Wallenberg

Szwedzki dyplomata

Ostatnia aktualizacja: 16.05.2012 15:00
Od wkroczenia nazistów na Węgry wiosną 1944, świat obiegały dramatyczne wieści o tragedii węgierskich Żydów. Zorganizowanie w Budapeszcie misji ratunkowej powierzono młodemu szwedzkiemu dyplomacie, Raoulowi Wallenbergowi.
Raoul Wallenberg
Raoul WallenbergFoto: raoulwallenberg.org

Miał pełnomocnictwa szwedzkiego MSZ, ambasady Stanów Zjednoczonych w Sztokholmie oraz War Refugee Board - amerykańskiej organizacji rządowej Komitetu ds. Uchodźców Wojennych. O finansowanie operacji zatroszczyły się wymienione instytucje oraz dobroczynna organizacja amerykańskich Żydów - American Jewish Joint Distribution Committee, w skrócie "Joint".

Liczący 31 lat Raoul Wallenberg bez wahania podjął się bardzo niebezpiecznego zadania. Z własnego wyboru, z bezgraniczną wiarą w słuszność sprawy i z wielką pewnością siebie przygotowywał się do tej misji. Z dwoma plecakami, uzbrojony w pistolet przybył do Budapesztu 9 lipca 1944, aby włączyć się w ratowanie skazanych na śmierć budapeszteńskich Żydów.

Spędził tu pół roku - najtragiczniejsze sześć miesięcy w historii Węgier -  jako drugi sekretarz i kierownik akcji humanitarnej Ambasady Szwecji w Budapeszcie.

W sposób dalece wykraczający poza formy zwyczajowe w kontaktach dyplomatycznych, walczył o zachowanie życia ludzi, skazanych na unicestwienie. Jeżeli trzeba było, to przekupstwem i groźbami, a jeżeli wystarczyło - to uległością i obietnicami, wymuszał zwolnienie i ratował od śmierci tych, których los mu powierzono, którzy mu zaufali.

Państwa neutralne (Szwecja, Szwajcaria, Hiszpania, Portugalia, Stolica Apostolska) oraz kościoły chrześcijańskie otoczyły ochroną  wiele tysięcy budapeszteńskich Żydów,  zaopatrując ich w dokumenty, gwarantujące zwolnienie od deportacji: tzw. listy ochronne ( Schutzbrief ) - czyli metryki chrztu.

 

/

MAN AMIDST INHUMANITY, wystawa Muzeum Terroru,  Budapeszt  - dzięki uprzejmości Węgierskiego Instytutu Kultury w Warszawie.
Kliknij, aby obejrzeć »
Ilustracje:
- Raoul Wallenberg we Florencji, 1930 (fot.)
- pierwsze zdjęcie paszportowe Raoula Wallenberga, 11 l. (fot.)
- zdjęcie paszportowe Raoula Wallenberga, 1944 (fot.)
- Raoul Wallenberg w ambasadzie Szwecji w Budapeszcie, 26 listopada 1944 (fot.)
- wizytówka Raoula Waldenberga (repr.)
- prawo jazdy Raoula Waldenberga (repr.)
- prześladowani przed ambasadą Szwecji w Budapeszcie w kolejce po listy ochronne, 1944 (fot.)
- zgromadzenie strzałokrzyżowców w Domu Wierności (Hűség Háza)
- Ferenc Szálasi, szef strzałokrzyżowców, na Zamku, 15 października 1944 (fot.)
- przemarsz po przewrocie służb strzałokrzyżowców w alei Andrássyego (fot.)
- szwedzki paszport ochronny (repr.)
- szwedzki list ochronny (repr.)
- okładka listu ochronnego wydanego przez Szwedzki Czerwony Krzyż (repr.)
- kartki wewnętrzne listu ochronnego (repr.)

Ten artykuł nie ma jeszcze komentarzy, możesz być pierwszy!
aby dodać komentarz
brak