Praktyczna i romantyczna królewna niderlandzka ze Śląska
W Kocku właśnie księżna Anna Jabłonowska wybudowała pałac, w którym odwiedzali ją najwybitniejsi przedstawiciele ówczesnej inteligencji: Franciszek Dioniz Kniaźnin, Hugo Kołłątaj, Adam Naruszewicz, Ignacy Krasicki i Franciszek Karpiński. – Ten ostatni, autor m.in. słów kolędy "Bóg się rodzi", pisał, że w dyskusji z księżną Anna Jabłonowską znalazł partnera, który nad nim samym góruje oczytaniem i erudycją – mówiła autorka "Programu obyczajowego", odnosząc się do zapisków poety.
03:32 _PR3_AAC 2021_01_09-06-46-02 obyczajowy.mp3 Księżna Anna Jabłonowska – erudytka i reformatorka rolnictwa (Program obyczajowy/Trójka)
Emilia Plater: bohaterska i niezłomna
Księżna była doskonale wykształcona. W 1738 Po śmierci ojca Kazimierza Sapiehy matka księżnej Karolina z Radziwiłłów Sapieha, kasztelanka litewska wyszła powtórnie za mąż. – Jej drugim mężem został Józef Aleksander Jabłonowski, który wychowywał małą Annę w duchu umiłowania wiedzy. Dziewczynka mająca wówczas 10 lat żywo interesowała się sprawami nauki, poznawała języki obce – dodała.
Cathérine Lefèbvre, czyli "pani bez żenady"
Po śmierci męża, spokrewnionego z ojczymem Anna odziedziczyła spory majątek: 11 miast, ponad 100 wsi i 24 folwarki. Nie były one jednak w najlepszym stanie. Każdym z miast w jej imieniu miał zarządzać komendant, który miał być "łatwo osiągalny dla mieszkańców i wykazywać się łagodną cierpliwością w słuchaniu krzywd". Dbała także o edukację swoich pracowników Wspierała konfederację barską i insurekcję kościuszkowską, co stało się przyczyną utraty części z jej dóbr.
KONFERENCJA JABŁONOWSKA 2020/„Państwa w państwie?” Uwagi o roli magnaterii u schyłku istnienia I Rzeczypospolitej.
***
Tytuł audycji: Program obyczajowy
Prowadzi: Anna Popek
Data emisji: 9.01.2021
Godzina emisji: 6.46
gs