Logo Polskiego Radia
Dwójka
Michał Czyżewski 08.03.2016

Alan Hovhaness. Zapomniany mistyk

Pierwsze z cyklu spotkań z muzyką amerykańskiego kompozytora ormiańskiego pochodzenia - Alana Hovhanessa.

Alan Hovhaness (1911-2000) zapisał się w historii muzyki amerykańskiej jako jeden z największych mistyków oraz przeciwników "pseudointelektualnej muzyki awangardystów". Pod koniec lat 50. odbył podróż do Indii, gdzie studiował muzykę karnatycką. Nauczył się również grać na sitarze. Kilka lat później wyruszył w podróż do Japonii, Korei Południowej i na Hawaje, gdzie poznawał muzykę tradycyjną tych obszarów.

Niektórzy uważają, że Alan Hovhaness jest twórcą techniki zwanej aleatoryzmem kontrolowanym (sam swój wynalazek określał mianem: "spirit murmur"). Po raz pierwszy zastosował ją w koncercie na fortepian i smyczki "Lousadzak" z roku 1944, wyprzedzając w ten sposób Witolda Lutosławskiego o 17 lat.

Kompozytor był również tytanem pracy. Jego ostatnia kompozycja nosi numer opusowy 434 (podobno Hovhaness stworzył znacznie więcej utworów, ale większość z nich nie została wydana lub została zniszczona przez kompozytora). Pośród wydanych dzieł w jego dorobku znalazło się 67 symfonii. Tytuły kilku z nich pochodzą od nazw słynnych gór takich jak: Nanga Parbat, Mount St. Helens i Ararat.

W Nokturnie słuchaliśmy m.in. VII Symfonii op. 178 "Nanga Parbat" oraz kompozycji pt. "Shambala" op. 228 – jednego z niewielu przykładów koncertu na sitar, skrzypce i orkiestrę.

***

Tytuł audycji: Nokturn

Prowadzi: Krzysztof Dziuba

Data emisji: 7.03.2015

Godzina emisji: 23.35

mc/mm