Twórcza wena na odludziu
Większość materiału na najpopularniejszy album w dorobku Led Zeppelin powstała w Headley Grange, XVIII-wiecznej wiejskiej posiadłości położnej w hrabstwie Hampshire na południu Anglii. Dwupiętrowy budynek otoczony wielkim ogrodem był idealnym miejscem na oderwanie się od zgiełku wielkiego miasta i zdystansowanie od presji, jakiej poddawani byli członkowie jednej z najważniejszych rockowych grup przełomu lat 60. i 70. W pobliżu nie było żadnych knajp czy innych miejsc, w których muzycy mogliby dawać ujście swoim rockandrollowym nawykom, odciągającym ich od tworzenia nowych utworów.
Do Headley Grange ściągnięto mobilne studio nagrań należące do zespołu The Rolling Stones i obsługującego je inżyniera dźwięku Andy'ego Johnsa. Efektem sesji nagraniowych trwających od grudnia 1970 do lutego 1971 roku było 11 piosenek, z których 8 trafiło na album wydany 8 listopada 1971 roku. Ku rozpaczy przedstawicieli wytwórni Atlantic Records, zespół uparł się, aby płyta pozbawiona była tytułu, a na jej okładce nie było żadnych oznak, że jest ona dziełem Led Zeppelin. Miały się tam pojawić jedynie cztery graficzne symbole, reprezentujące poszczególnych członków grupy. Była to mała zemsta na dziennikarzach, którzy nie docenili wystarczająco poprzedniego albumu zespołu i zbytnio koncentrowali się w swych recenzjach na pozamuzycznych kwestiach.
Led Zeppelin - "Stairway to Heaven", źródło: YouTube / Led Zeppelin
Muzyczny pałac na ośmiu filarach
Zaprezentowana na czwartej płycie Led Zeppelin mieszanka hard rocka, rock and rolla, bluesa i folku obroniła się na szczęście bez dodatkowych ornamentów. Kulminacyjnym momentem krążka jest oczywiście "Stairway to Heaven" – najbardziej znany utwór brytyjskiego kwartetu i jeden ze sztandarowych hymnów rocka. Monumentalna kompozycja Jimmy'ego Page'a z poetyckim tekstem Roberta Planta rozpoczyna się delikatnym wstępem granym na gitarze akustycznej, by w dalszej części przemienić się w eksplodujący rockowy dynamit z jedną z najsłynniejszych gitarowych solówek wszech czasów.
Na albumie znalazło się jednak więcej wyjątkowych utworów, jak choćby "Rock and Roll", z gościnnym udziałem grającego na fortepianie Iana Stewarta, zwanego "szóstym Rolling Stonesem". Z kolei w przesiąkniętym folkowym duchem "The Battle of Evermore" na tle mandoliny Page'a słyszymy śpiewającą w duecie z Plantem wokalistkę Sandy Danny – jest to jedyna piosenka z dorobku Led Zeppelin z kobiecym głosem na pierwszym planie.
Led Zeppelin - "Rock and Roll (live)", źródło: YouTube / Led Zeppelin
Otwierający płytę kawałek "Black Dog" to kolejny wokalno-instrumentalny popis duetu Plant & Page, zaś "Four Sticks" to majstersztyk w wykonaniu perkusisty Johna Bonhama, grającego jednocześnie czterema pałeczkami (stąd tytuł utworu). Natomiast finałowy "When the Levee Breaks" zawiera jeden z najczęściej samplowanych przez innych wykonawców motywów perkusyjnych – nagrano go na klatce schodowej gmachu Headley Grange, ustawiając zestaw perkusyjny na dole, a mikrofony podwieszając u jej sufitu.
Oprócz ośmiu doskonałych kompozycji składających się na czwarty album Led Zeppelin podczas sesji nagraniowych na przełomie 1970 i 1971 roku zarejestrowano jeszcze trzy inne piosenki: "Down by the Seaside", "Night Flight" oraz "Boogie with Stu". Trafiły one na wydany w 1975 roku longplay "Physical Graffiti".
Zasłużone laury
Z blisko 40 milionami sprzedanych egzemplarzy popularna "czwórka" jest najpopularniejszą płytą w dorobku Led Zeppelin. W rodzimej Wielkiej Brytanii bez trudu wskoczyła na szczyt listy bestsellerów, zaś w Stanach, choć dotarła tylko do drugiego miejsca na liście "Billboardu", do dziś zdążyła się już pokryć 23-krotną platyną. Świętujący 50-lecie powstania album regularnie ląduje w zestawieniach największych płyt wszech czasów, a brytyjski magazyn "Classic Rock" uznał nawet, że jest to najwspanialszy rockowy krążek, jaki kiedykolwiek ujrzał światło dzienne.
kc
