Zgodnie z nową ustawą o obrocie ziemią, państwowa ziemia rolna pozostaje w dyspozycji Agencji Nieruchomości Rolnych, a podstawowym sposobem jej zagospodarowania są dzierżawy.
‒ Ustawa z 30 kwietnia zmieniła zupełnie filozofię i podejście zarówno do gospodarowania Zasobem Skarbu Państwa, jak i do kontroli obrotu gruntami rolnymi wśród prywatnych rolników ‒ przypomina prezes Agencji Nieruchomości Rolnych Waldemar Humięcki.
Bez obaw o dziedziczenie ziemi
Nie potwierdziły się pogłoski, że ziemi nie będzie można dziedziczyć, czy też otrzymać w spadku.
‒ Te obawy nie potwierdziły się, i to od samego początku. Już w momencie procedowania pewne rzeczy były na bieżąco korygowane. Ustawa nie ogranicza możliwości dziedziczenia, przekazywania osobom bliskim, również sprzedaży gruntów rolnych między rolnikami. Od 1 maja do końca września na 1500 transakcji, które były rozpatrywane, zaledwie w 19 przypadkach Agencja nie wyraziła zgody, gdyż te podmioty które nabywały nie gwarantowały należytej staranności przy gospodarowaniu gruntami ‒ podkreśla Waldemar Humięcki.
Porozumienie w sprawie hipotek
Był jednak moment zawirowania na początku funkcjonowania ustawy, kiedy okazało się, że banki nie chcą udzielać rolnikom kredytów hipotecznych.
‒ To też nie do końca prawda. Bo nadmierne obciążanie hipotekami gruntów rolnych jest niebezpieczne zarówno dla banków, jak i dla samych rolników. Miało to też służyć temu, aby w przypadku skorzystania z pierwszeństwa pierwokupu przez ANR grunty nie były sztucznie obciążane zabezpieczeniem kredytu. Żeby Agencja nie mogła z tego skorzystać, i aby rezygnowała z tego swojego zadania. Jednak po analizie i dyskusjach z przedstawicielami rolników, z przedstawicielami Związku Banków Polskich ‒ rząd, Sejm dokonał zmiany zapisów w ustawie, które pozwalają na wyższe zabezpieczanie hipoteką na tych nieruchomościach ‒ zwraca uwagę prezes ANR.
Waldemar Humięcki Sejm dokonał zmiany zapisów w ustawie, które pozwalają na wyższe zabezpieczanie hipoteką na tych nieruchomościach
Czynsz dzierżawny korzystny dla wszystkich
Obecnie podstawową formą gospodarowania jest dzierżawa. Od 20 sierpnia tego roku także czynsz dzierżawny jest uregulowany.
‒ To też był jeden z postulatów rolników, ponieważ w sposób sztuczny zawyżano czynsz dzierżawny. Jego wysokość nie pozwalała na generowanie zysków, przychodów na właściwym poziomie dla rolników, którzy dzierżawili te grunty. Instytut Ekonomiki Rolnictwa wyliczył, że taki realny czynsz w wysokości ok. 6 kwintali za grunt klasy IV w pierwszym okręgu podatkowym ‒ to jest czynsz, który pozwala by Skarb Państwa uzyskał przychody na odpowiednio wysokim poziomie z tytułu dzierżawy nieruchomości, jak również pozwala rolnikom w sposób bezpieczny prowadzić działalność rolniczą ‒ wylicza Waldemar Humięcki.
Kontrola społeczna przetargów
Procedury przetargowe dotyczące wydzierżawiania nieruchomości odbywają się obecnie pod kontrolą samych rolników.
Waldemar Humięcki Doszliśmy też do wniosku, że do samych przetargów należy dopuścić przedstawicieli Rad Społecznych, żeby się odbywały one w sposób transparentny.
‒ Była to nasza inicjatywa, z uwagi na falę krytyki w ostatnich latach pod adresem Agencji. Dlatego postanowiłem uspołecznić proces rozdysponowania mienia czyli opiniowania przez Społeczne Rady, które zostały powołane spośród przedstawicieli organizacji, związków zawodowych rolników przy dyrektorach oddziałów ANR, i które opiniują, służą doradztwem. Doszliśmy też do wniosku, że do samych przetargów należy dopuścić przedstawicieli Rad Społecznych, żeby się odbywały one w sposób transparentny. Praktycznie został wyeliminowany subiektywny czynnik ludzki przy ocenie ofert. Wynik przetargu jest to wynik matematyczny, to suma punktów za poszczególne kryteria ‒ wyjaśnia prezes Agencji Nieruchomości Rolnych Waldemar Humięcki.
I dodaje, że w ciągu trzech kwartałów tego roku Agencja wydzierżawiła prawie 55 tysięcy hektarów gruntów, rozstrzygając ponad 10 tysięcy przetargów. Agencja chciałaby też, żeby do końca roku zostało wydzierżawionych w sumie około 100 tysięcy hektarów gruntów.
Aleksandra Tycner, mb
Audycja powstała przy współpracy z Agencją Nieruchomości Rolnych.