wiele z tych pomysłów, nie tylko łącząc je w jeden spójny system, ale także rozszerzając spektrum możliwych do wykorzystania technologii. To m.in. magazynowanie energii w bateriach elektrochemicznych czy implementacja systemu Gravitricity, opartego na grawitacyjnym wytwarzaniu energii poprzez przemieszczanie ciężarów (zbiorników z wodą) w górniczych szybach. Częścią systemu mogą być też pompy ciepła i rozwiązania wykorzystujące geotermalny potencjał wód kopalnianych.


Połączenie różnych technologii

Pomysłodawcy projektu chcieliby, aby najdalej do 2026 r. powstały co najmniej dwie pilotażowe instalacje, zaś równolegle tworzona będzie szczegółowa koncepcja rozbudowy systemu i połączenia go z Krajowym Systemem Elektroenergetycznym. Potencjalne miejsca demonstracyjnych budowli to tereny wokół szybów w Rudzie Śląskiej (sięgający niemal 1,1 km w głąb ziemi szyb kopalni Śląsk), Bytomiu (szyb Budryk dawnej kopalni Centrum) i Zabrzu (blisko 900-metrowy szyb zamkniętej kopalni Makoszowy oraz zabytkowy szyb Gigant dawnej kopalni Pstrowski).

Budowa na terenach pogórniczych regionalnego systemu magazynowania energii ma bazować na połączeniu różnych technologii - od wytwarzania zielonej energii, poprzez jej przesyłanie, po magazynowanie w różnych formach. Efektem mają być usługi dla systemu energetycznego: dostarczanie prądu w czasie jego niedoboru w systemie, uelastycznienie podaży energii, stabilizacja napięcia, stabilizacja jakości zasilania, ochrona odbiorców przed krótkotrwałą utratą mocy, integracja energetyki rozproszonej oraz ograniczanie przeciążeń sieci.

PR24.pl, PAP, DoS