W projekcie rozporządzenia Rady Ministrów opublikowanym na stronach Rządowego Centrum Legislacyjnego napisano, że "ustanawia się Odznakę Honorową za Zasługi dla Polonii i Polaków za Granicą".
Odznaka - jak podkreślono - "jest zaszczytnym, honorowym wyróżnieniem i może być nadawana obywatelom polskim, cudzoziemcom oraz krajowym i zagranicznym osobom prawnym lub jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości prawnej".
Założenia projektu
Wyróżnienie, w myśl projektu, ma być przyznawane za szczególne zasługi w zakresie: umacniania polskiej tożsamości narodowej oraz wiedzy o Polsce wśród Polonii i Polaków za granicą; rozwijania nauczania języka polskiego i w języku polskim dzieci i młodzieży polonijnej; wspierania środowisk polonijnych w działaniach na rzecz szerzenia wiedzy oraz dobrego imienia Polski w kraju zamieszkania.
Odznaka ma być również wręczana za szczególne zasługi w zakresie: aktywizacji środowisk polonijnych na rzecz budowania propolskiego lobby za granicą; aktywizacji środowisk polonijnych na rzecz ochrony oraz popularyzacji polskiego dziedzictwa kulturowego poza granicami, zarówno w aspekcie materialnym, jak i niematerialnym; umacniania więzi społeczności polonijnej i polskiej z Ojczyzną.
Wyróżnienie ma nadawać prezes Rady Ministrów z własnej inicjatywy lub na wniosek: pełnomocnika rządu do spraw Polonii i Polaków za granicą; posłów lub senatorów; ministrów lub kierowników urzędów centralnych; kierowników placówek dyplomatycznych lub konsularnych Rzeczypospolitej Polskiej.
Polacy za granicą
W uzasadnieniu napisano, że "ustanowienie odznaki stanowi zadośćuczynienie wobec prawie 20-milionowej rzeszy Polaków oraz osób polskiego pochodzenia żyjących poza granicami Polski".
"Osoby te, często zmuszone do emigracji wbrew swojej woli lub do zamieszkania w innym państwie ze względu na niezależne od nich zmiany granic, od wieków są niezmiennie zaangażowane w utrzymywanie polskości na całym świecie" - podkreślano.
Jak napisano w uzasadnieniu, czynią to poprzez: umacnianie polskiej tożsamości narodowej oraz wiedzy o Polsce wśród Polonii i Polaków za granicą, nauczanie języka polskiego i w języku polskim dzieci i młodzieży polonijnej, wspieranie środowisk polonijnych w szerzeniu wiedzy oraz dbaniu o dobre imię Rzeczypospolitej Polskiej, aktywizację środowisk polonijnych na rzecz budowania propolskiego lobby za granicą, ochronę oraz popularyzację polskiego dziedzictwa kulturowego (zarówno materialnego, jak i niematerialnego), a także umacnianie więzi społeczności polonijnej i polskiej zamieszkałej za granicą, z Ojczyzną. Wspieranie tych działań nigdy dotąd nie było docenione jako wartość sama w sobie.
IAR/PAP/ho