Logo Polskiego Radia
Dwójka
Krzysztof Komarnicki 10.12.2011

Ołtarz Gandawski Jana van Eycka

Gawęda dr Grażyny Bastek o piętnastowiecznym arcydziele Huberta i Jana van Eycków. Ołtarz zachwyca nie tylko swoją symboliką, ale także precyzją szczegółu.
Ołtarz gandawskiOłtarz gandawskiźr. Wikipedia

Ołtarz Gandawski lub Adoracja Mistycznego Baranka – poliptyk tablicowy dużych rozmiarów, zamówiony przez zamożnego kupca - Joosta Vijdta, początkowo umieszczony w jego kaplicy w katedrze św. Bawona w Gandawie, a później przeniesiony w inne miejsce katedry. Wykonany przez Huberta i Jana van Eycków, ukończony w 1432. Głównym tematem dzieła jest odkupienie ludzkości przez ofiarę Chrystusa. Nastawa ołtarzowa składa się z 12 tablic w dwóch rzędach, osiem z nich jest malowanych obustronnie. Przedstawiono na nich ponad 250 postaci. Górny frontowy rząd pokazuje Chrystusa Króla w otoczeniu Najświętszej Maryi Panny i Jana Chrzciciela. Wnętrza skrzydeł przedstawiają grające i śpiewające anioły, a na zewnątrz Adama i Ewę. Dolna część frontowej tablicy pokazuje adorację Baranka Bożego.

/

Na ołtarzu dawniej znajdował się napis (skopiowany w ok. 1620) głoszący, że Hubert van Eyck "maior quo nemo repertus" (większy niż ktokolwiek) zaczął ten ołtarz, ale Jan van Eyck – nazywający sam siebie "arte secundus" (drugim najlepszym w sztuce) – skończył go w 1432. Autentyczność tej sygnatury stała się przedmiotem wieloletniej dyskusji.

Audycję przygotował Michał Montowski.