Dariusz Kwiatkowski: - Wzrasta zainteresowanie skorzystaniem z prawa pierwokupu użytkowanej ziemi rolnej.
Grażyna Bińkowska z oddziału terenowego ANR w Poznaniu: - Z takiej możliwości mogą skorzystać różne podmioty:
- były właściciel lub jego spadkobiercy, jeśli nieruchomość była przejęta na rzecz skarbu państwa przed 1 stycznia 1992 roku;
- spółdzielnia produkcji rolnej władająca zbywaną nieruchomością, do której użytkowanie ustanowione na rzecz tej spółdzielni wygasło z dniem 31 grudnia 1993 roku;
- dzierżawca zbywanej nieruchomości, jeśli dzierżawa trwała co najmniej 3 lata.
Dariusz Kwiatkowski: - Najwięcej ziemi zakupili w tym trybie dzierżawcy i spadkobiercy byłych właścicieli.
Grażyna Bińkowska: - Rozdysponowano na rzecz spadkobierców byłych właścicieli około 1900 hektarów, na rzecz dzierżawców około 23 000 ha. W zasobie oddziału poznańskiego ANR pozostaje do rozdysponowania około 190 000 ha.
Dariusz Kwiatkowski: - Korzystając z prawa pierwszeństwa nabycia ziemię zakupiła m.in. spółka w, położonej w pobliżu Leszna, miejscowości Kłoda w województwie wielkopolskim.
Leszek Walkiewicz – współwłaściciel firmy: - Trwają przygotowania do przeprowadzenia kolejnej transakcji. Spółka jest dzierżawcą gruntów od 2000 roku. W grudniu 2010 roku udało się nabyć 142 ha na zasadzie pierwszeństwa nabycia i w tej chwili przygotowana jest transakcja na 339 ha łącznie z zabudowaniami gospodarczymi. Będzie ona sfinalizowana do końca marca bieżącego roku. Razem to da około 480 ha, a jest ustawowa bariera, która daje prawo nabycia do 500 ha spółce prawa handlowego. My postulujemy, aby podnieść tę barierę albo ją znieść.
Dariusz Kwiatkowski: - Wówczas firma kupiłaby więcej ziemi, dzierżawi bowiem 2400 ha, z których 1300 nie jest objętych roszczeniami byłych właścicieli.
Leszek Walkiewicz: - Bylibyśmy zainteresowani zakupem większej ilości gruntów, tym bardziej, że spośród areałów, które użytkujemy i dzierżawimy, są jeszcze grunty, które można by było nabyć w tej procedurze pierwszeństwa nabycia. Niestety, ustawa dzisiaj takiej możliwości nie daje.
Procedura przy korzystaniu z prawa pierwokupu jest zbyt skomplikowana. Można byłoby ją uprościć i to na pewno spowodowałoby przyspieszenie procesów prywatyzacji gruntów, które są we władaniu Agencji Nieruchomości Rolnych.
Grażyna Bińkowska: - Aby móc zaproponować dzierżawcom ziemię w ramach pierwokupu, ANR musi dokładnie sprawdzić stan prawny nieruchomości. Dzierżawcy są bardzo zainteresowani możliwością skorzystania z prawa pierwszeństwa nabycia. Agencja prowadząc tego typu procedury i przygotowując nieruchomości do sprzedaży w tym trybie na rzecz dzierżawcy, musi najpierw przeprowadzić badanie stanu prawnego i ustalić, że grunty te nie są obciążone roszczeniami i że ta oferta nie powinna być w pierwszej kolejności kierowana do spadkobierców byłych właścicieli tych nieruchomości. Jeżeli ta sprawa jest wyjaśniona możemy wtedy proponować te grunty na rzecz dzierżawców.
Dariusz Kwiatkowski: - Roszczenia byłych właścicieli dotyczą w Polsce kilkuset tysięcy hektarów gruntów. Największe są w województwie wielkopolskim i kujawsko-pomorskim.