Logo Polskiego Radia
Dwójka
Michał Mendyk 20.12.2010

Matka Hiszpanii i obu Ameryk

Utworzyła hiszpańską inkwizycję, prześladowała Żydów i Maurów, wspierała wyprawy Krzysztofa Kolumba. Jaka naprawdę była Izabela Kastylijska?
Izabela KastylijskaIzabela Kastylijskaźr.wikipedia
Posłuchaj
  • Izabela Kastylijska: Klub Ludzi Ciekawych Wszystkiego
Czytaj także

Izabela Kastylijska pierwsza zaczęła myśleć o połączonej krainie España. Ona planowała kampanie militarne - jej mąż, Ferdynand, prowadził wojska. Zdobyli Grenadę, wygrali Świętą Wojnę i wypędzili Maurów z Półwyspu Iberyjskiego. Utworzyli - podlegającą państwu - inkwizycję hiszpańską, której głównym zadaniem było "rozwiązanie problemu żydowskiego". Otrzymali od papieża Aleksandra VI oficjalny tytuł władców katolickich. Królowa Izabela I Katolicka wspierając wyprawę Krzysztofa Kolumba została okrzyknięta "Matką Ameryk".

Zapraszamy do wysłuchania audycji Hanny Marii Gizy "Klub Ludzi Ciekawych Wszystkiego", poświęconej kobietom na tronach świata. O Izabeli I Kastylijskiej opowiada profesor Janusz Tazbir. Wsytarczy kliknąć ikonę dźwięku "Izabela Kastylijska" w boksie "Posłuchaj" po prawej stronie.

Głos serca zgodny z racją stanu

Była wnuczką króla Portugalii Jana I Wielkiego i pierworodną córką króla Kastylii Jana II Kastylijskiego i Izabeli Awiz. W 1469 roku osiemnastoletnia Izabela poślubiła o rok starszego następcę tronu Aragonii Ferdynanda. W tym wypadku głos serca był zgodny z racją stanu. Małżonkowie naprawdę się kochali, co w przypadku związków królewskich było wtedy rzadkością. Oboje też marzyli o potędze Hiszpanii.

Kraina España

.W 1474 roku, po śmierci swojego brata Henryka IV Bezsilnego objęła rządy w Kastylii i Leónie, a w 1479 roku po śmierci ojca Ferdynanda, Jana II Aragońskiego, w Aragonii. Wspólne rządy małżonków trwały w obu królestwach aż do jej śmierci w roku 1504 i choć nazwa Hiszpania pojawiła się później, to bez wątpienia rządy Izabeli Kastylijskiej położyły podwaliny pod późniejszą potęgę zjednoczonej Hiszpanii.


Czarna i biała legenda

Izabela wypędziła Maurów z Półwyspu Iberyjskiego, czym zakończyła trwającą wiele wieków rekonkwistę. Prześladowała Żydów, zmuszając ich do opuszczenia Hiszpanii. Choć jak podkreśla prof. Janusz Tazbir nie była antysemitką i w tym wypadku należy raczej mówić o mówić o antyjudaizmie. W 1478 roku utworzyła „osławioną” hiszpańską inkwizycję, podporządkowaną państwu, a nie Kościołowi, która stała się w jej rękach narzędziem walki politycznej. Wreszcie wsparła wyprawę Krzysztofa Kolumba przyczyniając się do rozwoju potęgi kolonialnej Hiszpanii. To ona – jak podkreśla prof. Tazbir - zbudowała model absolutyzmu hiszpańskiego. Piszmy jej biografię, ale nie wynośmy na ołtarze – dodaje historyk. Jaka jest prawda o Izabeli Kastylijskiej? Zapraszamy do wysłuchania audycji.

(p.d)