Prezydent Stanów Zjednoczonych, Donald Trump, ogłosił wstrzymanie amerykańskiej pomocy wojskowej dla Ukrainy, uzasadniając swoją decyzję brakiem woli pokojowej ze strony prezydenta Wołodymyra Zełenskiego. Decyzja zapadła trzy dni po nieudanym spotkaniu Trumpa z Zełenskim w Gabinecie Owalnym oraz po fiasku negocjacji dotyczących wykorzystania przez USA ukraińskich zasobów mineralnych.
Wstrzymanie wsparcia obejmuje broń i amunicję o wartości ponad miliarda dolarów – zarówno te już w drodze na Ukrainę, jak i zamówienia z amerykańskich zakładów zbrojeniowych. Dodatkowo Stany Zjednoczone zawieszają finansowanie kolejnych kontraktów na dostawy sprzętu wojskowego o wartości kilkuset milionów dolarów. Restrykcje pozostaną w mocy, dopóki Trump nie uzna, że Ukraina wykazuje gotowość do negocjacji pokojowych z Rosją.
Według Fedira Wenisławskiego, członka ukraińskiej komisji obrony i bezpieczeństwa, Ukraina posiada zapasy na około pół roku, jednak decyzja USA znacząco skomplikuje sytuację, zwłaszcza w zakresie systemów obrony powietrznej i precyzyjnych wyrzutni rakiet, które mogą dostarczyć jedynie Stany Zjednoczone. Trwają poszukiwania alternatywnych źródeł dostaw kluczowego uzbrojenia.
Wielu ukraińskich komentatorów ocenia zawieszenie broni bez gwarancji bezpieczeństwa – czego w zamian za ukraińskie surowce domaga się Trump – jako jeden z najgorszych możliwych scenariuszy. Pojawiają się też głosy, że polityka Waszyngtonu staje się coraz bardziej zbieżna z interesami Kremla.
Premier Ukrainy, Denys Szmyhal, zadeklarował gotowość do podpisania umowy surowcowej ze Stanami Zjednoczonymi i zapewnił, że rząd w Kijowie nadal współpracuje z USA w zakresie wsparcia militarnego i gospodarczego. Dodał również, że Ukraina kontynuuje ścisłą współpracę z partnerami europejskimi, i podziękował sojusznikom – zarówno USA, jak i Unii Europejskiej – za dotychczasowe wsparcie.
Tymczasem minister funduszy i polityki regionalnej, Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, zapowiedziała przegląd Krajowego Planu Odbudowy pod kątem przekierowania środków na obronność i odporność gospodarczą. To efekt zapowiedzi przewodniczącej Komisji Europejskiej, Ursuli von der Leyen, dotyczącej wieloletniego planu dozbrojenia Europy, którego koszt szacuje się na 800 miliardów euro.
W czwartek, podczas nadzwyczajnego szczytu unijnego, przywódcy państw członkowskich mają omówić złagodzenie reguł dotyczących deficytu i długu oraz stworzenie funduszu, który zapewni 150 miliardów euro pożyczek dla krajów UE na inwestycje w sektor obronny.
***
Na poranną audycję "Bez Uników" w środę (5 marca) o godz. 8.13 zaprosiła Renata Grochal.
IAR/dm/kor
